Berichten

eHealth: de wet van Jongejan en redenen voor uitblijven doorbraak

Gerard Freriks

In het verleden publiceerde ik op deze website meerdere keren over eHealth. De rode lijn daarin is dat men eHealth veel pusht maar dat aldoor de opschaling tegenvalt. eHealth-monitors van Nictiz laten dat elk jaar opnieuw zien. Het antwoord van het ministerie van VWS is dan steevast het roepen dat men er meer regie over gaat voeren. Ook trekt VWS dan vaak weer de beurs om met subsidies eHealth te stimuleren. In dit artikel zal ik uitgaan van de oude definitie van eHealth van Nictiz. Die luidt: eHealth is het gebruik van nieuwe informatie- en communicatietechnologieën, en met name Internettechnologie, om gezondheid en gezondheidszorg te ondersteunen. Met de nieuwe definitie kan je de soms al 30 jaar in gebruik zijnde zorginformatiesystemen ook meerekenen. In gesprek met mijn oud-collega Gerard Freriks(zie bio onder dit artikel) en zorgICT-kenner, komen een aantal zaken aan de orde die bij ongewijzigd beleid een blijvende belemmering zullen blijven vormen voor het opschalen van eHealth.

Lees meer

eHealth vlot niet. Nictiz rekt dit begrip opzichtig op in nieuwe definitie

rekt op

Op 27 maart 2019 verblijdt Nictiz Nederland met een nieuwe definitie van eHealth. Het is verpakt in een blijmoedige boodschap,die op Twitter verschijnt. Voor de goede orde: Nictiz (voluit: Nationaal ICT Instituut in de Zorg) is het Nederlandse kenniscentrum voor landelijke toepassingen van ICT in de zorg. Daarnaast schrijft de eHealth-adviseur bij Nictiz Britt van Lettow een enthousiast bedoeld blog op de website van het online magazine Skipr. De kop luidt “Iedereen is ‘van de eHealth’ ”. In het artikel maakt zij al snel duidelijk dat er met de nieuwe definitie volgens Nictiz veel meer onder die noemer valt dan voorheen. Opvallend is dat door de nieuwe definitie opeens al bijna 30 jaar bestaande zaken als huisartsinformatiesystemen ook onder de eHealth vallen. De afgelopen drie jaar is duidelijk geworden dat een echte doorbraak van wat tot voor kort onder eHealth viel niet echt plaats vindt. Opeenvolgende eHealthmonitors laten teleurstellende  groei zien. Blijkbaar is de remedie nu het aanpassen van de definitie waardoor het allemaal opeens veel rooskleuriger moet klinken. Het is niets meer of minder dan een ordinaire communicatie-business-truc.

Lees meer

Ketenzorg via het LSP: de slak kruipt voort

slakAl vaker schreef ik op dit medium over de pogingen om de functionaliteit van het landelijk SchakelPunt(LSP), dat tot nu toe een half miljard euro kostte, op te krikken. Recent berichtte ik over het TWIN-project , maar ik wil weer eens terugkomen op een LSP-project dat voortkruipt met het tempo van een slak: de ketenzorgberichtgeving via het LSP.  De pogingen om dat te gaan realiseren dateren van eind 2013. We leven nu in maart 2019 en er is nu mondjesmaat sprake van een uitrol in twee regio’s. In 2019 moeten nog vier regio’s gaan volgen. En dat terwijl het OZIS-systeem, waarvoor het LSP als vervanging zou gaan werken, per 2020 uit de lucht zou gaan. Het gebruiksrecht voor de ketenzorg-standaard van dat systeem zal op 1 januari van dat jaar door de Stichting OZIS beëindigd worden. De afgelopen jaren werd pijnlijk duidelijk dat het realiseren van ketenzorg-communicatie via het LSP een zeer weerbarstige materie is. Het is dan ook te zien aan het tempo waarin alles  plaatsvindt: een slakkengang.

Lees meer

eHealth-monitor 2018 wijst voor VWS met vinger naar zorgsector bij stagnatie

wijzende vinger

Als je ook maar een beetje in zorg-ICT geïnteresseerd bent, kon je de afgelopen week er niet omheen dat de eHealth-monitor 2018 het levenslicht gezien had. In die monitor maakt Nictiz jaarlijks de balans op over de voorziene en gerealiseerde ontwikkelingen rond eHealth in de zorg. De directeur van Nictiz , Lies van Gennip, zegt over de huidige situatie dat het glas half vol, maar dus ook half leeg is. Het rapport heet ook veelbetekenend “ E-health in verschillende snelheden”.  Men constateert dat de door minister Schippers in 2014 gestelde doelen niet gehaald zijn en dat er een duidelijk verschil is tussen de gebieden waarin eHealth-toepassingen zich manifesteren. In de adviezen die Nictiz in het rapport geeft, komt telkens naar voren dat het zorgverleners en koepelorganisaties visie, durf en inzet zouden moeten tonen om de gestelde doelen te halen. Indirect houdt men de zorgsector voor dat er dus een gebrek aan visie, durf en inzet heeft bij stagnatie.

Lees meer

Inzage in logging-gegevens in GGZ verloopt verre van vlekkeloos

verre van vlekkeloos

Behandelgegevens van patiënten zijn vertrouwelijke gegevens, ook wel bijzondere persoonsgegevens genoemd. Ze vallen onder het medisch beroepsgeheim. Zeker in de geestelijke gezondheidszorg(GGZ) speelt die vertrouwelijkheid een zeer grote rol. Het is dan ook van groot belang dat deze behandeldata niet ingezien worden door mensen die niets met de behandeling te maken hebben. Onbevoegd inzien van die data, vastgelegd in ICT-systemen, gebeurt gewoon, door medewerkers van zorginstellingen die niets met de behandeling te maken hebben. De “Barbie-zaak” in het voorjaar van 2018 liet dat nog eens pregnant zien. Patiënten kunnen echter logging-data opvragen.  Logging is het vastleggen van  wie, waar ,wanneer data heeft ingevoerd, gemuteerd en ingezien. Sinds 2010 bestaat de NEN 7513 norm. Daarmee zijn veldnormen bepaald voor het vastleggen van acties op het elektronisch patiëntendossier, zodat achterhaald kan worden wie er toegang heeft gehad tot het dossier. Het opvragen van die logging-data door patiënten verloopt echter verre van vlekkeloos. Uit doorgaans zeer betrouwbare bron vernam ik dat GGZ-instellingen grote moeite hebben met het opvragen van logging-data door patiënten. Het opvragen wordt nogal eens bemoeilijkt. Er worden onnodige vragen gesteld over nut en noodzaak en de verstrekte data zijn nogal eens onoverzichtelijk. Kortom het bestaande recht van de patiënt om gewaar te worden wie zijn/haar zorgdata heeft ingezien wordt niet naar behoren gehonoreerd.

Lees meer