Kabinet presenteert wetsontwerpen die strijdig zijn met Grondwet

/door

grondwetIn de zomer van 2018 heeft het kabinet een tweetal wetsontwerpen gelanceerd die strijdig zijn met de grondwettelijke rechten. Het gaat om de Wet Gegevensverwerking door Samenwerkingsverbanden(WGS)  en  de Wet bevorderen samenwerking en rechtmatige zorg(Wbsrz). Deze wetsontwerpen grijpen evenals de in  2014 door de overheid ingevoerde Systeem Risico Indexatie(Syri) door een wijziging van de wet SUWI(Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen) diep in het bestaan van de burger in.  Als grote gemene deler hebben de drie genoemde wetten gemeen dat zij zeer ver doordringen in de persoonlijke levenssfeer van burgers door het opzetten van, het onderling vergelijken en bewerken van databases met behulp van big-data-analyse-technieken. Dat alles met het doel om tot profilering over te gaan. De wetten hebben ook gemeen dat er geen notificatieplicht  in opgenomen is om geïncludeerde burgers in kennis te stellen van het delen van bronbestanden, de verwerking van hun gegevens en opname in enig profileringsbestand. Ook  ontbreekt een afdoend correctierecht van de burger. Het gaat in dezen om digitale burgerrechten die de overheid schendt. Daarmee zet het kabinet de verhouding staat-burger op scherp.  Lees meer

Elkerliek ziekenhuis heeft geen kaas gegeten van opt-in-toestemmingen vragen

/door

kaas eten

Het Elkerliek-ziekenhuis, gevestigd in Deurne, Gemert en Helmond, maakt een potje op haar website van het vragen van toestemming aan patiënten om medische informatie elektronisch te doen delen. In eerste instantie licht men de patiënten voor dat er met toestemming data uitgewisseld kunnen worden, maar niet dat het over twee verschillende systemen gaat. Via een elektronische folder, aanklikbaar op die website, blijkt dan dat er sprake is van uitwisseling via het LSP en een XDS-structuur. LSP staat voor het Landelijk SchakelPunt en XDS staat voor Cross-Platform Document Sharing). Op een webpagina met veel gestelde vragen gaat men nog een keer in op het toestemming vragen. En daar wordt het er niet duidelijker op.  Complicerend daarbij is ook dat de reikwijdte van  het LSP en XDS ook sterk verschillen.

Lees meer

Raad van State verkoopt digitale overheid ongevraagd forse dreun

/door

forse dreun

Op 31 augustus 2018 kwam de Afdeling Advisering van de Raad van State(RvS) ongevraagd met dertig pagina’s groot advies aan het kabinet over de effecten van de digitalisering voor de rechtsstatelijke verhoudingen. Zo vaak geeft de RvS geen ongevraagde adviezen, want het laatste dateert uit 2015. Ze wijst in het advies op bestaande knelpunten bij digitale overheidscommunicatie en bij wetgeving en geeft zij een aantal adviezen om die te verbeteren. Zij doet dat op een beschaafde wijze, die echter niets aan de verbeelding overlaat. De knelpunten die beschreven worden betreffen vaak zeer burger-onvriendelijke situaties die door de overheid in een poging om in het digitale tijdperk bij te blijven nogal mank zijn ingevoerd. In de adviezen die de RvS geeft zij meteen een opsomming van wetsontwerpen op landelijk en Europees die thans onder handen zijn, waar de adviezen al in ten uitvoer zouden moeten worden gebracht. Eén daarvan is het wetsontwerp Gegevensverwerking door Samenwerkingsverbanden, dat ik twee keer hier besprak. Voor degenen die geen trek hebben om het hele rapport te lezen is er ook een persbericht van de RvS. De NRC berichtte er op 6 september over.

Lees meer

Cumulatief nadeel voor groepen in maatschappij door beoogde big-data-wet(WGS)

/door

boos gezicht

Op 31 augustus 2018 schreef ik op deze website een artikel over het wetsontwerp Gegevensuitwisseling door Samenwerkingsverbanden, kortweg WGS. Hiermee wil de overheid een juridische basis creëren voor het grootschalig uitwisselen van data betreffende burgers tussen overheidsinstituties en private partijen. Met de bedoeling deze uitgewisselde data met artificial intelligence(AI) te verwerken en zo (risico)profielen te maken. Door het grootschalig en eigenlijk ongericht gebruiken van deze computertechnologie zal de overheid een sterke toename veroorzaken van sociale stratificatie met een ongelijke verhouding tussen maatschappelijke groepen als gevolg. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid(WRR) waarschuwde in april 2016 in de nota “Big data in een vrije en veilige samenleving” voor de grote nadelen en gevaren die verbonden zijn aan het gebruik van big-data-analyse in het publieke domein.

Lees meer

Onzalig wetsvoorstel om grootschalig burgerdata tussen overheidsorganen en private partijen uit te wisselen

/door

data WGS

Op 6 juli 2018, midden in de zomervakantie, startte het kabinet de internetconsultatie over een uiterst gevoelig wetsvoorstel: het wetsvoorstel gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden, kortweg WGS. Het wetsontwerp dat afkomstig is van het Ministerie van Justitie en Veiligheid is een uiterst vergaand voorstel om een juridische basis te creëren voor het grootschalig uitwisselen van data betreffende burgers tussen overheidsinstituties en private partijen. Om met die uitwisseling de data te “verrijken” door onderlinge vergelijking en met big-data-analyse op basis van artificiële intelligentie profiling uit te voeren. Om daarna de resultaten met de deelnemers in de samenwerkingsverbanden te delen. De samenwerkingsverbanden die men voor ogen heeft zullen dan gegevens van burgers binnen en tussen het bestuursrechtelijk en strafrechtelijke domein gaan verwerken. Als men deze abstracte bewoordingen enigszins op zich laat inwerken komt het erop neer dat de overheid zich een blanco cheque wil verschaffen om haar burgers volledig digitaal te monitoren. Op basis van risicoprofielen kunnen dan beslissingen over (groepen van) burgers genomen  worden zonder dat de burger weet heeft van de gronden waarop die beslissing genomen is.  De bedoeling van de WGS is kortweg om data van burgers vrijwel ongelimiteerd  te gebruiken voor operationele doeleinden.

Lees meer