Taylorisme en New Public Management als destructieve, (de)fragmenterende en deprofessionaliserende krachten in de GGZ

/door

organogram

De afgelopen week viel mijn oog op een kort bericht op LinkedIn van de psychiater Cobie Groenendijk. Zij vertrok per 1 september 2017 bij de grote Geestelijke GezondheidsZorg(GGZ)-instelling Arkin. Het bericht dat ze schreef was nog geen kwart A-4 groot, maar trok tot op dit moment ruim 70.000 (ja zeker: zeventigduizend) lezers. (De schermafdruk was gemaakt bij 38037 lezers.) Met zoveel lezers is dat meer dan individueel signaal. Zij beschrijft haar overstap van een grootschalige GGZ-instelling, die sterk beïnvloed wordt door zorgverzekeraars, naar een kleinschalige, contractvrije. Om zich te kunnen blijven concentreren op patiënten en daar met hoofd en hart voor beschikbaar te zijn trekt ze zich terug uit de marktcultuur waar de grote GGZ-instellingen door zorgverzekeraars toe gedwongen worden. Ze beschrijft een cultuur waarin over de patiënt gecommuniceerd wordt als product, over behandeling als tijd-schrijven en productie-scoren. Een systeem waarin behandelgegevens niet veilig meer zijn en deze onder dwang van zorgverzekeraars zonder toestemming moeten worden doorgegeven(ROM-data). De cultuur van targets en productieklokken. Zij is niet de enige die de grootschalige GGZ vaarwel zegt. In het septembernummer van De Psychiater beschrijft hoofdredacteur en psychiater( bij GGz Centraal) Piet Verhagen de ware exodus van psychiaters en psychologen uit de GGZ. Eigenlijk allemaal om dezelfde reden. De dieper liggende oorzaak van de problematiek is het in de jaren negentig van de vorige eeuw door de toenmalige Haagse bestuurderen omarmen van de principes van het New Public Management(NPM) en daarmee het taylorisme.

Lees meer

Voorstel vastleggen niet-reanimeer-verklaring in LSP getuigt niet van realiteitszin

/door

niet-reanimeren

Op de website van Medisch Contact stond op 13 september 2017 een opmerkelijke bijdrage over een voorstel van Frank Bosch, internist in het Rijnstate ziekenhuis. Hij deed die uitspraak op een symposium van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de Geneeskunst(KNMG). Hij hield een pleidooi om het Landelijke SchakelPunt(LSP) de functie van de niet-reanimeer-penning over te laten nemen. Reanimatie is een levensreddende medische activiteit, die door een aantal mensen niet als gewenst wordt beschouwd. Dat kan zijn op basis van leeftijd, levensperspectief, onderliggend lijden etc. Het voorstel getuigt echter niet van veel kennis van de huidige en toekomstige mogelijkheden van het LSP en de situatie rond de toestemmingsverlening door burger om medische informatie te doen delen. Het voorstel is geen vooruitgang te noemen en zou een stap terug zijn ten aanzien van de huidige situatie waarin de burger een penning draagt waarop de niet-reanimatiewens staat. Uit angst dat die penning over het hoofd werd gezien liet een hoogbejaarde vrouw in 2014 overigens haar niet-reanimatiewens op haar borstkas tatoeëren! De tijd die nodig is om een niet-reanimatie-wens via het LSP op te zoeken is veel te lang. In een aantal gevallen zal het moment van reanimeren zich voordoen op een plaats waar geen computer-raadpleging mogelijk. De plaats waar de facto het reanimeren binnen een medische omgeving het meeste voorkomt, het ziekenhuis, heeft grote moeite met het implementeren van het LSP-gebruik. De functionaliteit is zo beperkt en zo traag dat het voorstel van Frank Bosch daar niet uitvoerbaar is.

Lees meer

Massale update van pacemaker-firmware niet zonder risico’s

/door

pacemaker

Eind augustus 2017 in de media diverse berichten dat een groot aantal pacemakers van de firma Abbott(voorheen St. Jude Medical) een update nodig hebben van hun inwendige programmatuur. Het gaat om de zogenaamde firmware die de basisfunctie van deze hartgangmakers regelt. De firmware-update is nodig vanwege de mogelijkheid van het draadloos beïnvloeden van  deze onder de huid geïmplanteerde apparaten door middel van elektromagnetische straling. Normaliter worden pacemakers af-/bijgesteld met behulp van dit soort straling door de behandelend cardioloog. Blijkbaar is het ook mogelijk dat onbevoegden met elektromagnetische straling deze apparaten extern kunnen beïnvloeden. De Amerikaanse Food and Drug Administration(FDA) stelt dat de ongeautoriseerde toegang gebruikt kan worden om instellingen van  de pacemaker te veranderen, die de patiënt kunnen schaden door bijvoorbeeld door een te snelle uitputting van de batterij of een niet gewenste vorm van stimulering van het hart door de pacemaker. Het zou alleen al in de Verenigde Staten gaan om 465.000 apparaten. Wereldwijd zal het dan om een veel groter aantal gaan. De FDA geeft in haar berichtgeving dat het niet gaat om pacemakers die het hart een schok geven bij ernstige ritmestoornissen(ICD), maar om “gewone” pacemakers en de apparaten die gebruikt worden bij hartfalen(CRT-P).

Lees meer

Hautaine Autoriteit Persoonsgegevens hanteert omkering bewijslast

/door

crimescene

Op 4 augustus 2017 publiceerde ik een artikel over de gang van de burgerrechtenvereniging Vrijbit naar de Autoriteit Persoonsgegevens(AP). Vrijbit deed een verzoek aan de AP om handhavend op te treden naar aanleiding van gefundeerde berichten, dat van burgers onterechte opt-in-toestemmingen voor delen van medicatiegegevens bij apotheken genoteerd zijn. Daarbij gaat het om het opvraagbaar maken van medicatiegegevens via het Landelijk SchakelPunt(LSP). De reactie van de AP op dit verzoek laat duidelijk zien dat men een omkering van de bewijslast hanteert bij de benadeelde burger. Details over de onterechte notering van de opt-in-toestemming eist men van de meldende burger, terwijl het veel meer in de rede ligt dat de zorgaanbieder, die de onterechte toestemming in diens ICT-systeem vastlegt, dat zou moeten doen of de Vereniging van Zorgaanbieders Voor Zorgcommunicatie(VZVZ). Op de website van VZVZ is met de nodige moeite een inzage-overzicht van opt-in-toestemmingen en bevragingen te vinden.

Lees meer

Sleuren aan eHealth: veel managementtaal om vastlopende schip vlot te willen trekken

/door

touwtrekken

Vandaag trokken twee berichten die ik pal achter elkaar op Twitter voorbij zag komen mijn aandacht. Het eerste ging over het beschikbaar stellen van 12 miljoen euro subsidie door de ministeries van VWS en EZ. Het gaat om subsidiering van eHealth-startups via de subsidiemodule “seed capital technostarters” te verbreden. Het tweede bericht  ging om de vliegwiel-coalitie die alle ehealth-stakeholders rond de tafel gaat zetten. Met deze coalitie, opgericht door de Patiëntenfederatie Nederland en bestaande uit een groep eHealth voorlopers en enthousiastelingen uit de zorg, industrie en beleid, hoopt de federatie digitale zorg in Nederland een boost te geven. Wat uit beide publicatie zonneklaar blijkt en ook anderszins allang duidelijk was, is dat de zegeningen van de eHealth te hoog zijn ingeschat en dat eHealth de beloften die ooit uitgesproken zijn niet waar kan maken in die mate als het ministerie van VWS en zorgverzekeraars hadden ingeschat.

Lees meer