Kabinet betaalt Autoriteit Persoonsgegevens niet voor rol die ze haar zelf toedicht

Bij de publicatie van de miljoenennota op Prinsjesdag, 21 september 2021, kwam aan het licht dat de Autoriteit Persoonsgegevens(AP), geen uitbreiding van haar budget krijgt. In november 2020 had de AP al laten weten dat groei noodzakelijk is voor de bescherming van de burgers in digitaliserend Nederland. In mei 2021 stuurde de AP een position paper naar de informateur van het nieuw te vormen kabinet met dezelfde boodschap.  Op Prinsjesdag 2021 maakte de voorzitter van de AP, Aleid Wofsen, bekend dat het kabinet geen extra budget voor het komende jaar ter beschikking wil stellen. Voor een officiële toezichthouder is de AP een underpaid undermanned en understaffed organisatie. De andere toezichthouders zoals de Autoriteit Financiële Markten(600 fte), de Autoriteit Consument en Markt(641fte) en de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit(2440 fte) zitten veel ruimer in hun jas. De AP moet het met 25 miljoen per jaar en 184 fte doen.

Benodigde groei

Het is al meerdere jaren duidelijk dat de AP gezien de toegenomen digitalisering en Nederland en de dataproblemen die daar bij opdoemen dat onvoldoende kan bewaken. Mede gesteund door een rapport van KPMG in 2020 kwam de AP met een meerjarenbegroting die voorzag in een groei naar 470 fte met een budget van tegen de 100 miljoen euro per jaar. In het kader van de digitalisering vond in 2018 door het ingaan van de Algemene Verordening Gegevensbescherming(AVG) enerzijds een forse taakverzwaring plaats. Anderzijds nam de slagkracht toe door een aanzienlijk meer boete- en sanctie-sanctie-mogelijkheden.

Door kabinet toebedeelde taken

Naast het reageren op schendingen van de privacy heeft de AP ook een aantal proactieve taken gekregen. Hierbij valt te denken aan verkennende onderzoeken, controlerende onderzoeken op eigen initiatief en het volgen van de relevante (technologische) ontwikkelingen binnen sectoren. De AP geeft aan op dit moment beperkt invulling te geven aan deze activiteiten door gebrek aan capaciteit. Daarnaast zijn er taken met een wettelijke grondslag, vastgelegd in bestaande wetten en wetsontwerpen die nog hun parlementaire behandeling moeten doorlopen. In wetsontwerpen zoals het Wetsontwerp bevorderen samenwerking en rechtmatige zorg(Wbsrz), en  het Wetsontwerp Gegevensverwerking door Samenwerkingsverbanden(WGS) ruimt het kabinet een prominente plaats in voor de AP. Daarin noemt het kabinet de AP met name als DE instantie die in de gaten moet houden of de uitwisseling van persoonsgegevens niet over de schreef gaat. Toch houdt het kabinet de AP kort.

Minister maakt pas op de plaats

In april 2021 zei Sander Dekker, demissionair minister van Rechtsbescherming, het te vroeg te vinden om de capaciteit van de AP te vergroten. Het is van belang te weten dat hoewel de AP een zelfstandig bestuursorgaan is het budgettair ressorteert onder het ministerie van Justitie en Veiligheid. Hij zei dat een volgend kabinet daarover moet besluiten. Uit de begroting blijkt dat dit standpunt niet is gewijzigd. Het budget van de AP wordt daarin aangegeven met een bedrag van nog steeds 25 miljoen euro per jaar tot 2026. Eén en ander speelt zich wel af in een jaar waarin Kamerleden in maar liefst twee moties van de Tweede Kamer aandrongen op uitbreiding van de AP.