Krankjorume tweedeling bij toestemmingsbeleid GGZ-declaraties
De Nederlandse Zorgautoriteit(NZa) en het ministerie van VWS hebben voor een krankzinnige situatie gezorgd voor het indienen van declaraties van GGZ-zorgaanbieders. Die situatie gaat minstens drie maanden en mogelijk nog wat langer duren. Voor het declareren hadden VWS en NZa per 1 januari 2025 afscheid genomen van de DSM-diagnoses op zorgverlenersdeclaraties bij zorgverzekeraars. De zorgvraagtypering zou daarvoor per begin 2025 in de plaats komen maar die systematiek is nog niet af en naar alle waarschijnlijkheid ook niet bruikbaar. Voor het vermelden van die DSM-diagnoses verliep de wettelijke grondslag per 1 januari 2025. En er is geen wettelijke grondslag voor het toch weer gaan gebruiken. Men heeft nu een heel gekunsteld, ja krankzinnig, alternatief bedacht. De DSM-diagnoses moeten weer gebruikt gaan worden op de factuur als die vergezeld worden door een door de cliënt getekend toestemmingsformulier. Daarbij zouden grote instellingen dat formulier niet hoeven te toepassen en kleinere zorgaanbieders wel.
Tweesporen-oplossing?
De oplossing die bedacht is een bestuurlijke veldafspraak tussen branchepartijen in de GGZ, Zorgverzekeraars Nederland en Mind(=cliëntenvereniging) en zorgaanbiedersverenigingen i.v.m. het tijdelijk ontbreken van verduidelijkende regelgeving van de overheid. Eén van de deelnemende veldpartijen, de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie(NVvP) verwoordt het op haar website:
“Voor de korte termijn is gekozen voor een tweesporen-oplossing. Aanbieders met een jaaromzet boven de 10 miljoen euro worden bevoorschot. Zij houden de facturen aan totdat er weer op de oude manier en met een gedegen juridische grondslag gefactureerd kan worden.
Kleinere aanbieders blijven in de tussentijd werken op de gebruikelijke wijze (dus: met vermelding van de DSM-hoofdgroepdiagnosecode en GB-GGZ-basisprofielen), maar maken daarbij gebruik van de landelijk geaccordeerde toestemmingsverklaring. Op de website van het Zorgprestatiemodel wordt uitgelegd hoe dat precies zit. Patiënten met bezwaren kunnen ook de privacyverklaring en de addendum privacyverklaring tekenen.”
Bij de grote GGZ-instellingen wordt dus niet massaal om de toestemmingsverklaring gevraagd..
Stel je eens voor
Laten we deze constructie eens naar elders verplaatsen, Bedenk eens hoe dat er dan uit ziet:
Als je de deur van een supermarkt inloopt wordt je niets gevraagd en wordt achter de rug van de bezoeker gegevens over je aankoopgedrag gedeeld met een derde. Loop je bij toeval of bewust een kleine winkel in dan krijg je informatie en kan je eventueel toestemming dat gegevens gedeeld worden weigeren.
Wat hier bedacht is in wat men de “bestuurlijke veldafspraak” noemt, creëert doelbewust rechtsongelijkheid.
Hier solt men met het begrip toestemming. Daar doet niets aan af dat het een tijdelijk probleem is. Het creëren van een nieuwe wettelijke grondslag om de DSM-diagnoses gaat vermoedelijk minstens drie maanden duren, mogelijk nog wat langer.
Privacyverklaring
Door het nu verplichten van het meesturen van een toestemmingsverklaring bij de declaraties heeft men het begrip toestemming ten aanzien van de declaraties alleen maar ingewikkelder gemaakt. Er bestaat namelijk ook nog een zogeheten privacyverklaring. Dat is de mogelijkheid die een cliënt heeft om met een ondertekende verklaring aan te geven dat hij/zij niet wil dat diagnose-informatie op een factuur richting de zorgverzekeraar gaat. Het simpelweg niet invullen van de eerstgenoemde toestemmingsverklaring is daarvoor niet voldoende. In plaats van een diagnose komt dan het tijdsbeslag van de behandeling op de factuur richting zorgverzekeraar.
Oproep / verkapt dreigement
Op de website van de Nederlandse Vereniging van Vrijgevestigde Psychotherapeuten en Psychologen(NVVP) staat naast de uitleg over de tijdelijke regeling nog iets aparts over de privacyverklaring.
“Het massaal laten ondertekenen van de privacyverklaring (NZa, zorgvraagtypering) plus het addendum privacyverklaring (dsm-hoofdgroep dan wel gb-ggz profiel) is schadelijk voor de ggz als sector. Zorgverzekeraars gaan daardoor namelijk op grote schaal gegevens missen voor de risicoverevening: zij kunnen dan niet meer vanuit de staatskas worden gecompenseerd voor zware patiënten. Het gevolg is dat daarmee de toekomst van de verzekerbaarheid van de ggz onder grote druk komt te staan. Daarnaast is het zo dat zorgaanbieders met veel privacyverklaringen vaker geconfronteerd zullen worden met materiële controles door zorgverzekeraars.”
Men hanteert hier twee argumenten. Ten eerste dat zorgverzekeraars gehinderd worden bij de risicoverevening. Ten tweede het dreigement van zorgverzekeraars dat ze bij veel privacy-verklaringen per zorgverleners in de praktijken materiele controles gaan uitvoeren.
Welcome in the lunatic asylum
Het is echt krankjorum dat een zorgverlenersorganisatie deze oproep doet. Overigens staat het ook, maar dan iets minder pregnant op de site van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie(NVvP).
De privacyverklaring is een via de rechtbank zwaar bevochten recht om geen GGZ-diagnosegegevens op een factuur bij de verzekeraar te krijgen. Ook niet een vast bedrag per ziekte omdat zo aan de hand van het bedrag ook het onderliggende lijden bij de zorgverzekeraar bekend wordt. Het aantal ingediende privacyverklaringen is geen probleem van de beroepsorganisaties van zorgverleners, maar een probleem van de VWS en het Zorginstituut Nederland(ZiN). Die voeren de risicoverevening bij zorgverzekeraars uit. De genoemde beroepsorganisaties tonen hier dat ze het probleem van zorgverzekeraars, VWS en ZiN ge-internaliseert hebben en plaatsvervangend waarschuwen. Deze waarschuwing moet hen door genoemde instanties voorgehouden zijn. Het gekke aan de actie van de zorgverlenersorganisaties is dat ze juist slapende honden wakker maken.
Heftig
Heel belangrijk is dit gesol met toestemmings- en privacyverklaring voor GGZ-cliënten. Eén van de cliënten die ik sprak zei dat ze dit gedoe allemaal erg heftig vond. Het betekende nogal wat voor deze persoon. Het geven van een toestemming of het uitoefenen van de privacyverklaring is een wilsuiting die niet met (verkapte) dreigementen beperkt moet worden.
Laten we bij dit alles niet vergeten dat dit een man-made-disaster is. Half 2024 VWS al wist dat het probleem met de declaraties per 1 januari 2025 zou gaan spelen. Hierover publiceerde ik drie maal(A ,B ,C )
W.J. Jongejan, 25 januari 2025
Afbeelding van Gerd Altmann via Pixabay
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!