MP9 voorbeeld van een eindeloos project in de zorgICT
In de zorgICT kunnen implementatietrajecten nogal eens vertraging oplopen. Het Medicatie Proces 9.0(MP9) is daar een extreem voorbeeld van. Bij voorgeschreven medicatie kan het voorkomen dat na afgifte van een recept het erna niet duidelijk is of de patiënt het nog wel gebruikt, in welke dosering en wie, waarvoor verantwoordelijk is. Vanaf 2012 spreekt men over het verbeteren van de onderlinge communicatie tussen artsen en apothekers op dat vlak. Dat betreft het voorschrijven, afleveren en bijhouden van wijzigingen van voorgeschreven medicatie. Ondanks diverse publicaties van betrokkenen dat onduidelijkheden rond medicatie veelvuldig tot ziekenhuisopnames leiden is er nog geen duidelijk eindpunt in zicht. De laatste drie zinnen schreef ik op 7 april 2021 op deze website maar de situatie is niet wezenlijk veranderd. Een einddatum is helaas nog steeds niet in zicht. In 2019 sprak men nog over het binnen handbereik zijn van de implementatie. Nu zou dat 2026 zijn.
Nut
Een medicatieafspraak is een afspraak tussen de huisarts en de patiënt over het gebruik van medicatie. Een verstrekkingsverzoek is het verzoek van de huisarts aan de apotheek om medicatie te verstrekken aan de patiënt. Een belangrijke oorzaak voor de genoemde en andere problemen rond medicatiegegevens is dat zorginhoudelijke en logistieke aspecten door elkaar heen lopen in de registratie en uitwisseling van medicatiegegevens. Huisarts Adriaan Mol, voorzitter van de vereniging NedHIS zei het in december 2015 zo:
“Het scheiden van de medicatieafspraak van het verstrekkingsverzoek in de bouwstenenmedicatie is noodzakelijk voor het sluiten van de medicatieketen met het ziekenhuis. De specialist kan aan de huisarts geautomatiseerd de medicatieafspraken doorgeven, onafhankelijk van het feit of er ook nieuwe tabletten moeten worden verstrekt. De medicatieafspraken betreffen het doorgaan met de medicatie die thuis al werd gebruikt, en de vragen welke medicatie gestopt is en waarom, en welke medicatie nieuw gestart is.” Â
Kickstart?
In 2022 lees je dat kickstartprogramma’s in 2023 gaan starten in de regio Friesland en Rijnmond met de bedoeling het MP9 in 2025 uit te kunnen rollen. Bij het bekijken van de werkagenda digitalisering van de Landelijke Huisartsen Vereniging(LHV) zie je dat de kickstartprojecten doorlopen tot en met 2026 en de implementatie en opschaling tot en met 2027 gaan lopen.
Een kickstart suggereert een dynamische en zeer vlotte testfase in het veld, maar niets is minder waard. Bij de jaarlijkse demo-dag van de Nederlandse Vereniging van gebruikers van huisarts informatie systemen(NedHIS) wordt het onderwerp MP9 telkenmale iets wat besmuikt gebracht.
In 2024 is ook te lezen dat de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de Tandheelkunde(KNMT) haar medewerking aan de kickstartprogramma’s op een laag pitje zet.
NICTIZ
Voor MP9 moet men gebruik maken de informatiestandaard die NICTIZ daarvoor maakt. Die informatiestandaard verandert met enige regelmaat. Op de website van NICTIZ zie ik in de gauwigheid tussen 2020 en 2024 vijf versies. Die informatiestandaard is gemaakt op basis van zogenaamde zorginformatiebouwstenen. De ontwikkeling ervan door NICTIZ gaat ook niet over een leien dakje. Het opdelen in modules, de zorginfomatiebouwstenen(ZIB’s), door Nictiz, was aan de ene kant een logische gedachte. Het blijkt echter soms ook enorm vertragend te werken. ZIB’s dient men in overleg met het veld stuk voor stuk te definiëren. Tijdens de ontwikkeling van bepaalde ZIB’s fietst de overheid, lees het ministerie van VWS, met nieuwe initiatieven daar nogal eens dwars doorheen. Het maken van ZIB’s loopt dan vertraging op omdat andere deelgebieden in de zorgICT op last van de overheid meer aandacht behoeven of bepaalde ZIB’s prioriteit krijgen op last van VWS.
Lastiger richting eindstreep
Het grote probleem waar men met MP9 mee zit is dat het een zorgbreed programma is waar zorgICT-systemen van huisartsen, apotheken, ziekenhuizen en andere zorginstellingen mee van doen hebben. Om dat MP9 te kunnen implementeren hebben de softwarebedrijven voor die systemen de informatiestandaard van NICTIZ nodig. Op basis daarvan programmeren ze. Past NICTIZ de informatiestandaard aan, omdat een ZIB gewijzigd is, dan moeten die bedrijven allemaal ook hun software weer aanpassen. Zo zie je dus dat hoe dichter de eindstreep lijkt te naderen des te moeilijker het is om een adequaat werkend product te leveren.
15 jaar werken aan een zorgICT-project is echt verschrikkelijk lang, zeker als men de eindstreep mogelijk in 2027 bereikt. We gaan het zien.
W.J. Jongejan, 4 juni 2025
Afbeelding van Three-shots via Pixabay
Voor dit artikel is voor twee alinea’s gebruik gemaakt van stukken tekst van mijn artikel van 7 april 2021 over hetzelfde onderwerp.
MP9 voorbeeld van een eindeloos project in de zorgICT
In de zorgICT kunnen implementatietrajecten nogal eens vertraging oplopen. Het Medicatie Proces 9.0(MP9) is daar een extreem voorbeeld van. Bij voorgeschreven medicatie kan het voorkomen dat na afgifte van een recept het erna niet duidelijk is of de patiënt het nog wel gebruikt, in welke dosering en wie, waarvoor verantwoordelijk is. Vanaf 2012 spreekt men over het verbeteren van de onderlinge communicatie tussen artsen en apothekers op dat vlak. Dat betreft het voorschrijven, afleveren en bijhouden van wijzigingen van voorgeschreven medicatie. Ondanks diverse publicaties van betrokkenen dat onduidelijkheden rond medicatie veelvuldig tot ziekenhuisopnames leiden is er nog geen duidelijk eindpunt in zicht. De laatste drie zinnen schreef ik op 7 april 2021 op deze website maar de situatie is niet wezenlijk veranderd. Een einddatum is helaas nog steeds niet in zicht. In 2019 sprak men nog over het binnen handbereik zijn van de implementatie. Nu zou dat 2026 zijn.
Nut
Een medicatieafspraak is een afspraak tussen de huisarts en de patiënt over het gebruik van medicatie. Een verstrekkingsverzoek is het verzoek van de huisarts aan de apotheek om medicatie te verstrekken aan de patiënt. Een belangrijke oorzaak voor de genoemde en andere problemen rond medicatiegegevens is dat zorginhoudelijke en logistieke aspecten door elkaar heen lopen in de registratie en uitwisseling van medicatiegegevens. Huisarts Adriaan Mol, voorzitter van de vereniging NedHIS zei het in december 2015 zo:
“Het scheiden van de medicatieafspraak van het verstrekkingsverzoek in de bouwstenenmedicatie is noodzakelijk voor het sluiten van de medicatieketen met het ziekenhuis. De specialist kan aan de huisarts geautomatiseerd de medicatieafspraken doorgeven, onafhankelijk van het feit of er ook nieuwe tabletten moeten worden verstrekt. De medicatieafspraken betreffen het doorgaan met de medicatie die thuis al werd gebruikt, en de vragen welke medicatie gestopt is en waarom, en welke medicatie nieuw gestart is.” Â
Kickstart?
In 2022 lees je dat kickstartprogramma’s in 2023 gaan starten in de regio Friesland en Rijnmond met de bedoeling het MP9 in 2025 uit te kunnen rollen. Bij het bekijken van de werkagenda digitalisering van de Landelijke Huisartsen Vereniging(LHV) zie je dat de kickstartprojecten doorlopen tot en met 2026 en de implementatie en opschaling tot en met 2027 gaan lopen.
Een kickstart suggereert een dynamische en zeer vlotte testfase in het veld, maar niets is minder waard. Bij de jaarlijkse demo-dag van de Nederlandse Vereniging van gebruikers van huisarts informatie systemen(NedHIS) wordt het onderwerp MP9 telkenmale iets wat besmuikt gebracht.
In 2024 is ook te lezen dat de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de Tandheelkunde(KNMT) haar medewerking aan de kickstartprogramma’s op een laag pitje zet.
NICTIZ
Voor MP9 moet men gebruik maken de informatiestandaard die NICTIZ daarvoor maakt. Die informatiestandaard verandert met enige regelmaat. Op de website van NICTIZ zie ik in de gauwigheid tussen 2020 en 2024 vijf versies. Die informatiestandaard is gemaakt op basis van zogenaamde zorginformatiebouwstenen. De ontwikkeling ervan door NICTIZ gaat ook niet over een leien dakje. Het opdelen in modules, de zorginfomatiebouwstenen(ZIB’s), door Nictiz, was aan de ene kant een logische gedachte. Het blijkt echter soms ook enorm vertragend te werken. ZIB’s dient men in overleg met het veld stuk voor stuk te definiëren. Tijdens de ontwikkeling van bepaalde ZIB’s fietst de overheid, lees het ministerie van VWS, met nieuwe initiatieven daar nogal eens dwars doorheen. Het maken van ZIB’s loopt dan vertraging op omdat andere deelgebieden in de zorgICT op last van de overheid meer aandacht behoeven of bepaalde ZIB’s prioriteit krijgen op last van VWS.
Lastiger richting eindstreep
Het grote probleem waar men met MP9 mee zit is dat het een zorgbreed programma is waar zorgICT-systemen van huisartsen, apotheken, ziekenhuizen en andere zorginstellingen mee van doen hebben. Om dat MP9 te kunnen implementeren hebben de softwarebedrijven voor die systemen de informatiestandaard van NICTIZ nodig. Op basis daarvan programmeren ze. Past NICTIZ de informatiestandaard aan, omdat een ZIB gewijzigd is, dan moeten die bedrijven allemaal ook hun software weer aanpassen. Zo zie je dus dat hoe dichter de eindstreep lijkt te naderen des te moeilijker het is om een adequaat werkend product te leveren.
15 jaar werken aan een zorgICT-project is echt verschrikkelijk lang, zeker als men de eindstreep mogelijk in 2027 bereikt. We gaan het zien.
W.J. Jongejan, 4 juni 2025
Afbeelding van Three-shots via Pixabay
Voor dit artikel is voor twee alinea’s gebruik gemaakt van stukken tekst van mijn artikel van 7 april 2021 over hetzelfde onderwerp.