Omroep Max zeer kritisch over kostbare, kwakkelende PGO’s

Vanavond, op vrijdag 28 maart 2025 om 19.50 u,  zal Omroep Max in haar programma Meldpunt op NPO 2 aandacht besteden aan de voortsudderende Persoonlijke GezondheidsOmgevingen(PGO’s). Een PGO is een app of internetsite, te gebruiken op smartphone, tablet of PC, waarin de burger zijn/haar zorgdata van huisarts of specialist kan downloaden en opslaan. Vanaf 2012 heeft het ministerie van VWS de ontwikkeling en het gebruik van PGO’s aangejaagd door organisatorische maatregelen en veel, heel veel geld. De kop in het bericht op de website van Omroep Max over haar uitzending luidt dan ook: “ Vrijdag in Meldpunt: peperduur digitaal patiëntendossier PGO faalt”. Over de zeer beperkte en trage vorderingen van de PGO’s schreef ik al tientallen artikelen op mijn website. Omroep Max vermeldt een bedrag van 73 miljoen euro dat besteed is aan de PGO’s. Het gaat echter om veel, heel veel, meer geld: bijna een half miljard euro.

VIPP

Met het stimuleren van een applicatie waarin je data kunt opslaan was men er niet. Data in ICT-systemen in de hele zorg moest men geschikt maken om ze überhaupt ze te kunnen uitwisselen naar andere zorgverleners, portaals en PGO’s.  In een vorm waarin men ze via het Landelijk SchakelPunt(LSP) bij uitwisseling kan verplaatsen tussen zorgverleners, maar ook richting de patiënt naar een huisarts-/ziekenhuisportaal of PGO. Daarvoor zette de overheid diverse Versnellingsprogramma’s Informatie-uitwisseling Patiënt & Professional(VIPP’s) op. De uitgaven die men daarvoor deed, zorgden voor stroomlijning aan de aanbodkant van de zorgdata. Dus moet je ze ook meetellen bij de PGO-uitgaven.

425 miljoen euro

Het hele scala van VIPP-subsidieprogramma’s ziet er zo uit:

• VIPP 1…. Medisch specialistische zorg………………………………………………………..75 miljoen euro
• VIPP 2….Overige medisch specialistische zorg………………………………………….105 miljoen euro
• VIPP 3….Geestelijke GezondheidsZorg………………………………………………………45 miljoen euro
• VIPP 4….Vrijgevestigde zorgverleners in de GGZ………………………………………….5 miljoen euro
• VIPP 5….Ziekenhuis, UMC en kliniek……………………………………………………………90 miljoen euro
• VIPP Care:InZicht…Verpleeghuis-, gehandicaptenzorg en wijkverpleging…..15 miljoen euro
• VIPP geboortezorg…. BabyConnect……………………………………………………………..15 miljoen euro
• VIPP-huisartsen….Het OPEN-programma voor huisartsen…………………………75 miljoen euro

Dat bedraagt in totaal 425 miljoen euro.

Daarnaast had men om veilig data te kunnen versturen en opslaan in PGO’s allereerst de stichting MedMij opgericht. Die maakt de protocollen voor deze specifieke data-uitwisselingsvorm. VWS en de zorgverzekeraars financieren MedMij. Nergens op het internet zijn de financiële jaarstukken van MedMij te vinden. Gezien de grootte van de organisatie zal dat wel ergens tussen de 5 en 10 miljoen euro per jaar zijn.

Markt die geen markt is

Het probleem met PGO’s is dat men de patiënt/cliënt niet ervoor wil laten betalen. De zorgverzekeraars vertikken het, dus komt al het geld vanuit VWS. Het stimuleren van de ontwikkeling en gebruik van PGO’s kostte VWS al vele miljoenen. Het ministerie creëerde een markt die er niet was, bij een zeer beperkte vraag, vooral uit de hoek van chronische patiënten. De Patiëntenfederatie Nederland deed/doet de promotie van PGO’s. De ontwikkeling vlotte niet best en de introductie ondervond forse vertraging. De beoogde startdatum van 1 juli 2020 werd ruim overschreden. Begin dit jaar waren er 13 verschillende PGO’s van even zoveel leveranciers. Bij de berichtgeving over het aantal gebruikers valt steevast op dat het aantal nieuwe gebruikers drie maal zo groot is als het aantal gebruikers dat meermalen inlogt. Veel gebruikers haken af na de eerste keer. Meestal vanwege het gebrek aan gebruiksvriendelijkheid. Gebruikerstesten lieten dat ook zien.

Roer andermaal om

Vorig jaar kondigde VWS aan een aanbesteding te gaan doen voor 3 PGO’s die VWS dan intensief gaat steunen. Dat zijn: Curavista, Health Cloud Initiative en Topicus. De andere tien krijgen die ondersteuning niet maar als ze aan aangepaste eisen van de gekozen drie voldoen mogen ze in de markt blijven. Dat kan je echt wel een koude sanering noemen. Het is maar helemaal de vraag of de gebruikers van de tien afvallende PGO’s hun zorgdata makkelijk kunnen overzetten naar de overblijvende drie. Blijkbaar neemt VWS dat verlies aan gebruikers op de koop toe.  Overigens is VWS bestuurlijk ook bijzonder vreemd bezig met de PGO’s en haar nieuwste initiatief : Mijn Gezondheids Overzicht(MGO). Het Adviescollege ICT-Toetsing gaf een vernietigend oordeel over hoe het ministerie bestuurlijk bezig is met de PGO’s en het MGO.

Parlementaire enquête waardig

Alles overziend is deze materie met zeer hoge uitgaven en een zeer beperkt resultaat een parlementaire enquête waard. Geld dat niet in zorg ging zitten maar in het berijden van een dood paard.

Voor enig inzicht in de materie is het aanbevelenswaard om de uitzending van Omroep Max op vrijdag 28 maart 2025 op NPO 2 om 19.50u te gaan bekijken.

W.J. Jongejan, 28 maart 2025

Afbeelding van Moondance via Pixabay, aangepast door WJJ