Referendum sleepwet noodzakelijk i.v.m. aantasting medisch beroepsgeheim

De op 11 juli 2017 in de Eerste Kamer aangenomen wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten(wetsontwerp 34588) maakt het mogelijk dat genoemde diensten verregaande bevoegdheden hebben. De wet wordt door critici de “sleepwet” genoemd, omdat data als het ware met een sleepnet opgevist mogen worden. De bevoegdheden houden in dat er uitbreiding is van tapmogelijkheden, verregaande inlichtingenverzameling via het internet en over internetverkeer, tot het zich actief toegang verschaffen tot ICT-systemen. De formulering van het aangenomen wetsontwerp is zodanig, dat het niet uitgesloten is dat de veiligheidsdiensten zich toegang verschaffen tot ICT-systemen met medische informatie of medische netwerken. Zelfs ICT-toepassingen die aan of in het lichaam toegepast worden zijn niet uitgesloten. Hierdoor is het medisch beroepsgeheim duidelijk in het geding. Ik schreef er met de arts en ICT-kenner Gerard Freriks over op deze website op 24 juli 2017. Door een vijftal onafhankelijke studenten van Universiteit van Amsterdam(UvA) is het initiatief genomen om een referendum over de  sleepwet af te dwingen. Inmiddels zijn er het verzoek tot een referendum 234.000 maal ondertekend en lijkt het er serieus op dat het referendum er gaat komen. 300.000 zijn nodig om het referendum af te dwingen. Dit initiatief staat los van het juridische initiatief van het Public Interest Litigation Project(PILP) om met een brede coalitie van juristen, journalisten, privacy-organisaties en tech-bedrijven om via de rechter een stokje te steken voor het toepassen van de aftapwet.

Referendum

Sinds 1 juli 2015 kunnen kiesgerechtigden een verzoek indienen om een referendum te houden over nieuw aangenomen wetten en verdragen.  Het indienen van verzoeken gebeurt in twee fasen: een inleidende fase en een definitieve fase. In een raadgevend referendum kunnen kiezers voor of tegen de wet/het verdrag stemmen. Voor de inleidende fase zijn 10.000 handtekeningen nodig binnen vier weken na publicatie van een referendabele wet in de Staatscourant. Daarna onderzoekt de Kiesraad of die geldig zijn en publiceert de beslissing daarover ook in de Staatscourant. Daarna gaat de definitieve fase in. Binnen zes weken na die beslissing moeten de aanvragers met 300.000 nieuwe ondertekeningen komen. Als er voldoende rechtsgeldige ondertekeningen zijn, besluit de Kiesraad over een tijdstip voor het raadgevend referendum. We zitten nu in die periode. Deze loopt af op 16 oktober 2017.

Noodzaak

Zoals in de eerste alinea genoemd zijn er geen uitsluitingen in de recent aangenomen wet voor medische databases en medische apparatuur. De communicatie tussen patiënt en arts geschiedt op basis van vertrouwen. Het vertrouwen, dat hetgeen gesproken, besproken en onderzocht is in principe niet gecommuniceerd wordt buiten de arts-patiëntrelatie. Het is dan ook jammer te moeten constateren dat de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de Geneeskunst(KNMG) tijdens het hele behandeltraject van de wet in de Tweede en Eerste Kamer geen geluid heeft laten horen over de consequenties van de wet voor het medisch beroepsgeheim. Het lijkt erop dat men daar een enorme steek heeft laten vallen.

Oproep

Bij deze doe ik een oproep om vanwege met het niet meer veilig zijn van het medisch beroepsgeheim (door toedoen van veiligheids- en inlichtingendiensten) om het verzoek tot een raadgevend referendum over deze “sleepwet” te steunen door ondertekening. Ook al lijkt het erop dat de 300.000 ondertekenaars gehaald gaan worden is het van groot belang dat dit aantal ruim overschreden wordt. Ten eerste vanwege mogelijke gedeeltelijke afwijzing van ondertekenaars door de Kiesraad en ten tweede vanwege het signaal dat uitgaat van een massale ondertekening. Neem uw verantwoordelijkheid als arts, verpleegkundige of andere werker in de zorg serieus.

Laat het medisch beroepsgeheim niet verloren gaan door de sleepwet

Onderteken het referendumverzoek nu

 W.J. Jongejan