Sloppy science Reshape Center Radboud MC over eHealth-gadget

Vanuit de hoek van de fervente eHealthevangelisten zoals die van het ReShape Center van het Radboud MC en het bedrijf SingularityUniversity, is de laatste twee jaar veel publiciteit gegenereerd over “tricorders”, een term uit de sciencefiction serie Star Trek. Men doelt op een “multifunction hand-held device used for sensor scanning, data analysis, and recording data.“ Men heeft het dan over apparaatjes die met enige sensoren bijvoorbeeld een beperkt ECG, hartfrequentie, bloeddruk, temperatuur en zuurstofverzadiging in het bloed kunnen meten. Voor een veel en luid gehypet apparaatje, de Scanadu Scout, viel recent het doek op gezag van de Amerikaanse Food and Drug AdministrationFDA), Medewerkers van het Radboud MC hebben in 2016 , geïnitieerd en met medewerking van het Reshape Center aldaar dat onder leiding staat van Lucien Engelen, een studie gepubliceerd . Het verscheen in het  niet al te gezaghebbende Journal of Medical Internet Research en betreft een “tricorder” van Chinese makelij, de Check Me Health Monitor van Viatom. Het artikel van T.S. Schoot en anderen verdient eigenlijk de benaming “wetenschappelijk artikel” niet gezien de kritiekloze benadering van het gebruik van deze eHealth-gadget. Sloppy science dus.

Onderwerp

Het onderwerp van de studie was : “A New Cuffless Device for Measuring Blood Pressure: A Real-Life Validation Study”. Publicatie vond plaats op 5 mei 2016. Het onbloedig meten van de bloeddruk  gebeurt standaard met een manchet om de arm en levert dan de systolische en diastolische bloeddruk op. Met het de Check me van Viatom bepaalt men de bloeddruk indirect door gebruik te maken van het ECG-signaal en de zuurstofverzadigingsmeter die met twee soorten infrarood licht werkt. Bij een hartslag komt het ECG-signaal vrijwel zonder vertraging aan bij het apparaat, terwijl de drukgolf die het gevolg is van de hartslag, later aankomt, afhankelijk van de hoogte van de bloeddruk. De conclusie van het artikel luidde dat systolische bloedruk aardig correleerde met de meting op een referentieapparaat, vooral in liggende houding. Hoewel de auteurs in de titel spreken over een “real life validation study” staat in de conclusie dat ze vooralsnog geen formele validatiestudie deden. Toch noemen ze de voorlopige resultaten veelbelovend en vervolgen dan weer met de opmerking  dat verdere research, met het manchetloze meten van de bloeddruk nodig is.

Kritiek   

De studie is kwalitatief gewoon niet goed. Het aantal onderzochte mensen is voor het trekken van zinvolle conclusies al erg laag. Alleen al het feit dat 13 van de 52 vrijwilligers afvielen door kalibratieproblemen, 2 door lage bloeddruk  met “reeds voldoende data” en 1 vanwege bedenkingen na inclusie. Zoveel mensen waarbij kalibratieproblemen optraden geeft te denken. De exclusie van de 2 personen met lage bloeddruk is niet duidelijk.  Voor de uiteindelijke studie zijn dus de metingen van 37 personen gebruikt. Men mat in liggende positie met de armen horizontaal, liggend met de armen verticaal omhoog en staand. Bij de vergelijking van het apparaatje van Viatom met de referentiemeter is een percentage deelnemers van 9 van de 37 (24%) met een verschil >10 mmHg en 5 van de 37 (14%) met een verschil > 15 mmHg hoog te noemen. Het kan ruimschoots het verschil tussen het hebben van een normale en een te hoge bloeddruk betekenen. Ronduit vermakelijk is dat de schrijvers melden dat de beste correlatie tussen de referentiemeter en de Chinese tricorder te vinden is met metingen in liggende positie. Het apparaat dat gemaakt is voor gebruiksgemak moet dus voor enigszins betrouwbare metingen  in LIGGENDE positie gebruikt worden. Enige reflectie en dus kritiek op deze beperking is in het artikel niet te vinden. Overigens heb je aan alleen een systolische bloeddruk echt niet veel. Juist de combinatie met de diastolische bloeddruk zegt veel, maar ja dat kan de tricorder niet. In de (poli)klinische setting is het hebben van die ene waarde een zeer grote beperking. Het ECG op het apparaat is ook van beperkte waarde omdat het maar één afleiding van de twaalf ECG-afleidingen betreft. Alleen grove pathologie en ritmeafwijkingen zullen erop te zien zijn.

Wetenschappelijk sausje

Met dit soort kritiekloze publicaties, waarbij de titel ook iets anders suggereert dan wat in de conclusie staat, gieten de medewerkers van het Radboud MC en met name die van het ReShape Center onterecht een wetenschappelijk sausje over elektronica die bedoeld is als eHealth. Hiermee profileert men zich op een commercieel en niet op het wetenschappelijke vlak. De indruk ontstaat dat publiciteit belangrijker is dan de inhoud.

W.J. Jongejan