Verlies NZa op alle fronten over ontvankelijkheid in HONOS-zaak
Alle eisers in de bodemprocedure van de actiegroep/coalitie Vertrouwen in GGZ zijn ontvankelijk. Die uitspraak deed de Rechtbank Midden-Nederland op 17 juli 2024 in de zaak van de actiegroep/coalitie tegen de Nederlandse Zorgautoriteit(NZa). Deze gaat om het in de ogen van de actiegroep onrechtmatig, zonder toestemming, verzamelen van antwoorden op HONOS-vragenlijsten van 800.000 GGZ-cliënten. De landsadvocaat Pels Rijcken had bij de zitting op 22 mei 2024 hoog ingezet door te stellen dat geen van eisende partijen ontvankelijk was(lees: het rechten hebben) om tegen de NZa te mogen procederen onder de Wet afhandeling massaschade in collectieve actie(Wamca). Volgens Pels Rijcken zouden noch de GGZ-cliënten, noch de zorgverleners, noch drie stichtingen uit het maatschappelijk middenveld(Platform Burgerrechten, Stichting KDVP en landelijk overleg cliëntenraden(LOC) mogen procederen, zelfs niet als het om een ideële kwestie gaat. De drie rechters maken in hun uitspraak korte metten met de argumentatie van Pels Rijcken, dus van de NZa.
Belangrijk
Een nogal belangrijk item in het vonnis betreft de representativiteit van de drie stichtingen, d.w.z. of ze wel geacht kunnen worden voldoende grote, kenbare, achterban te hebben. De rechters hebben daartoe ook naar de website van Vertrouwen in de GGZ gekeken. Van groot belang bleek daarbij wat op de website staat. Daarop is vanaf het begin een webpagina met steunbetuigingen aanwezig. Daarop hebben grote organisaties, zoals FNV, CNV, Consumentenbond, maar ook individuele GGZ-cliënten, GGZ-zorgverleners en particulieren hun steun vastgelegd.
Daarnaast was ook gunstig ook dat er geen vast bedrag per persoon op de crowdfunding-webpagina stond maar dat een ieder naar zijn financiële mogelijkheid kan doneren.
Ook stonden de rechters stil bij het gegeven dat geen externe financier de bodemprocedure faciliteert, maar dat het geheel op basis van crowdfunding geschiedt. De rechters wogen tevens mee dat in eerdere ideële zaken die de stichtingen voerden voor het gerecht deze daarin ontvankelijk verklaard waren.
Hoe verder?
De rechtbank heeft bepaald dat begin september 2024 de NZa een inhoudelijke Conclusie van Antwoord mag inleveren. De NZa heeft zich met de landsadvocaat namelijk tot nu toe zich voornamelijk gefocust op de procedurele kant van de zaak. In de Conclusie van Antwoord kan de NZa haar visie op de inhoudelijke kant nog geven c.q. verduidelijken.
Daarna zal de inhoudelijke zitting van de bodemprocedure gaan plaatsvinden tussen november 2024 en februari 2025.
Charmeoffensief NZa
Inmiddels heeft de NZa richting de politiek na de motie Joseph/Westerveld/Dobbe laten weten dat ze de HONOS-database in 2025 wil vernietigen. Daarnaast deed de NZa een oproep aan alle veldpartijen die lid zijn van de Adviescommissie Zorgvraagtypering om de advisering te versnellen. Dat met het doel om de HONOS-database versneld te vernietigen. De NZa probeert zo de ophef over de database te verminderen of te doen verdwijnen.
Waar de NZa dan aan voorbijgaat is dat de bodemprocedure niet alleen ziet op het vernietigen van de HONOS-database. Het gaat er juist om dat de actiegroep/coalitie een rechterlijke uitspraak krijgt over de rechtmatigheid van de HONOS-dataverzameling. Dus dat de NZa haar boekje te buiten ging door het zonder toestemming verzamelen van data die binnen de behandelrelatie hadden dienen te blijven. Dat het verzamelen ervan een doorbreking is van het medisch beroepsgeheim.
De actiegroep/coalitie ziet de inhoudelijke behandeling van de rechtszaak met vertrouwen tegemoet.
W.J. Jongejan, 19 juli 2024
Afbeelding van Basanta Mondal via Pixabay , bewerkt door W.J. Jongejan