Vreemde route contractering bij onderdeel zorgdatacommunicatie
Om zorgdata van zorgverleners voor andere zorgverleners opvraagbaar te maken, zag in 2012 het Landelijk SchakelPunt in private handen het levenslicht. Zulks nadat eerst het ministerie van VWS het, in publieke handen dus, het probeerde onder de naam Landelijk Elektronisch Patiënten Dossier(L-EPD). Huisartsen die hun praktijken aansloten op het LSP gingen rechtstreeks een overeenkomst aan met de Vereniging van Zorgaanbieders Voor Zorgcommunicatie(VZVZ), de beheerder/verantwoordelijke voor het LSP. Nu probeert VZVZ de Online ToestemmingsVoorziening(OTV) Mitz te realiseren. Tot heden sloeg de huisarts in zijn huisartsinformatiesysteem(HIS) de toestemming op om zorgdata voor andere zorgverleners opvraagbaar te maken. VZVZ wil die bestaande toestemmingen overhevelen naar het aan het LSP-gekoppelde Mitz-systeem. Ook wil VZVZ dat de patiënt zijn/haar toestemming direct in Mitz vastlegt. Om dat allemaal te laten werken moet de huisarts een overeenkomt met Mitz/VZVZ sluiten. Die krijgen ze vreemd genoeg niet van Mitz/VZVZ zelf, maar van de ICT-leverancier, de HIS-producent.
Overeenkomst
Om het allemaal te laten werken dient de huisarts een “overeenkomst van opdracht” te ondertekenen. Daarmee gaan ze deelnemen in de Stichting Gemeenschappelijke Voorzieningen voor Zorgcommunicatie (SGVZ). Die overeenkomst maakt de huisarts tot verwerkingsverantwoordelijke voor wat er met de huisartsendata via Mitz gebeurt. Zonder daarbij overigens enige invloed op de besluitvorming van Mitz/VZVZ te hebben. Je zou eerlijk gezegd voor een dergelijke, vrij ingrijpende stap verwachten dat Mitz/VZVZ die overeenkomst rechtstreeks met de betreffende huisarts/apotheker afhandelt. Dat is niet het geval.
“Huisartsen en apothekers krijgen via hun leverancier(HIS/AIS-leverancier) bericht wanneer zij op Mitz kunnen aansluiten. De leverancier plant in afstemming met de zorgaanbieder het moment waarop de bestaande toestemmingskeuzes overgezet worden naar Mitz. Vanaf dat moment kunnen patiënten verwezen worden naar MijnMitz.nl “
De ICT-leverancier stuurt dus de overeenkomst, waarna die via de ICT-leverancier richting Mitz/VZVZ gaat.
Hoe heeft men het in elkaar gezet?
Mitz/VZVZ heeft de ICT-leveranciers specificaties verstrekt waarmee deze een Mitz-Connector kunnen bouwen.
Dat is een softwarevoorziening die, indien ingebouwd in de ICT-systeem van een zorgverlener, de connectie onderhoudt tussen het systeem van de zorgverlener en het centrale Mitz-systeem. Niet alle ICT-leveranciers zijn even ver met het maken, certificeren en inbouwen van die Mitz-connector. Zodra dat allemaal klaar is, wil Mitz/VZVZ dat huisartsen/apothekers de aansluiting op Mitz gaan realiseren. Men heeft daarbij blijkbaar ten behoeve van de juridisch noodzakelijke afhandeling van de aansluiting ervoor gekozen om de toezending en inname van de overeenkomst na ondertekening via de ICT-leverancier te laten lopen. Uit een bericht aan MicroHIS-gebruikers, waarover ik op 12 april 2024 schreef, blijkt dat Mitz/VZVZ nog wel de huisarts een bericht zal sturen met het verzoek om aan te sluiten.
Nogal sneaky regeling
De manier waarop deze gang van zaken plaats vind,t ziet er uit als een manier om zonder te veel ophef het Mitz-systeem ingang te doen vinden. Mitz/VZVZ werkt al een tijdje met medewerking en met de zegen van VWS aan de naamsbekendheid van Mitz binnen de zorg. Zorgverleners krijgen eerst via hun ICT-leveranciers bericht dat die bezig zijn om software voor aansluiting op Mitz in te bouwen. Ook lichten de softwareleveranciers de gebruikers in dat er toestemmingen die nu nog in hun systemen staan via de Mitz-Connect in de nabije toekomst naar Mitz overgeheveld gaan worden. Vervolgens laat de leverancier te eniger tijd weten dat de Mitz-connector ingebouwd is. En stuurt dan tegelijk de “overeenkomst van opdracht” mee die de zorgverlener niet afsluit met de leverancier maar met Mitz/VZVZ. Of de huisarts/apotheker maar gelijk even wil tekenen. Daarbij loopt zoiets vloeiend in elkaar over en komt er weinig ruimte voor kritisch denken.
Kritisch denken
Aan Mitz kleven best wel flinke problemen. De mogelijkheid om groepen zorgverleners eventueel toestemming te weigeren om zorgdata op te kunnen vragen heeft men zo geconstrueerd dat een gespecificeerde toestemming(nota bene een uitvinding van VWS) nauwelijks mogelijk is. Ook de constructie van Mitz vormt een probleem. In Mitz ligt vast bij welk type zorgverlener er zorgdata te vinden zijn. Dat kan bij een oncoloog, geslachtsziekten-arts of psychiater zijn. Alleen dat al is medische informatie die binnen Mitz vastligt. Dat is een regelrechte schending van het medisch beroepsgeheim.
Op deze website heb ik meermalen over Mitz gepubliceerd en bezwaren geventileerd.
Door de aansluitovereenkomsten via de ICT-leveranciers te laten lopen bewandelt men een glibberig pad om Mitz de zorg in te rommelen.
W.J. Jongejan,15 oktober 2024
Afbeelding van Oliver Graumnitz via Pixabay