Aangekondigde afschaffing regio-indeling LSP door VZVZ is onrechtmatig
Op 22 maart 2022 liet de Vereniging van Zorgaanbieders Voor Zorgcommunicatie(VZVZ) luid weten dat ze de regio-indeling van het Landelijk SchakelPunt,(LSP) op 5 april 2022 opheft. Het LSP kent sinds de publieke doorstart in januari 2012 een opdeling in 44 regio’s. De reden was dat het College Bescherming Persoonsgegevens(voorloper van de huidige Autoriteit Persoonsgegevens) en de Tweede Kamer bepaalden dat die doorstart per januari 2012 alleen door mocht gaan als VZVZ voldeed aan twee voorwaarden. Namelijk dat het opvragen van medische data via het LSP alleen mocht met toestemming vooraf door de patiënt. Dat is de opt-in-toestemming. De tweede voorwaarde was het indelen van Nederland in regio’s, waarbinnen dan zorgverleners gegevens bij andere zorgverleners konden gaan opvragen. Precies die twee voorwaarden liggen nu deze maand onder vuur. Op 10 maart 2002 beschreef ik al hoe de Patiëntenfederatie Nederland een geregisseerde poging deed van de opt-in- een opt-out-regeling te maken.
CBP en Tweede Kamer
Op de website van VZVZ in het businessplan 2013-16(12-10-2012) staat duidelijk te lezen staat wie de voorwaarden bepaalden.
“CBP en de Tweede Kamer gaven groen licht voor de doorstart, op voorwaarde dat zowel de opt-in registratie (de registratie van de expliciete toestemming van de patiënt voor het beschikbaar stellen van zijn gegevens) en de regionalisatie van het LSP gerealiseerd zou worden. Medio 2012 is de implementatie van de opt-in technologisch afgerond en is een opzet van de regionalisatie gemaakt die naar verwachting in de tweede helft van 2012 wordt geïmplementeerd.”
Op 5 april 2011 had de Eerste Kamer een motie van mevr. Tan aangenomen.
“overwegende, dat de regionaal gehanteerde methoden en begrippen niet eenduidig zijn en dus multi interpretabel, overwegende, dat een ontwikkeling van onderop het meest kansrijk is om te komen tot eenduidige dossiervorming en daarom beperking van het gegevensverkeer tot de regionale schaal vooralsnog de voorkeur verdient,….”
Contre-coeur
In 2012 heeft de toenmalige voorzitter van VZVZ, Edwin Velzel, tandenknarsend en met grote tegenzin de regio-indeling van het LSP gerealiseerd. Berichtenuitwisseling zou binnen de regio’s gebeuren. De postcode van een huisartsenpraktijk of apotheek bepaalde in welke van de 44regio’s men thuis hoorde. Al gauw knabbelde men er aan alle kanten aan.
Samenwerkenden ziekenhuizen vielen vaak in meerdere regio’s. Sommige apotheken hadden een registratie in alle regio’s omdat ze toeleveraar voor bepaalde geneesmiddelen(speciale zalf-/-creme-bereidingen) voor andere apotheken waren. VZVZ stimuleerde zelf ook het samengaan van regio’s. Ik schreef daar op 5 september 2017 ook al uitgebreid over.
Tijdelijk landelijke werking
Vanwege de spreiding van in ziekenhuizen en op IC’s opgenomen corona-patiënten buiten hun eigen regio hief men op 14 april 2020 de regio-indeling tijdelijk op. Dat gebeurde op verzoek van de koepels van zorgaanbieders, Patiëntenfederatie Nederland en met besluiten van de Minister van VWS over de zogenoemde ‘Corona opt-in’. Als reden hiervoor gaf men het snel voorhanden zijn van informatie over de patiënt als die buiten de regio opgenomen werd. Tegelijkertijd ging toen de tijdelijke corona-opt-in-regeling in. Van iedere burger die nog niet had laten weten wel of geen toestemming gegeven te hebben voor het doen delen van medische data zette men toen in één klap de toestemming op “ja”. Dat de corona-opt-in tijdelijk is etaleert VZVZ op meerdere plekken op haar website.
Hoe tijdelijk is tijdelijk?
Diverse krachten proberen de afgelopen maand de als tijdelijk bedoelde corona-opt-in-regeling permanent te maken. Tegelijkertijd poogt VZVZ de als tijdelijk bedoelde opheffing van de regio-indeling permanent te maken. Wat je hier ziet gebeuren is dat men elementaire randvoorwaarden die in 2012 bij de start van het huidige private LSP terzijde schuift. Voorwaarden die een toezichthouder en de Staten-Generaal vaststelden. Het kan niet zo zijn dat VZVZ eenzijdig zaken naar haar hand zet zonder dat de Autoriteit Persoonsgegevens en Eerste en Tweede Kamer daarover eerst beslissen. Het opheffen van de regio-indeling per 5 april 2022 is dus gewoon onrechtmatig.
Huisartsen
Een niet onaanzienlijk aantal huisartsen heeft lang geaarzeld met het aansluiten op het LSP. Wat hen en hun patiënten over de streep trok was dat men er van uit kon gaan dat de medische data alleen binnen de regio gedeeld zouden worden. Deze huisartsen en patiënten voelen zich met het huidige voornemen van VZVZ in hun hemd gezet.
Van de Landelijke Huisartsen Vereniging hoeven die echter in dezen niets te verwachten. Die is wel als zorgkoepel lid van VZVZ maar heeft al meerdere jaren geen stemrecht meer in het algemene bestuur van VZVZ.
W.J. Jongejan, 25 maart 2022
Afbeelding van Clker-Free-Vector-Images via Pixabay
Recente reacties