Foutieve digitale verzending labdata bij dokters met zelfde naam

lab-onderzoek

Een keten is zo sterk als de zwakste schakel. Dat is de bekende conclusie die ook weer toepasselijk was bij de digitale doorgifte van laboratoriumuitslagen richting zorgaanbieders. Enkele dagen terug trok een Twitter-bericht van een huisarts uit het zuiden des lands mijn aandacht. Die meldde dat hij bij herhaling laboratoriumuitslagen uit een groot ziekenhuis kreeg betreffende patiënten die niet bij hem in de praktijk ingeschreven zijn en die hij niet zelf aanvroeg. In het 55 km van zijn praktijk afliggende ziekenhuis werkt wel zijn broer als specialist. Zo af en toe heeft hij er een patiënt onder behandeling of opgenomen. Onveranderlijk ging het om foutief verzonden laboratoriumuitslagen van patiënten van zijn broer die specialist in dat ziekenhuis is. Het gaat hier om medische gegevens die onterecht naar een verkeerde ontvanger gezonden worden, ook al is die ontvanger iemand die onder het medisch beroepsgeheim valt. Het gaat evenals een fax die naar een verkeerde ontvanger gestuurd kan worden om een datalek. Nu vraag je je af hoe zoiets in een sterk geautomatiseerde en geformaliseerde wereld die rond labuitslagen bestaat mogelijk is. Het blijkt zoals eigenlijk altijd te gaan om een menselijke fout.

Lees meer

LSP in huidige vorm ontoereikend om te voorzien in behoefte 2e lijn

Dat het LSP in de huidige vorm ontoereikend is om te voorzien in de behoefte van de tweede lijn is een zeer opmerkelijke uitspraak. Hij is gedaan door medewerkers van de Vereniging van Zorgaanbieders Voor Zorgcommunicatie(VZVZ). VZVZ is verantwoordelijk voor het Landelijk SchakelPunt(LSP). Die uitspraak deden ze op 13 december 2018 tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van VZVZ met op het LSP aangesloten ziekenhuizen. Het gebeurt onder het motto “LSP gebruik & beheer voor Ziekenhuizen”. De uitspraak stond op een sheet in de presentatie van drie medewerkers over de over nieuwe ontwikkelingen bij VZVZ in de tweede lijn. Voor de rechtgeaarde criticus van het LSP is de ontoereikendheid van het LSP om ziekenhuizen te bedienen een open deur. Het LSP is in de huidige vorm een verouderd systeem met een sterk verouderde centralistische opzet. Het is niet opgezet volgens “privacy by design”. Het is zoals dat in de IT-wereld heet: een legacy-systeem. Opgezet in 2006 is er telkens wel aan gesleuteld en is de gebruikte software steeds aangepast, maar met blijft zitten met een erfenis uit het verleden. De infrastructuur om het LSP te laten werken is de Aorta-architectuuur. Het concept daarvan dateert van 2002. Voor IT-begrippen zijn het gedateerde ontwerpen.

Lees meer

Elektronische vooraankondiging recept is geen van vervanging digitaal recept

fout

Op 19 december 2019 maakte ik melding van een project in Noord Brabant om de elektronische  vooraankondiging van een recept te gebruiken als vervanging van een digitaal getekend recept.  Het gaat daarbij om het versturen van recepten door specialisten vanuit een ziekenhuis richting de apotheek. Bij de persuitingen over het project meldde men niets over het percentage fouten. Uit eigen cijfers van VZVZ, gepresenteerd op haar “Ziekenhuisdag” op 13 december 2018 blijkt dat een onacceptabel percentage, 5,7 procent(sheet 10 van 19) van de vooraankondigingen van recepten om meerdere redenen niet bij de apotheek aankwam.  De “ziekenhuisdag” had als thema: “LSP gebruik & beheer voor Ziekenhuizen”. Met het Landelijk SchakelPunt(LSP) is het vooralsnog onmogelijk om een digitaal getekend recept te versturen. Daarom proberen diverse belanghebbenden, o.a. de Vereniging van Zorgaanbieders Voor Zorgcommunicatie(VZVZ) als verantwoordelijke voor het LSP,  controlerende instanties zoals de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd(IGJ) ervan te overtuigen dat de vooraankondiging afdoende is. VZVZ geeft  in haar presentatie op 13 december 2019 zelf meerdere oorzaken aan voor dit falen.  Een groot probleem is dat bij het niet arriveren van het  bericht bij de apotheek het LSP het bericht daarna niet nogmaals aanbiedt. Het voor-aangekondigde recept is daarmee elektronisch verdwenen. Als de patiënt geen papieren kopie meer bij zich heeft bij het bezoeken van de apotheek zal deze geen medicatie kunnen verstrekken.

Lees meer

Webwinkel Vilans, kenniscentrum voor langdurende zorg, gehackt

hacked

Op donderdag 3 januari 2019 hebben klanten van de webshop van Vilans bericht gekregen dat de database van de webshop gehackt geweest is. Vilans is een vrij grote grotendeels gesubsidieerde organisatie die stelt  kenniscentrum te zijn voor de langdurende zorg en als doel heeft om deze zorg te vernieuwen en te verbeteren. Ze ondersteunt vooral zorgprofessionals die in de online-webshop rapporten en brochures kunnen bestellen. Ook particulieren kunnen er bestellingen doen. In het bericht dat klanten per email kregen is te lezen dat een hack heeft plaatsgevonden, ontdekt is en het gat gedicht is. Op de website van Vilans en op het Twitter-account is niets te lezen over de hack.  Persoonsgegevens zijn door de hacker buitgemaakt. Vilans waarschuwt dat die informatie gebruikt kan worden voor phishing mail en raadt aan om het wachtwoord voor de webshop te wijzigen. Zoals zo vaak met dit soort berichten is het interessant om niet alleen te kijken naar datgene wat men meldt staat maar ook naar wat er niet in staat

Lees meer

Onzin over wearable die voor overdosis opiaten waarschuwt

opiaatverslaving

Op meerdere websites(SmartHealth, Tweakers, Telecompaper) was de afgelopen dagen te lezen dat in de VS een zogenaamde “wearable” ontwikkeld wordt om te waarschuwen voor een overdosis van opiaten bij verslaafden. Het gaat om een apparaatje in de vorm van een smartwatch dat een signaal zou afgeven bij een gemeten overdosering. Er zitten hele rare kanten aan de berichtgeving over een “(uit)vinding” als deze. Zoals in zoveel andere spraakmakende vindingen op het vlak van gezondheid zit er ook in dit verhaal en het apparaatje heel veel gebakken lucht. Het apparaatje, dat overigens nog niet bestaat, maar ontwikkeld zou worden door studenten van de Carnegy Mellon University in Pittsburgh, gaat geen opiaat-hoeveelheid meten. Het meet een afgeleid gevolg van een te hoge opiaatdosering. Wat het gaat doen is het meten van een gedaalde zuurstofverzadiging in het bloed. Dat kan het gevolg zijn van ademhalingsonderdrukking door hoge dosis opiaten. Dat zijn natuurlijke verbindingen uit opium, zoals morfine en codeïne, en synthetische verbindingen met dezelfde werking als morfine (= morfine-derivaten). De aandacht voor een dergelijk te ontwikkelen apparaat komt in Nederland zeer overtrokken over maar dient gezien te worden in het licht van de “epidemie” van fentanyl-doden in de VS. Lees meer