Eventueel protocol NHG geen oplossing gevaren videoconsult
Op 18 oktober 2023 verscheen in het dagblad Trouw een artikel mee de kop “ Huisartsen doen beeldbellen bij kinderen in de ban na de dood van een peuter“. Het betreft het overlijden van een kind na het over het hoofd zien van vroege verschijnselen van een hersenvliesontsteking. Kleine bloeduitstortinkjes duidde men als een niet gevaarlijke virushuiduitslag. De huisartsen van de betreffende huisartsenpost willen beeldbellen niet meer inzetten bij wondjes of vlekken op de huid waarachter een ziekte schuil kan gaan. De medisch manager van de huisartsenpost, zelf ook huisarts, pleit voor landelijke richtlijnen die beschrijven voor welke klachten videobellen wel en niet geschikt is, en hoe dat dan het best kan gebeuren. Op voorhand is te voorspellen dat zulk soort protocollen het probleem van een medische misser niet zullen voorkomen.
NHG
Als er al een protocol voor videoconsulten zou moeten komen, zou die uitsluitend van het Nederlands Huisartsen Genootschap(NHG) kunnen komen. Zoiets vanuit de KNMG, de overkoepelende artsenorganisatie is niet specifiek genoeg. In het krantenartikel staat een reactie van het NHG. Trouw schrijft:
“Een woordvoerder van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) laat weten dat huisartsen bij elke patiënt een eigen inschatting maken van hoe gepast een videoconsult is. Het komt aan op ‘de ervaring en gezond verstand van de professional’. Op het pleidooi voor specifieke landelijke richtlijnen geeft het genootschap geen reactie.”
Verstandige reactie
De reactie van het NHG is zeer verstandig. Gevaren van videoconsulten laten zich niet vangen in protocollen. Veel, zo niet alles in de praktijk van alledag bij een huisarts, berust op kennis, en vooral ervaring en gezond verstand. Een protocol in de handen van een onervaren huisarts behoedt hem/haar niet voor medische missers.
In de huisartsgeneeskunde gaat het bovenal om het ontwikkelen van een pluis-/niet-pluis-gevoel. Dat is op basis van kennis, kunde en gezond verstand kunnen aangeven wanneer een patiënt een (levens)bedreigend ziektebeeld vertoont. Vooral als niet alle symptomen van het klassieke ziektebeeld aanwezig zijn. Er bestaat dan ook, zeker in de huisartsen niet zoiets als textbook-geneeskunde.
Meningitis
Meningitis, vooral een bacteriële hersenvliesontsteking, speciaal bij kinderen kent ook zonder digitale consulten, problemen bij de herkenning. Bij een bacteriële meningitis kan zich razendsnel sepsis ontwikkelen. Sepsis is een ernstig, soms dodelijk verlopend ziektebeeld als gevolg van een infectie, die meestal wordt veroorzaakt door bacteriën of hun producten(toxinen). Het is een ontstekingsreactie van het hele lichaam als reactie op de betreffende infectie. Bij een meningitis bestaat meestal nekkramp. De verschijnselen van sepsis zijn meestal: koorts, lusteloosheid, ‘afwezig’ zijn, braken buikpijn, spierpijn en hoofdpijn. Bij meningokokken sepsis zijn tevens de onderhuidse bloedinkjes, kleine rood/paarse puntjes, specifiek. Deze puntjes/vlekjes worden vaak snel groter en vormen verse bloeduitstortingen. De uitslag kan zich over het hele lichaam verspreiden. Soms blijft het bij een enkele vlekje. Juist daarom kan de huisarts ook zonder digitaal videobel-consult de diagnose meningitis-sepsis missen.
Look-and-feel
Bij een aantal, niet duidelijk af te grenzen ziekten, is het van groot belang zelf de patiënt te zien in spreekkamer, tijdens een huisbezoek of op de huisartsenpost. De scheidslijn ligt niet tussen kind en volwassene, of koortsende dan wel niet koortsende ziekte. Het doen van goed lichamelijk onderzoek en gebruik maken van alle zintuigen is voor een (huis)arts van groot belang. Ook ruiken kan dan belangrijk zijn. Meerdere keren rook ik aan de aceton-geur die de patiënt met de adem verspreidde, dat er sprake was van een ernstig ontregelde diabetes(suikerziekte) nog voordat ik met een vingerprik met een bloedtest definitief vaststelde dat de bloedsuiker veel te hoog was. Dat soort diagnostische hulpmiddelen ontbeert men bij videobellen. Ik wil niet beweren dat videoconsulten totaal zinloos zijn, maar ze zijn beslist niet een gevaarloze vervanging van fysieke huisarts-patiëntcontact. Men moet bij videobellen nog meer bedacht zijn op het kunnen missen van essentiële symptomen dan bij het fysieke contact.
W.J. Jongejan, 23 oktober 2023
Afbeelding van WikiImages via Pixabay
Dit item kwam ook in het NOS-journaal van 19 oktober 2023. Van 15 min. 50 tot 17 min 48.
Recente reacties