Benarde positie PGO-makers leidt tot kritische Zorgvisie-poll

benardeOp 16 oktober 2023 verschenen op het altijd nogal VWS-gezinde online magazine Zorgvisie twee artikelen over Persoonlijke GezondheidsOmgevingen(PGO’s). Het eerste is van de hand van Sytse Wilman en heeft als kop “Voortgang miljoenenproject pgo’s vertroebeld door normverschuiving”. Het tweede bevat een poll onder de lezers met als kop “ Poll: Verder investeren in PGO’s is trekken aan een dood paard”. Het is voor het eerst dat dit magazine zich zo kritisch uitlaat over de apps of programma’s op smartphone/tablet waarin patiënten hun zorgdata kunnen opslaan. Die data kunnen ze downloaden m.b.v. software uit huisarts- en ziekenhuisinformatiesystemen. Het PGO-gebruik loopt helemaal niet goed. Op deze website schreef ik al vaak daarover. Het eerste Zorgvisie-artikel lijkt op het eerste gezicht een wel zeer late reactie op een wijziging in de subsidievoorwaarden van het VIPP-5-stimuleringsprogramma van hert ministerie van VWS. Maar er is een veel aannemelijkere reden voor.

Inspanningsverplichting

In mei 2023 maakte VWS bekend dat ziekenhuizen geen resultaatverlichting meer hadden om ervoor te zorgen dat vijf procent van hun patiënten minimaal één maal gebruik maakten van een PGO. Ik berichtte daar op 6 juni 2023 ook over. VWS maakte er een inspanningsverplichting van, wetende dat de ziekenhuizen die vijf procent nimmer zouden halen. Sytse Wilman maakt in zijn artikel duidelijk dat door de verschuiving van die norm het absoluut onduidelijk is of ziekenhuizen wel die norm hebben gehaald dan wel zullen halen. De vermoedelijke reden dat Zorgvisie redacteur Wilman er NU over schrijft is dat de producenten van PGO’s het steeds moeilijker krijgen. Dat blijkt uit het tweede artikel: een poll(online mini-enquête) met de vraag of lezers vinden dat het stimuleren van PGO-gebruik gelijk staat aan het trekken aan een dood paard of dat ze vinden dat er “andere middelen” nodig zijn.

PGO-compliance van ziekenhuizen

In de inleiding bij deze poll van Zorgvisie komt de onzekerheid over de PGO-compliance van ziekenhuizen in de VIPP-5 regeling weer terug.

Het merendeel van de ziekenhuizen die deelnemen aan de VIPP5-regeling – ter voorbereiding op de inzet van persoonlijke gezondheidsomgevingen (PGO’s) – lijkt tijdig aan de normen te voldoen. Het is echter onduidelijk aan welke norm de ziekenhuizen straks precies hebben voldaan. Gebruiken patiënt en daadwerkelijk een PGO of hebben ziekenhuizen slechts hun best gedaan?

Ingewikkeld hierbij is dat ziekenhuizen ondanks mogelijk grote inspanningen op dit vlak toch patiënten niet tot adequaat PGO-gebruik hebben krijgen door factoren die ze niet in de hand hebben. Dat kan de gebruiksonvriendelijkheid van PGO’s zijn of de voorkeur voor het gebruik van ziekenhuisportalen.

Benarde positie

De tekst maakt verder overduidelijk dat de systeemontwikkelaars van PGO’s het hoofd niet meer boven water houden. Er staat:

“Terwijl het gebruik, de kwaliteit en de voortgang achterblijven, wordt er nog altijd geïnvesteerd in PGO’s. Inmiddels kan dat voor de systeemontwikkelaars niet meer uit. Is het tijd om in te zien dat het niet gaat werken, of zijn er andere middelen nodig?”

Dan komt de poll-vraag:

“Wat vindt u?  Verder investeren in pgo’s is trekken aan een dood paard.

Beargumenteer uw standpunt in het commentaar-vak, we horen graag hoe u erover denkt.”

Een aardig detail bij deze poll is dat de schrijver zich hardop afvraagt of er “andere middelen” nodig zijn. Het intrigeert wat die andere middelen volgens de lezers zouden moeten zijn. Aan financiële ondersteuning van PGO-ontwikkelaars en zorginstellingen/zorgverleners heeft het niet ontbroken. Toch niet nog meer financiële ondersteuning? Doelt men op gebruiksdwang?                                                                                                                               

Dood paard

Het mag positief genoemd worden dat Zorgvisie openlijk twijfelt aan het nut van het doorzetten van de PGO-plannen. Als reactie op de norm-verlaging die VWS in mei 2023 doorvoerde komt het rijkelijk laat. Mijns inziens hebben noodkreten vanuit de PGO-ontwikkelaars tot de huidige artikelen geleid.  Voor een aantal patiënten met veelal chronische ziekten zal het zuur zijn als de PGO’s definitief sneuvelen. De mogelijkheid om de eigen zorgdata te kunnen beheren en bij medische bezoeken die zelf te kunnen presenteren valt dan weg. Toch is dat met uitdraai of screenshots van zorgportalen ook wel weer op te vangen. Bij de PGO’s komt de oude wijsheid van de Dakota-indianen weer in beeld: “What to do when riding a dead horse? Don’t pull the dead horse, but merely dismount it”

W.J. Jongejan, 20 oktober 2023

Afbeelding van Mike Goad via Pixabay