Loslaten resultaatverplichting VIPP-5 bewijst failliet PGO’s

loslatenSkipr, een website die breed over de zorg schrijft, meldt op 5 juni 2023 dat VWS besloten heeft de resultaatverplichting in de VIPP-5 regeling over boord te gooien. Die vervangt minister Kuipers door een inspanningsverplichting. VIPP betekent Versnellingsprogramma Informatie-uitwisseling Patiënt Professional. VIPP-programma’s hebben tot doel met forse subsidies het digitaal uitwisselen van zorgdata te versnellen. Voor de VIPP-5 regeling ging het om 75 miljoen euro, verdeeld over drie jaren. De VIPP-5 regeling had vooral als doel de uitwisseling van zorgdata met persoonlijke gezondheidsomgevingen(PGO’s) goed van de grond te krijgen. PGO’s zijn apps of programma’s op smartphone/tablet waarin patiënten hun zorgdata kunnen opslaan. Die data kunnen ze downloaden m.b.v. softwarematige voorzieningen vanuit huisarts- of ziekenhuisinformatiesystemen. VIPP-5 werd baanbrekend genoemd omdat er een resultaatverplichting in stond. Ziekenhuizen moesten ervoor zorgen dat 5% van hun patiëntenpopulatie gebruik ging maken van een PGO. Dat zwakt men nu af naar een inspanningsverplichting.

PGO-drama

Het PGO-dossier vormt één groot hoofdpijn dossier. De gedachte aan een door de patiënt beheerd digitaal zorgdossier, eerst Persoonlijk Digitaal Dossier(PGD) genaamd, ontstond in 2011. Dat was het jaar waarin de Eerste Kamer het landelijke elektronisch patiëntdossier, het L-EPD, wegstemde. De afkorting PGD leek nogal beladen waarop VWS het omdoopte naar PGO. Gemakkelijker en maakbaarder leek het dan het uiteindelijk bleek. Men moest een aparte organisatie, MedMij, optuigen die protocollen ging maken waarmee het zorgdataverkeer naar de patiënt/cliënt veilig zou moeten kunnen geschieden. Digitale zorgsystemen van zorgverleners moesten geschikt gemaakt worden voor het doel.  De VIPP-subsidieprogramma’s kostte enkele honderden miljoenen euro. VIPP-1 kostte 180 miljoen euro, VIPP-2 75 miljoen euro, VIPP-GGZ 50 miljoen euro.  De ontwikkeling van de PGO’s moest VWS subsidiëren. Zelfs voor het gebruik van de PGO’s betaalt VWS. Vertraging op vertraging was er bij de realisatie van de PGO’s. Ook nu communiceren ze nog niet vlekkeloos.

Niet meer baanbrekend

Het VIPP-5-programma leek baanbrekend omdat er een resultaatverplichting ingebakken zat. De 5% norm zou de grens zijn waarop de zorginstellingen afgerekend zouden worden. Niet halen van die norm zou financiële consequenties hebben voor de zorginstellingen/zorgverleners. Hele audit-trajecten tuigde men daarvoor op met o.a. deelname van de beroepsvereniging van IT-auditors NOREA.  Al lang schrijf ik over PGO’s en al heel lang is te zien dat het nastreven van PGO-gebruik zoiets is als “riding a dead horse”. Even zoeken met de zoekterm PGO op deze website toon een veelheid van artikelen.

Betekenisvol

Het loslaten van de resultaatverplichting in VIPP-5 is veelbetekenend. De minister schreef het overigens zo op:

“Ten tweede wordt de norm in module 1 Regulier, onder Gebruik, gewijzigd in een inspanningsverplichting. Dit heeft te maken met het nog niet volledig en juist ontsluiten van de gegevens naar Persoonlijke Gezondheidsomgevingen (PGO’s).”

Door het loslaten van de resultaatverplichting geeft VWS expliciet de doelstelling op dat zorginstellingen eind 2023 de 5% norm zouden halen. Overigens was het tijdstip waarop zorginstellingen die norm moesten halen in mei 2023 al verschoven van 1 september 2022 naar 31 december 2023.

Intens triest

Terwijl patiënten en cliënten de zorgportalen van zorginstellingen/huisartsen zeer druk gebruiken (2 miljoen raadplegingen per jaar) komen de PGO’s niet veel verder dan iets meer dan 100.000 gebruikers. Toch blijft men binnen VWS vasthouden aan de gedachte dat met veel stimulering de PGO’s toch wat kunnen worden. Geld, heel veel zorggeld, heeft VWS daarvoor over terwijl op andere gebieden in de zorg financieel gezien het water tot aan de lippen staat en eroverheen.

Toegeven dat het hele PGO-gebeuren nooit echt van de grond zal komen kan en wil VWS niet. Bang voor gezichtsverlies: het moeten uitleggen dat iets niet werkt waar men veel geld instopte.

W.J. Jongejan, 6 juni 2023

Afbeelding van Steve Buissinne via Pixabay