Huisartsketenbouwer Centric Health lijkt ook huisartstekort te voelen
In de huisartsenzorg bestaan flinke personeelsproblemen. Er speelt krapte aan doktersassistentes. Weinig huisartsen voelen zich door de enorme administratieve/ organisatorische lasten geroepen om een praktijk voor eigen rekening en verantwoording te runnen als praktijkhouder. Huisartsketenbouwers sprongen in dat gat. Daarbij doel ik op Quindokters, Centric Health en het recent failliet gegane Co-Med. Deze drie ketens kennen/kenden grote personeelsproblemen, waardoor de bedrijfsvoering ernstig in gevaar kwam. Het leidde ertoe dat Quin in 2021 de zelf verworven praktijken afstootte. Centric Health vergaloppeerde zich in 2023 met een overgenomen huisartspraktijk In Pijnacker. Op 5 juli 2024 verklaarde de rechtbank in Maastricht Co-Med failliet. Het disfunctioneren van Co-Med was deels te wijten aan het niet kunnen aantrekken van voldoende huisartsen. Bij het bekijken van vacatures op de Centric-Health-website op 8 juli 2024 valt op dat men voor vijf praktijken zes huisartsen(waaronder twee coördinerende huisartsen) zoekt, drie doktersassistentes en twee praktijkondersteuners.
Misrekening
Waar eigenlijk al de huisartsketenbouwers een probleem mee hebben is het grote percentage huisartsen dat in deeltijd wil/kan werken. Zo kent de Iepenhof-praktijk in Woerden elf huisartsen. Daarvan werkt niemand vijf dagen per week. Eén werkt vier dagen per week, drie werken drie dagen , zeven werken twee dagen. Van die zeven is er één met zwangerschapsverlof. Met de zwangere huisarts niet meegerekend kom ik op 25 FTE-delen/week. Dat komt neer op 5 FTE met tien huisartsen. Met de zwangere meegerekend op 5,4 FTE met 11 huisartsen. Dit voorbeeld uit bestaande bedrijfsvoering laat zien dat je voor dit soort praktijken twee maal zoveel huisartsen nodig hebt om de praktijk een volle werkweek te laten draaien. Het betekent dat ondanks een heel groot lijkend aantal opgeleide en van een geldige registratie voorziene huisartsen de vijver waarin de huisartsketenbouwers vissen toch niet zoveel vrije rondzwemmende vissen zit.
Algemene personeelskrapte
Zoals eerder gezegd bestaat er ook een tekort aan doktersassistenten. Dat kan men ook zien in de vacaturelijst van Centric Health. Daar blijkt dat men nog voor drie doktersassistentes een baan te hebben.
Het Nivel, het Nederlands onderzoeksinstituut voor de eerste lijn, gaf voor 2022 aan dat het percentage praktijken dat een tekort aan personeel verwachtte in de toekomst 95% (74% in 2021) was waar het huisartsen betrof en 71% (70% in 2021) waar het doktersassistenten betrof. Het percentage praktijken dat in 2022 een vacature had uitstaan voor doktersassistent was 65% (55% in 2021).
Opvallend
Wat mij opvalt bij de openstaande vacatures is dat op de zes huisartsen die men zoekt er twee als coördinerend huisarts gezocht worden. Blijkbaar is er geen interne opvulling binnen de praktijken waar men ze voor zoekt, maar zoekt men iemand van buiten de praktijk. Het openstaan van dit soort vacatures geeft ook aan dat er blijkbaar minder animo is voor het coördineren van het huisartsenteam, een functie die een huisarts die voor eigen rekening en verantwoording een praktijk runt, ook heeft.
Woest interessant maken
Het blijft de vraag of een huisartsketenbouwer nog een toekomst hebben bij het bestaande relatieve tekort aan huisartsen. Een absoluut tekort is er niet maar gezien het steeds groter wordende percentage deeltijdwerkers komen we toch menskracht te kort in de huisartsenwereld. Ook is het helemaal de vraag of de digitale “oplossingen” zoals Arene een toekomst hebben. Je kunt een deel van de consulten wel digitaal per video of tekstueel doen, maar als er toch een fysiek consult of een visite nodig is valt men toch weer terug op het inschakelen van bestaande fysieke praktijken in de omgeving. Dat vormt geen model dat je eindeloos kunt uitbreiden.
De enige mogelijkheid die ik zie is het woest aantrekkelijk maken van het praktijkhouderschap van praktijken. Faciliteren door zorgverzekeraars, gemeentelijke of centrale overheid moet daarin de boventoon voeren. Teveel denkt iedereen nu nog dat de sector het allemaal zelf wel oplost.
Faciliteren
Dat faciliteren kan inhouden dat een speciale praktijkhouders-vergoeding het leven gaat zien om praktijkhouders voor een deel vrij te stellen van de dagelijkse patiëntencontacten. Of anderszins dat er een betaaltitel via de NZa komt voor het aanstellen van een praktijkcoördinator. Faciliteren kan ook bij het bemiddelen of actief inspannen van gemeenten en andere instanties zijn om in de hectische huisvestingsmarkt passende praktijkhuisvestiging te vinden. Het kan ook betekenen dat zorgverzekeraars een actieve rol gaan spelen bij het inpassen van hybride zorg in de bestaande bedrijfsvoering. Zo zijn er veel meer dingen te bedenken die het in stand houden van een adequate eerstelijnszorg bevorderen. Een goed functionerende eerstelijnszorg is van groot belang voor het niet overstromen van de tweede en derdelijnszorg.
W.J. Jongejan, 9 juli 2024
Afbeelding van Rosy / Bad Homburg / Germany via Pixabay