Keiharde handel erectiemiddelen onder mom van eHealth

Misbruik van eHealth vindt op diverse manieren plaats. Een uitwas ervan ervan doet zich voor bij een constructie die het afgelopen jaar in Nederland opgezet is om op een bedrijfsmatige manier erectiepillen te (doen) verkopen. Daarin is door de organisatoren op wonderbaarlijke wijze een “eHealthconsult” gefrunnikt dat de klant aan het recept voor de erectiepillen moet helpen om de door hen bedachte keten te doen werken. Medio 2016 zag de website www.drjaap.nl (Dokter Jaap) het levenslicht. Het piepkleine bedrijf Pharma Ventures b.v. runt deze site. Opvallend is dat in het Verenigd Koninkrijk een bedrijf PharmaVentures  bestaat dat zich bezig zegt te houden met “successful deal making” op farmaceutisch en biotechnologie-gebied. Het farmaceutische bedrijf Eli Lilly faciliteert de website en daarmee de hele keten. Dit bedrijf brengt zelf een erectie-bevorderend middel(Cialis®= tadalafil) op de markt.

Waarom?

Als reden voor het opzetten van deze constructie geeft men aan dat steeds meer mensen online hun medicatie kopen. Daarbij gaat het vaak om medicatie ter behandeling van een erectiestoornis. Men stelt dat de mannelijke patiënt zich vaak voor de aandoening schaamt en niet in gesprek wil gaan met de huisarts of apotheek. In de online-handel van erectiemiddelen is vaak sprake van namaak- of nepmiddelen. Omdat de huisarts en apotheek niet op de hoogte zijn, is vaak geen sprake van veilig gebruik. Het is namelijk maar de vraag of het middel wel geïndiceerd is of dat er interacties met andere medicatie spelen. Tot zover de motivatie van de bedenkers.

Hoe werkt het?

Op de website geeft de patiënt na het inloggen eerst aan welk erectie-bevorderend medicijn hij wil en welke hoeveelheid. Na het opgeven welke huisarts hij heeft volgen een aantal medische vragen bij erectiele dysfunctie. Vervolgens krijgt hij nog de vraag of naast de apotheek die de pillen aflevert ook de eigen apotheek wel of niet mag worden ingelicht. Daarna zoekt het bedrijf achter de website per gewone email contact op met de eigen huisarts. Die krijgt dan een als urgent betitelde email met daarin de aanvraag voor de soort en hoeveelheid van de pillen. Op nogal dwingende wijze maakt het bedrijf in de mail aan de huisarts duidelijk dat een eHealthconsult voor de patiënt binnen  24 tot 48uur nodig is. Men vertelt in de mail dat die al online aan het zoeken is naar de pillen en mogelijk geen goede zorg ontvangt. Bedoeld wordt de aanschaf van nepmiddelen. In de email zit een knop, die bij aanklikken de aanschafvraag van de patiënt laat zien plus de antwoorden op de medische vragen die via de website van Dokter Jaap gesteld zijn. Als de huisarts ingaat op de vraag voor een eHealthconsult  dan wordt verwacht dat deze een recept stuurt naar een met name genoemde internetapotheek, werkend onder de naam Steunpunt Farmacie Velsen-Noord. Men belooft dat die de erectiepillen discreet verpakt opstuurt naar de patiënt.

Apotheek

Als je op zoek gaat naar het Steunpunt Farmacie Velsen-Noord op de Wijkerstraatweg 171 aldaar, dan blijkt het niet meer dan een afhaalpunt voor medicatie te zijn. Het steunpunt is echter onderdeel van Apotheek Donker in Velsen.  De drie apothekers die vermeld staan op de website van het steunpunt zijn ook dezelfde als de verantwoordelijken voor apotheek Donker. Het is overigens nog vreemder als je in  de algemene voorwaarden van Dokter Jaap onder hoofdstuk 2.1, laatste  punt  leest dat de medicijnen aangeboden, verkocht en geleverd worden door of namens Steunpunt Farmacie Velsen-Noord, handelend onder de naam DokterJaap.nl en/of ApotheekJaap.nl.

Bedenkelijke zaken

De opgezette keten ademt gewoon de handel in erectiepillen met een medisch sausje in de vorm van een eHealthconsult. Tegen de gang van zaken zijn een groot aantal bedenkingen aan te voeren

• Een producent van erectiepillen, Eli Lilly, bemoeit zich rechtstreeks en actief met een partij die het voorschrijven en leveren van erectiepillen faciliteert. Eli Lilly zegt op de website te verwachten door ondersteuning van de website de zorgverlening jegens de patiënt te verbeteren, de huisarts te ondersteunen en de verkoop van namaakpillen te reduceren. Bij het in ogenschouw nemen van de werkwijze van Dokter Jaap gaat het simpelweg om het afzetten van erectiepillen.
• Pharma Ventures b.v. zamelt actief persoonsgegevens in MET daarbij medische gegevens in. Hierbij is dan sprake van het verzamelen van bijzondere persoonsgegevens volgens de definitie in de Wet bescherming persoonsgegevens. Dat legt verplichtingen op ten aanzien van het beheer en gebruik ervan. Uit de informatie op de website blijkt niet dat iemand bij Dokter Jaap als arts geregistreerd staat.
• Dokter Jaap communiceert met de benaderde huisartspraktijken per gewone, niet beveiligde email. De link naar de aanvraag van de patiënt plus de gevraagde medische gegevens zijn via de link in de mail rechtstreeks in te zien. Het versturen van medische gegevens per gewone mail moet als een ernstige inbreuk op de privacy beschouwd worden. Bij verkeerde adressering zijn die gegevens in te zien door de geadresseerde. In de huisartspraktijk kunnen deze gegevens ook door anderen dan de huisarts zo ingezien worden. Daarmee gaat Pharma Ventures absoluut niet om met bijzondere persoonsgegevens op een manier zoals de wet voorschrijft.
• Het via Dokter Jaap genoemde eHealthconsult is in wezen alleen een manier om aan een wettelijk vereist recept te komen.
• Betaling van de erectiepillen vindt niet plaats bij de genoemde apotheek maar voor in de keten, namelijk aan Dokter Jaap, dus Pharma Ventures b.v.. Die zal dan naderhand met de apotheek afrekenen. Hierdoor is wel heel erg duidelijk dat dit niet transacties zijn die normaal door de apotheek plaatsvinden na aflevering van een medicament. Ook terugbetaling als er iets mis gegaan is vindt trouwens plaats via Dokter Jaap.

Stalking

Als een huisarts niet mee wil werken aan een dergelijk opgedrongen eHealth-consult, hetgeen ik me zeer goed kan voorstellen, dan blijkt dokter Jaap opeens zeer actief te worden om toch tot het realiseren van een recept voor de pillen te komen. Dan blijkt de praktijk van de desbetreffende huisarts herhaaldelijk gemaild en gebeld te worden met het dringende verzoek het eHealthconsult te honoreren. Daarbij vraagt Pharma Ventures dan expliciet naar  telkens dezelfde assistente en niet de huisarts om druk op de ketel te houden.

Vreemd

Heel vreemd in deze constructie is dat men de patiënt die niet met zijn huisarts over het erectieprobleem wil praten zegt te faciliteren bij het verkrijgen van erectiepillen. Vervolgens tuigt men wel een constructie op waarimee de medische gegevens die de patiënt aan Dokter Jaap verschafte vervolgens weer aan de eigen huisarts aangeboden worden. Die zal uiteraard, of hij/zij nu wel of niet ingaat op de vraag om een eHealthconsult, door het lezen van de opgestuurde aanvraag bij een volgend consult uiteraard rechtstreeks aan de patiënt vragen wat er speelt.

Laakbaar

Het is heel triest te constateren dat de diverse actoren in deze keten zo laakbaar handelen. Het heeft niets met gezondheidszorg of met eHealth te maken maar alles met de keiharde handel in erectiepillen onder het mom van eHealth.

W. J. Jongejan