Lea, de zogenaamde BMW onder de rollators, verdient de titel robotrollator niet
Rollators zijn voor ouderen in veel gevallen een goed hulpmiddel om hun mobiliteit te bewaren. Een beetje zoeken op het internet laat zien dat ze nieuw vanaf 50 tot een paar 100 euro te koop zijn. Zelfs bij de Gamma zijn ze te koop. Heel apart is het om te zien dat “de robotrollator Lea” op de markt gebracht wordt voor een prijs van 9980 euro. In lease 237 euro per maand. De naam is trouwens een acronym voor Lean Empowering Assistent. De ontwerpster is Maja Rudinac van RobotCareSystems. Al in 2015 is er melding van het bestaan van dit apparaat als er een innovatieprijs mee gewonnen wordt. Daarna verschijnt elk jaar wel ergens een artikel erover, maar blijkt er pas in 2018 sprake van een marktlancering op een beurs. Ondanks alle stuwende positieve berichten over het apparaat, dat soms de BMW- of Rolls Royce onder de rollators wordt genoemd, beklijft toch de gedachte dat het om iets gaat dat de naam robot niet verdient. Het is eigenlijk niets anders dan een rollator met allerlei tablet-achtige elektronica aan boord, die niets wezenlijks toevoegt aan bestaande kunst- en hulpmiddelen.
Functies
De Lean Empowering Assistent blijkt een toch wel flink uitgevallen, niet opvouwbare rollator te zijn met twee elektrisch aangedreven vaste wielen en twee zwenkwielen. Soms wordt hij ook wel een mobiele personele assistent genoemd. Met een druk op een knop aan een polsband komt robot zelfstandig naar de eigenaar toe rijden. Diverse sensoren zorgen dat er niet tegen objecten gebotst kan worden. De rollator is voorzien van een tablet-achtige stuk elektronica waarop o.a. een agendafunctie zit die de bezitter aan bezoek kan herinneren en het innemen van medicatie. Videoverbindingen zoals met Skype zijn mogelijk. De fabrikant heeft een metronoomfunctie aangebracht om het bewegen van Parkinsonpatiënten te ondersteunen. Het apparaat rijdt zelfstandig naar een laadstation in de kamer van de eigenaar om weer op te laden. Net zoals een automatische grasmaaier zijn laadstation weer opzoekt.
Robotarm
Oorspronkelijk schijnt het de bedoeling te zijn geweest om ook nog een robotarm op de Lea-rollator te zetten om voorwerpen op te pakken of van de vloer te rapen. Dat idee is verlaten. Ik denk dat het ook praktisch zeer moeilijk is voor een rollatorgebruiker om naast het bestaande loopprobleem ook nog een robotarm te bedienen. Lea zou er bovendien niet meer zo rollatorachtig uitzien. Zo’n arm is trouwens zeer kwetsbaar en kan beperkte lasten aan. Last but not least is het een zeer kostenverhogende voorziening aan een toch al buitengewoon prijzig apparaat.
GPS
Het meest aparte wat over de Lea vermeld wordt is de GPS-functie, die handig zou zijn voor de dementerende medemens. Die zou naar verluidt gekoppeld zitten aan een knop die de demente persoon kan indrukken als die niet meer weet waar hij/zij is. Hierdoor wordt op de ingebouwde tabletcomputer een routeoverzicht getoond voor de terugweg. Het moeilijke aan dementie is, dat geen dement persoon hetzelfde is. Het is zeer de vraag is of deze zich zelf realiseert dat hij verdwaald is en dan een knop weet in te drukken of überhaupt daarna een routeoverzicht begrijpt.
Inzet?
Op het internet staan een paar meldingen dat ziekenhuizen gebruik maken van de Lea. Het gaat om de St. Maartenskliniek in Nijmegen en het Bravisziekenhuis in Bergen op Zoom. Zorgverzekeraar CZ blijkt daarbij ook een faciliterende rol gespeeld te hebben. Bij goede lezing blijkt het in beide gevallen om pilot-studies te gaan waarbij geen sprake lijkt te zijn van definitieve aanschaf. Eindresultaten van die pilots zijn niet te vinden.
Geforceerd
Bij bestudering van de diverse publicaties van de producent en stimulerende teksten op online ehealth promotende magazines, komt het op de markt brengen van een rollator met wat elektronische functies erg geforceerd over. Zeker in het licht van de enorm hoge prijs die gevraagd wordt voor het apparaat. Bovendien veronderstellen de makers de aanwezigheid van een goed werkend WiFi-netwerk in de woning van de bezitter. Het besturingssysteem zal de gebruikelijke frequente hoeveelheid updates vereisen en zal ook tegen virussen etc. beveiligd moeten zijn. Als de bezitter dat niet zelf kan, zal dit weer via een onderhoudscontract geregeld moeten worden. Bij onvoldoende onderhoud van de software wordt de Lea een kwetsbare plek in het gebruikte WiFi-netwerk.
Overall
Alles overziend is wat nu onder de titel robot-rollator of zelfs zorg-robot gepresenteerd wordt de naam robot niet waard. De prijs maakt enigszins brede toepassing op voorhand volledig onmogelijk. Voor hetzelfde geld, 10.000 euro, is een gewone rollator met persoonlijke ondersteuning door een mens veel zinvoller. De Lea maakt de patiënt ook nodeloos afhankelijk van elektronica.
W.J. Jongejan, 29 mei 2018
@wjjongejan – Uit uw artikel maak ik op dat de gemotoriseerde rollator met electronica allerlei taakjes uitvoert die de gebruiker niet hoeft te doen, zoals zelfstandig naar de gebruiker toerijden en terugrijden naar het oplaadstation en nergens tegenaan botsen. Dit lijkt me helemaal te vallen onder de definitie van een robot. Natuurlijk is het fijner als er constant iemand in de buurt is om de gewone rollator naar iemand toe te rijden of gewoon een stevige arm aan te bieden ter ondersteuning ipv een rollator maar er is niet altijd iemand in de buurt en veel mensen vinden het toch prettig om zo lang zelfstandig dingen te kunnen ondernemen. De robot is inderdaad duur maar dat lijkt me samen te hangen met de kostprijs. Zoals met veel innovatieve producten kan de prijs pas omlaag als het op grote schaal wordt gebruikt en geproduceerd. Of dat uiteindelijk gebeurt hangt af van de gebruikerservaringen vandaar dat gebruikers starten met een pilot en niet met een definitieve aanschaf.
Uw definitie van een robot is toch echt wel een andere dan die van mij. De enige taak die Lea zelfstandig rijdend uitvoert is het terug rijden van het laadstation naar de plaats waar de gebruiker zich bevindt mits er niets zijn wielen blokkeert. Zelfs al zou LEA een factor 5 of 10 goedkoper worden, hetgeen niet bepaald voorstelbaar is, dan nog blijft het een erg dure rollator.
Beste heer/mevrouw Jongejan,
Dank voor de feedback en de grondige analyse van onze persoonlijke zorgassistent Lea. Uw negatieve teneur verbaasd ons een beetje, maar een persoonlijke mening willen we vanzelfsprekend niemand ontzeggen. Een aanvulling op de toepasbaarheid maken we graag. We komen deze maand met Lea op de markt na een intensieve ontwikkel- en testperiode met veel gebruikers. We hebben ondervonden dat Lea in de verschijning zoals ze nu op de markt komt niet als vervanging van de rollator bedoeld is, maar juist om die mensen die met een rollator niet uit de voeten kunnen, weer de mogelijkheid te geven te lopen. Daarnaast is de veelheid van functies, door u niet volledig maar behoorlijk uitgebreid en correct vermeldt, een stimulans om te bewegen en zelfstandiger te leven. Gebruikers zeggen ons dat ze hun zelfstandigheid terug krijgen met Lea. Daar zijn we stiekem best een beetje trots op. U bent bij ons welkom om zelf een “proefritje” te komen maken. Vriendelijke groet, Wouter Markus, Robot Care Systems
Het is en blijft een gemotoriseerde rollator met elektronica.