Linkrot als de sluipende Alzheimer van het internet

linkrotOnlangs deed ik een controle of hyperlinks op deze website nog wel allemaal goed werken. Als een link niet functioneert spreekt men van een ‘broken link’ of een ‘dead link’.  Met een gratis tool, de Brokenlinkchecker, controleerde ik dat. Daarbij bleek een niet te verwaarlozen aantal links in de tekst niet meer te werken. Een fenomeen dat zich op het internet op grote schaal voordoet. Het niet goed meer werken van (hyper)links noemt men ‘linkrot’ . Het probleem daarbij is dat verwijzingen naar bronnen elders niet meer te raadplegen zijn en beweringen/stellingnames niet meer goed te controleren zijn. Bronnen zijn zo niet goed meer te verifiëren. Het gevolg daarvan is dat er defecten ontstaan in de collectieve kennis die schrijvers van artikelen vastleggen op het internet. Het is eigenlijk net als bij de ziekte van Alzheimer. Die begint sluipend en wordt steeds erger, vooral leidend tot cognitief verval.

Resultaat link-check

Met het maximum van 3000 te doorzoeken webpagina’s waar links op mijn website naar verwezen vond de BrokenLinkChecker 407 broken links. Dat komt neer op minimaal 13,5% van de links die in de afgelopen zeven jaar(start website 2015) door mij in de teksten verwerkt zijn. Dat is een zeer aanzienlijk aantal. Het gaat daarbij om externe links. Zie hiervoor twee alinea’s verder.

Broken link of dead link

Als je op het internet rondkijkt dan blijkt men die twee begrippen vaak als synoniem te gebruiken. Toch is er een subtiel verschil tussen een broken link en een dead link. Bij een dode link opent zich geen website en zie je een foutmelding. Bij een broken link opent de website zich ook niet maar komt er geen foutmelding. Een dode link kan tijdelijk zijn als de webserver van de gekozen link plat ligt. Bij een broken link kan het zijn dat er een afbeelding of webpagina ontbreekt en dat  “Pagina niet gevonden” wordt getoond. Dat is dan aan de publicist van het artikel om dat te corrigeren.

Verschillende soorten links

Er zijn drie verschillende soorten links.

  1. Backlinks of inbound links. Dat zijn hyperlinks in andermans artikelen die verwijzen naar publicaties op je eigen website. Hier ben je als website-beheerder/publicist zelf verantwoordelijk voor. Door het verwijderen van een eigen webpagina of blogbericht kan een backlink niet meer werken.
  2. Interne links. Dat zijn links in de eigen tekst die verwijzen naar artikelen/andere webpagina’s op je eigen website. Hier heb je zelf ook de controle over.
  3. Externe links. Dat zijn de links in je eigen tekst die verwijzen naar publicaties van anderen. Dit artikel gaat daar ook over.

Oorzaak dode links

Meerdere oorzaken zijn aan te geven voor het niet meer werken van een link in een internettekst. De pagina waar naartoe wordt verwezen is niet langer beschikbaar op de server. Dit wordt een 404 error genoemd. Het kan ook zijn dat de hele website is verplaatst of gewist van de server. Daarnaast kan een foutieve URL ingevoerd zijn door degene die de koppeling heeft gemaakt.

Ook kan het gaan om een koppeling naar een locatie die deel uitmaakt van een afgeschermde omgeving, bijvoorbeeld door een Firewall of als onderdeel van een intranet. Tenslotte kan het zijn dat de gebruiker werkt op een systeem met software die zelf de toegang blokkeert tot de opgevraagde pagina.

Eigen ervaringen

Sinds april 2015 toen ik met deze website startte viel het mij meermalen op dat diverse officiële stukken opeen niet meer tevoorschijn te halen waren door te klikken op een link in een eigen artikel. Bij nader onderzoek bleek dan de database-structuur van de instantie veranderd te zijn. Na het achterhalen van de nieuwe locatie kon de link dan hersteld worden. Heel hinderlijk is het als een instantie/overheidsorgaan één of meerdere webpagina’s opeens volledig verwijdert. In een enkel geval kon ik mij niet aan de indruk onttrekken dat men met opzet een document opeens moeilijker vindbaar had gemaakt.

Consequenties van linkrot(1)

Op het internet vond ik op de website Allinfo in een artikel van 31 mei 2022 een uitstekende samenvatting van de consequenties van linkrot.

“Veel auteurs van journalistieke artikelen, academische papers en zelfs rechterlijke uitspraken gebruiken weblinks als citatiemechanisme om essentiële bronnen van context te bieden aan gepresenteerde informatie. Het was ook een probleem met Wikipeda. Zoals Jonathan Zittrain in een artikel uit 2021 over linkrot voor The Atlantic uitlegde: ‘Sourcing is de lijm die de kennis van de mensheid bij elkaar houdt. Het stelt je in staat om meer te weten te komen over wat slechts kort wordt genoemd in een artikel als dit, en voor anderen om de feiten te controleren zoals ik ze voorstel te zijn.”

Consequenties van linkrot(2)

De auteur vervolgt:

“Als links breken en bronnen niet meer beschikbaar zijn, is het voor een lezer veel moeilijker om te beoordelen of de auteur de oorspronkelijke informatiebron eerlijk en nauwkeurig heeft weergegeven. En zelfs buiten het linken om, bieden sommige websites online informatie die nergens anders te vinden is. Als die pagina’s verloren gaan, ontstaan ​​er hiaten in de collectieve kennis van de mensheid en ontstaan ​​er gaten in het weefsel van onze gedeelde cultuur. Als links breken en bronnen niet meer beschikbaar zijn, is het voor een lezer veel moeilijker om te beoordelen of de auteur de oorspronkelijke informatiebron eerlijk en nauwkeurig heeft weergegeven. En zelfs buiten het linken om, bieden sommige websites online informatie die nergens anders te vinden is. Als die pagina’s verloren gaan, ontstaan ​​er hiaten in de collectieve kennis van de mensheid en ontstaan ​​er gaten in het weefsel van onze gedeelde cultuur. “

Linkrot is ontkoombaar

Het internet bestaat als  een vloeiend, gedecentraliseerd medium zonder centrale controle, dus inhoud kan op elk moment zonder waarschuwing niet beschikbaar blijken te zijn. Servers komen en gaan, websites sluiten, services migreren naar nieuwe hostingpartijen, software krijgt updates, publicaties verschuiven naar nieuwe content-management-platforms en migreren soms geen content, domeinen verlopen en zo meer. Daarom is linkrot onvermijdelijk en dreigt er soort cognitieve gatenkaas te ontstaan, gelijk de ziekte van Alzheimer bij de mens.

Toch valt het effect te verzachten doordat meerdere bedrijven zich profileren met producten om de broken of dead links op te sporen. De eigenaar van een website kan dan gericht actie ondernemen. Door òf de link in de tekst te verwijderen òf te zoeken naar de huidige locatie van de informatie waarnaar de link  verwijst en dan de link aan te passen.

W.J. Jongejan, 3 november 2022

Afbeelding van Tumisu via Pixabay met aanpassing door W.J. Jongejan