Ook in 2024 wil NZa zeer gevoelige HONOS-data blijven verzamelen

OokSoms loont het lezen van zeer langdradige technische stukken. Dan blijkt ergens middenin toch een interessant detail verstopt te zitten. Met als datum 14 april 2023 liet de Nederlandse Zorgautoriteit(NZa) documentversie 1.3 van de Standaard voor gegevensaanlevering zorgvraagtypering (GGZ & FZ) het licht zien. Het is een lijvig stuk: 113 pagina’s groot.  Daarin staat gedetailleerd beschreven hoe de NZa de gegevens voor de zorgvraagtypering aangeleverd wil krijgen. Daarbij gaat het vooral over de aanlevering van de getailleerde antwoorden op HONOS-vragenlijsten van alle GGZ-cliënten. Dat vormt naar het oordeel van de actiegroep “Vertrouwen in de GGZ” een ontoelaatbare schending van het medisch beroepsgeheim. Zoeken op deze website met als zoektermen “HONOS”en “zorgprestatiemodel” laat veel artikelen erover zien. In de Standaard voor gegevensaanlevering zorgvraagtypering maakt de NZa onomwonden duidelijk dat zij in 2024 gewoon weer de HONOS-data van alle GGZ-cliënten, ruim 800.000, op persoonsniveau wenst te ontvangen.

Oordeel Autoriteit Persoonsgegevens

Half december 2022 maakte de Autoriteit Persoonsgegevens(AP) bij haar oordeel over de regeling van de NZa waarmee die HONOS-data wil verzamelen een merkwaardige draai. In een zeer kritische brief in oktober 2022 aan de NZa liet de AP eerst weten “not amused” te zijn over de regeling van de NZa. In december stond ze de NZa de HONOS-dataverzameling toe, mits het maar om één jaar ging. Ook al bevreemdde de uitspraak van de AP Dat leek in eerste instantie op een enigszins ferme uitspraak van de AP, het wekte publicitair enigszins de indruk van een min of meer ferme uitspraak. De AP bouwde echter een achterdeurtje in voor het geval de NZa nadien nogmaals dezelfde data nodig zou hebben. Dan moesten ze dat voornemen wederom met een “regeling” voorleggen aan de AP. Door het al een keer toestaan kan je al op voorhand toekomstige weigering van toestemming uitsluiten.

Wat schrijft de NZa nu?(1)

In de genoemde Standaard komt op drie plaatsen de aanlevering van HONOS-data in 2024 ter sprake. Op pagina 6 en 104 gaat het om data over 2023 die de NZa in 2024 als nagekomen data wil ontvangen.

Op pagina 6 staat:

 “Sinds de eerste versie van dit document heeft de Autoriteit Persoonsgegevens geadviseerd dat in eerste instantie een eenmalige uitvraag gedaan mag worden. 

Daarom specificeert deze versie van het document de aanlevering van gegevens uit de periode 1 juli 2022 tot 1 juli 2023. De NZa verwacht dat de behandelinzet van resterende delen van trajecten in 2024 alsnog zal worden uitgevraagd. Het gaat dan bijvoorbeeld om de behandelinzet uit juli en augustus voor een zorgvraagtypering die is uitgevoerd uitgevoerd in mei 2023 en waarvan het traject eindigt in augustus 2023.”

Wat schrijft de NZa nu?(2)

Op pagina 104 staat:

“5.1 Algemeen De gegevens moeten na 1 juli 2023 worden aangeleverd aan de NZa. In eerste instantie zal dit een eenmalige aanlevering betreffen. Het is waarschijnlijk dat de gegevens op een later moment moeten worden aangevuld, naar verwachting in de zomer van 2024. De zorgaanbieder dient zelf de periode te bewaken. De zorgaanbieder mag alleen gegevens aanleveren die zijn geregistreerd in de periode 1 juli 2022 tot en met 30 juni 2023.”

Zoals gezegd gaat dit om overloop van gegevens uit 2023 die de NZa in 2024 wil ontvangen. Daarvoor meldt de NZa geen adviesaanvrage bij de AP.

Aap uit de mouw

Op pagina 8 staat echter :

“De NZa gaat er van uit dat in 2024 nogmaals gegevens moeten worden aangeleverd. De NZa zal dit alleen verplichten na positief advies van de Autoriteit Persoonsgegevens.”

Dit houdt in dat de NZa over 2024 evenals over 2023 vanwege de aard en omvang van de dataverzameling opnieuw toestemming(letterlijk betreft het een “advies”) aan de NZa gaat vragen conform de eis van de AP in december 2022. Voor de AP is het door de draai die ze in 2022 tussen oktober en eind december maakte, dat echter dan niet opeens met een toestemmingsweigering aan kan komen zetten.

Zwarte gat van NZa

Met wat staat in voornoemde Standaard voor gegevensaanlevering zorgvraagtypering (GGZ & FZ) maakt de NZa duidelijk dat ze stug door wil gaan met haar HONOS-data-verzameling. Ze wordt daarbij gefaciliteerd door de AP als toezichthouder . Deze kan met goed fatsoen niet in tweede instantie opeens met een negatief advies komen.

Het is triest om te zien hoe de NZa weer meer zeer gevoelige gegevens op persoonsniveau in haar  zwarte gat op wil slokken.

W.J. Jongejan, 20 juni 2023

Afbeelding van OpenClipart-Vectors via Pixabay