Singing the corona-app-blues: The trouble blues

Bij het bestrijden van de coronacrisis hebben veel regeringen hun hoop gevestigd op een technocratisch hulpmiddel: de corona-app op de smartphone. Ondanks alle inspanningen blijkt er constant sprake van een zeer beperkt nut. Daarbij speelt ook constant “gedoe” met en rond zo’n app. In Nederland zagen we in het weekend van 19 en 20 april 2020 met de appathon van het ministerie van VWS een mislukte poging om tot een corona-app te komen. Daarna startte VWS met de ontwikkeling van de Corona-melder-app die misschien begin september 2020 van start gaat. In het buitenland loopt het allemaal ook erg moeizaam. Nergens meldt men een duidelijk succes van een corona-app. Vaak is er sprake van problemen rond de werking van een app. Ik schreef er al vaker over(A, B, C ). De afgelopen week kwamen er weer diverse berichten over problemen met een corona-app in Australië en Duitsland.

Australië

In dat land is de corona-app COVIDSafe medio april 2020 gelanceerd. Het betreft hier een app die werkt volgens het zogenaamde gecentraliseerde principe. Daarbij neemt de app contact op met een centrale computer van zorgautoriteiten om mensen die gedurende enige tijd binnen bluetooth-bereik van een positief geteste corona-patiënt waren, daaraan door te geven. Op 27 mei 2020 meldde ik dat deze app 6 miljoen Australiërs de app gedownload hadden. Toen al was duidelijk dat het niet geleid had tot een zinvolle bijdrage van de opsporing van nieuwe corona-gevallen. Op 20 juli meldt de nieuwssite 9News dat de app tot nu toe 72 miljoen Australische dollars heeft gekost. Dat is met een wisselkoers van 1 Australische dollar voor 0,61 euro een bedrag van 42,7 miljoen euro. En dat voor een app die geen contacten heeft opgespoord die niet anderszins al bekend waren door bron- en contactonderzoek.

Duitsland

In dat land is de Corona-Warn-app op 16 juni  2020 gelanceerd. Dit is een zogenaamde decentraal werkend app. Daarbij worden de data alleen op de smartphone vastgelegd en bestaat geen connectie met een centrale database. De uitrol vindt plaats onder supervisie van het Robert Koch Institut, het Duitse equivalent van ons RIVM. Op een bevolking van 83 miljoen mensen is de app al 15,8 miljoen keer gedownload. Dat is best veel. Hoeveel mensen hem daadwerkelijk geactiveerd hebben en hoeveel ervan de bluetooth-functie, nodig voor contactdetectie, daadwerkelijk aan hebben staan weet niemand.

Kinderziektes(1)

De Duitse app vertoont nog wel wat kinderziektes. Er verschijnen vreemde foutmeldingen, zoals ‘de app werkt niet in dit gebied’. Die zijn ook na een maand nog niet verholpen. Daarnaast is er kritiek op het proces van het verifiëren van een positieve test. De bedoeling is dat een laboratorium een QR-code naar de positieve gebruiker kan sturen, via de app. Die zou die code dan meteen kunnen invoeren en daarmee worden de mensen waarmee hij in contact was meteen op de hoogte gesteld. Nu moet dat nog telefonisch.

Kinderziektes(2)

Grote aantallen bezitters van Android- en Huawei-smartphones werden de afgelopen weken te laat of helemaal niet gewaarschuwd over een mogelijk contact met een coronavirus-positief persoon. Dit kwam omdat het Android-besturingssysteem het automatisch bijwerken van de app uitzette als die niet op de voorgrond actief was. Sinds afgelopen week zou het probleem door een update van de Android-software verholpen zijn. Gebruikers krijgen nu de instructie bij het openen van de app dat ze naar ze naar de Instellingen van het Android-besturingssysteem moeten gaan. Daar moeten ze dan de “prioritised background activity” optie aanzetten. Hetzelfde probleem deed zich overigens ook voor bij iPhone-bezitters. Daar zou dat probleem inmiddels ook verholpen zijn. Overigens is eenzelfde probleem ook al in Australië in mei 2020 bij iPhones vastgesteld.

Effectiviteit meten onmogelijk

Een probleem op zich is om ooit te kunnen zeggen hoe goed een decentraal werkende app bijgedragen heeft aan het opsporen van corona-contacten. De uitwisseling van data vindt alleen tussen de betrokken smartphones plaats zonder koppeling aan een externe database. Daardoor is nooit een centraal overzicht te creëren, wat bij een centraal werkende app wel kan. Bij een decentraal werkende app kan men alleen m.b.v. informatie van bron-en contact-opsporingsorganisaties achteraf horen of daar contacten bij zaten die n.a.v. een app-melding zich lieten testen.

Nederland

Het is nog steeds de bedoeling van de minister van VWS om de Nederlandse, decentraal werkende corona-app, de CoronaAndroidMelder, begin september 2020 te lanceren. Men kan dan gebruik maken van het opsporen en oplossen van kinderziektes bij soortgelijke buitenlandse corona-apps. Eén ding is wel zeker, kinderziektes die apps eigenlijk allemaal wel hebben, leiden altijd tot een verminderde acceptatie, verminderd gebruik en minder nut.

We gaan het zien!

W.J. Jongejan, 31 juli 2020

Afbeelding van Steve Crowhurst via Pixabay

Lightnin’ Hopkins – The Trouble Blues