Berichten

Medische datacommunicatie kan soms fors misgaan

luie postbode

Het afgelopen jaar hebben in het dagblad The Guardian in het Verenigd Koninkrijk meerdere artikelen gestaan over zeer grote aantallen elektronische medische berichten, die niet aankwamen bij zorgverleners. Het ging daarbij om een groot scala aan berichtensoorten, van bloed- en urinetesten, uitslagen van biopsieën tot aan diagnoses die op de spoedeisende hulp waren gesteld. Het eerste bericht in februari 2017 deed vooral stof opwaaien door de omvang en de jaren waarover dit schandaal zich voordeed. Het ging om 709.000 medische berichten over een tijdvak van 2011 tot 2016. Half oktober 2017 komt de Guardian met het bericht dat er nog eens 162.000 documenten zoek zijn geraakt tussen verzender en ontvanger. Verantwoordelijk voor dit debacle binnen de National Health Service(NHS) was een private onderneming genaamd NHS Shared Business Services(SBS), die een joint-venture was van het Department of Health en de Franse firma Sopra Steria. Die onderneming werkte als een interne postdienst. Veel van de niet bezorgde elektronische post bleek op servers in een datawarehouse weg te kwijnen.

Lees meer

Is weg ooit weg met medicatiefouten bij gebruik van het LSP?

oh shit

Wat te denken van volkomen foutieve medicatiegegevens in een medicatieoverzicht bij de apotheek, die na verwijdering na enige maanden weer terug te vinden zijn in het medicatieoverzicht van de patiënt bij diezelfde apotheek. Dat overkwam een kennis van mij. Hij vroeg vanwege een buitenlandse reis  een uitgeprint medicatieoverzicht aan zijn apotheek. De lijst bevatte naast de hem wel bekende medicatie enkele medicijnen, die hem nooit voorgeschreven waren voor een kwaal die hij nooit gehad had. Na de vraag hoe dit allemaal mogelijk was,  stond hij erop dat ter plekke de onterecht genoteerde medicatie uit het apotheeksysteem verwijderd werd. Dat geschiedde. Hij ontdekte enkele maanden later dat diezelfde medicatie met dezelfde indicatie opnieuw in een medicatieoverzicht stond bij de apotheek. Hij was stomverbaasd, maar ik kon hem de oplossing van dit  raadsel aanreiken. Het ontstaan van dit probleem is namelijk gelegen in de manier, waarop thans medicatieoverzichten via het Landelijk SchakelPuntLSP) opgevraagd  en verwerkt kunnen worden door andere apotheken en artsen, mits de betrokken persoon zijn/haar opt-in-toestemming heeft gegeven om die medische data te delen. Of een onterechte opt-in-toestemming is genoteerd.

Lees meer

Voorstel vastleggen niet-reanimeer-verklaring in LSP getuigt niet van realiteitszin

niet-reanimeren

Op de website van Medisch Contact stond op 13 september 2017 een opmerkelijke bijdrage over een voorstel van Frank Bosch, internist in het Rijnstate ziekenhuis. Hij deed die uitspraak op een symposium van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de Geneeskunst(KNMG). Hij hield een pleidooi om het Landelijke SchakelPunt(LSP) de functie van de niet-reanimeer-penning over te laten nemen. Reanimatie is een levensreddende medische activiteit, die door een aantal mensen niet als gewenst wordt beschouwd. Dat kan zijn op basis van leeftijd, levensperspectief, onderliggend lijden etc. Het voorstel getuigt echter niet van veel kennis van de huidige en toekomstige mogelijkheden van het LSP en de situatie rond de toestemmingsverlening door burger om medische informatie te doen delen. Het voorstel is geen vooruitgang te noemen en zou een stap terug zijn ten aanzien van de huidige situatie waarin de burger een penning draagt waarop de niet-reanimatiewens staat. Uit angst dat die penning over het hoofd werd gezien liet een hoogbejaarde vrouw in 2014 overigens haar niet-reanimatiewens op haar borstkas tatoeëren! De tijd die nodig is om een niet-reanimatie-wens via het LSP op te zoeken is veel te lang. In een aantal gevallen zal het moment van reanimeren zich voordoen op een plaats waar geen computer-raadpleging mogelijk. De plaats waar de facto het reanimeren binnen een medische omgeving het meeste voorkomt, het ziekenhuis, heeft grote moeite met het implementeren van het LSP-gebruik. De functionaliteit is zo beperkt en zo traag dat het voorstel van Frank Bosch daar niet uitvoerbaar is.

Lees meer

Hautaine Autoriteit Persoonsgegevens hanteert omkering bewijslast

crimescene

Op 4 augustus 2017 publiceerde ik een artikel over de gang van de burgerrechtenvereniging Vrijbit naar de Autoriteit Persoonsgegevens(AP). Vrijbit deed een verzoek aan de AP om handhavend op te treden naar aanleiding van gefundeerde berichten, dat van burgers onterechte opt-in-toestemmingen voor delen van medicatiegegevens bij apotheken genoteerd zijn. Daarbij gaat het om het opvraagbaar maken van medicatiegegevens via het Landelijk SchakelPunt(LSP). De reactie van de AP op dit verzoek laat duidelijk zien dat men een omkering van de bewijslast hanteert bij de benadeelde burger. Details over de onterechte notering van de opt-in-toestemming eist men van de meldende burger, terwijl het veel meer in de rede ligt dat de zorgaanbieder, die de onterechte toestemming in diens ICT-systeem vastlegt, dat zou moeten doen of de Vereniging van Zorgaanbieders Voor Zorgcommunicatie(VZVZ). Op de website van VZVZ is met de nodige moeite een inzage-overzicht van opt-in-toestemmingen en bevragingen te vinden.

Lees meer

Regio-indeling LSP wordt stilletjes met medeweten VZVZ ondergraven

sttt

Na het afwijzen door de Eerste Kamer van de publieke vorm van het LSP-gebruik onder leiding van het ministerie van VWS werd een doorstart geforceerd met het Landelijk SchakelPunt (LSP) in private handen. Na die doorstart werd de Vereniging van Zorgaanbieders Voor Zorgcommunicatie(VZVZ) de verantwoordelijke voor het LSP. Bij het afwijzen door de Eerste Kamer werd in de motie Tan opgeroepen tot regionale communicatie van medische data. Bij de private doorstart werd contrecoeur door VZVZ een softwarematige regio-indeling aangebracht binnen het centrale systeem van het LSP. 44 regio’s zijn toen gevormd. Die regio-indeling wordt langzaam ondergraven. Communicatie zou binnen de regio’s plaatsvinden waarbij ziekenhuizen en landelijk werkende apotheken, toeleveraars aan de reguliere apotheken, de uitzonderingen waren. Bij het bekijken van de lijsten met in een bepaalde regio aangemelde zorgaanbieders valt op dat stilaan in de regio’s zorgaanbieders van ver buiten de regio enorm in aantal zijn toegenomen. Dat geldt met name voor de apothekers en in mindere mate voor de huisartsen.

Lees meer