Juichtaal aan einde VIPP-OPEN programma verhult PGO-echec

juichtaalOp 30 maart 2023 publiceerde het samenwerkingsverband OPEN een juichend soort eindevaluatie van het gelijknamige stimuleringsprogramma. OPEN is een initiatief van de eerstelijnsorganisatie InEen, het Nederlands HuisartsenGenootschap(NHG) en de Landelijke HuisartsenVereniging (LHV). De programmaorganisatie was opgericht om huisartsen te helpen bij het veilig online inzichtelijk maken van het medische dossier aan hun patiënten. Het betrof het stimuleren van de mogelijkheid om zorgdata, vastgelegd in huisartsinformatiesystemen, in te zien via huisartsportalen en PGO’s(Persoonlijke GezondheidsOmgevingen). PGO’s zijn apps of programma’s op smartphone/tablet waarin patiënten hun zorgdata kunnen opslaan. Met juichtaal bericht OPEN dat inmiddels 2,7 miljoen Nederlanders van 16 jaar of ouder een portaal van de huisarts gebruikt hebben om hun patiëntgegevens bij de huisarts in te zien. Gebruikscijfers van PGO’s vermeldt men niet. Ra, ra, hoe zit dat? . Dat staat er in één zinnetje: “In de praktijk is inzage via het PGO vaak nog niet goed mogelijk door technische problemen.

Einddoel niet bereikt

De gebruikersaantallen vallen heel erg tegen. OPEN-Eerstelijn vermeldt ze niet in haar eindevaluatie. Ik berekende in een artikel op deze website op 4 maart 2023 met gebruik van cijfermateriaal van programmaorganisatie dat er op 11 januari 2023 slechts 74.466 PGO-gebruikers in heel Nederland zijn. Als je die cijfers uitzet tegen de gebruikscijfers van de portalen stelt dat niets voor. Je kunt dan ook gerust stellen dat grootschalige realisatie van PGO’s totaal mislukt is. Met enige moeite perst het samenwerkingsverband er nog uit dat het een mooie prestatie is dat nagenoeg alle huisartsenpraktijken op de Zorgaanbiederslijst (ZAL) van MedMij staan. Daarmee staan, volgens hen,  voor deze praktijken in elk geval de technische seinen op groen om de patiënt ook via een PGO het dossier te laten bekijken. Technisch zou het dus moeten kunnen, maar adoptie door patiënten vindt maar mondjesmaat plaats.

Gênante vertoning

Het resultaat van het OPEN-programma en het nu naar buiten gebrachte verhaal is één grote gênante vertoning.

Als voor het OPEN-programma in 2019 van start ging waren de huisarts-zorgportalen al sterk in opkomst. De PGO’s zouden met het OPEN-programma een duidelijke boost moeten krijgen, maar kenden telkens uitstel van de door de overheid op 1 juli 2020 vastgestelde introductiedatum. Zelfs anno 2023, aan het einde van het OPEN-programma, blijken er nog steeds technische problemen te bestaan om PGO’s grootschalig te doen toepassen.Helemaal triest is het als je kijkt naar de beleidsregels die zijn gesteld zijn bij de 75 miljoen euro subsidie die ging zitten in het VIPP-OPEN-programma. Daarin staat als doel:

De patiënten van de huisartspraktijken aangesloten bij de regionale coalitie kunnen – als resultaat met regionale zorgverleners opgedane ervaring – de gegevens conform de ‘Richtlijn Online inzage in het H-EPD door patiënt’ in een PGO van hun keuze gebruiken.”    

Beleidsdoel niet gehaald

Nu er aan het einde van het VIPP-OPEN-programma nog steeds technische problemen bestaan met de PGO’s kan je gerust stellen dat men het bovengenoemde beleidsdoel absoluut niet haalde. Toegeven dat het zo is doet men niet graag, want dan maak je immers duidelijk dat miljoenen euro’s uitgegeven zijn voor niets.

Éénmaal PGO-aantal vermeld

Slechts één maal heeft Open-Eerstelijn als programmaorganisatie het aangedurfd de PGO-gebruikscijfers te tonen. Dat was medio 2022. Men durfde blijkbaar het toen niet aan om het aantal  van 16.268 gebruikers in de tekst te vermelden. Alleen als je goed naar één van de twee getoonde grafieken kijkt, kan je zien dat er toen 16.268 PGO-gebruikers waren.

Hoe zoiets kan werd mij duidelijk op het recente NedHIS-congres in Vianen op 22 maart 2023. Daar woonde ik een sessie bij met een presentatie van de OPEN-Eerstelijn organisatie. Ik stelde daar in de pauze tussen twee presentaties aan de presentator een vraag. Waarom ze de aantallen PGO-gebruikers niet duidelijk communiceerden. Het antwoord was dat ook al zouden ze het willen alle bij OPEN en de subsidieverlening betrokken partijen(dus ook VWS) er hun plasje over moeten doen voor er iets van die resultaten gepresenteerd worden.

Kijk, zo gaat dat in Nederland. Onwelgevallige resultaten poetst men weg.

W.J. Jongejan, 5 maart 2023

Afbeelding van Clker-Free-Vector-Images via Pixabay