KNMG doodstil bij aantastingen medisch beroepsgeheim
Op 13 februari 2023 startte de actiegroep Vertrouwen in de GGZ haar campagne om de Nederlandse Zorgautoriteit(NZa) te beletten zeer privacygevoelige zorgdata te verzamelen. Het gaat om de antwoorden op HONOS-vragenlijsten die de NZa zonder toestemming van cliënten op persoonsniveau wil verzamelen. Dat betekent een forse doorbreking van het medisch beroepsgeheim. De Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de Geneeskunst(KNMG) lijkt zich daar totaal niet druk om te maken. Ze is oorverdovend stil als het over deze dataverzameling door de NZa gaat. De KNMG is een artsenfederatie waarin zeven beroepsorganisaties voor artsen en de vereniging voor geneeskundestudenten vertegenwoordigd zijn. De KNMG maakt zich volgens haar website sterk voor de kwaliteit van de medische beroepsuitoefening en de volksgezondheid. Dat gaat om ethiek, gezondheidsrecht of gezondheidsbevordering. Als federatie geeft de KNMG aan ook te waken over het medisch beroepsgeheim. Maar neemt geen stelling bij allerlei recente overheidspogingen het beroepsgeheim te doorbreken.
Bedreigingen medisch beroepsgeheim
Niet alleen bij de GGZ-datahonger van de NZa, maar ook bij het wetsvoorstel kwaliteitsregistraties zorg, het wetsvoorstel Wet aanpak meervoudige problematiek in het sociaal domein (Wams) en het voorstel Verzamelwet gegevensverwerking II is er sprake van aantasting van het medisch beroepsgeheim. Over geen van die onderwerpen heeft de KNMG zich expliciet uitgesproken. Nu moet ik zeggen dat de KNMG niet altijd een even goede antenne heeft voor de gevolgen van en de reikwijdte van wetsvoorstellen. Ik kan me herinneren dat bij de discussies over de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten(Wiv) in 2017 de KNMG voorzitter René Héman mij telefonisch toegaf dat het KNMG-bestuur niet de consequenties van de “sleepwet” voor het medisch beroepsgeheim overzien had en dus niet reageerde richting overheid. Die reactie van de voorzitter kwam nadat ik het bestuur enkele malen om een reactie vroeg over het wetsvoorstel Wiv.
Stem laten horen
De KNMG doet er verstandig aan haar stem in het publieke debat te laten horen als het gaat om de HONOS-dataverzameling door de NZa voor het zorgprestatiemodel. Juist omdat volgens de KNMG het medisch beroepsgeheim bij haar hoog in het vaandel staat. Op de website van de KNMG vindt men nogal wat informatie over het beroepsgeheim. Naast basisinformatie en een factsheet zijn er tientallen webpagina’s met informatie over het medisch beroepsgeheim. Zelfs publiceert men een webpagina ”Beroepsgeheim is waarborg voor maatschappelijke veiligheid”. Bij het medisch beroepsgeheim gaat het om het erop kunnen vertrouwen dat informatie die de cliënt/patiënt met de zorgverlener/arts uitwisselt geheim blijft. Bij verregaande doorbreking van het medisch beroepsgeheim kan het vertrouwen van de cliëntpatiënt verdwijnen en zal geen of minder informatie de zorgverlener bereiken en zorgmijding optreden. Met grote gevolgen voor de cliënt/patiënt en de volksgezondheid.
Erosie in stroomversnelling
Meerdere keren schreef ik op deze website al over aantastingen van het medisch beroepsgeheim. Maar al te vaak blijkt dat de overheid het medisch beroepsgeheim maar lastig vindt. Men denkt dan met spitsvondigheden, zoals het maken van wetjes om maar een legale grondslag te creëren, dit probleem aan te pakken. Triest is dat vaak dataverzamelingen wel mogelijk zijn zonder het medisch beroepsgeheim te doorbreken door bijv. aggregatie van data op een laag niveau of het gebruiken van technieken waarbij geen grote landelijke databases nodig zijn met daarin op persoonsniveau verzamelde zorgdata.
Wordt wakker KNMG!
Het wordt hoog tijd dat de KNMG wakker wordt en stelling neemt tegen de vele pogingen van de overheid om het medisch beroepsgeheim te doorbreken. Al te politiek correct handelen door zich voornamelijk in stilzwijgen te hullen is uiterst onverstandig. Eénmaal weggegeven zijn aantastingen van het medisch beroepsgeheim niet meer terug te draaien. Bovendien faciliteert de KNMG dat een hellend vlak waarop de ene aantasting van het beroepsgeheim de andere zal volgen.
À propos, had u nog niet gedoneerd voor de crowdfunding om de NZa juridisch te doen stoppen, doe dat dan nu.
W.J. Jongejan, 28 februari 2023
Afbeelding van Gerd Altmann via Pixabay
Recente reacties