vertaling

Quin symptoomchecker-app als waarschijnlijk vertaald buitenlands product niet zonder risico

Naar mijn mening zijn er sterke aanwijzingen dat de symptoomchecker-app die het Nederlandse bedrijf Quin BV gebruikt geen volledig zelf ontwikkelde software is. Deze software heeft volgens Quin als doel om zonder menselijke tussenkomst in aangesloten huisartspraktijken patiënten een advies te geven over de behoefte voor medische behandeling. Dat klinkt wat abstract maar het gaat om de beslissing of de patiënt al dan niet toegang krijgt tot de arts. Ik schreef over Quin al meerdere malen een bijdrage op deze website(A, B, C, D). Tot de conclusie dat er sprake van is dat Quin gebruik maakt van andermans software, maar dan in vertaalde vorm, kom ik op basis van een aantal aanwijzingen. Deels op een zeer belangrijke van Quin BV zelf, deels op basis van “circumstancial evidence”. Het gaat dus om een vermoeden met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid. Ik zal u meenemen in mijn gedachtegang.

Relevantie

Nu zult u zeggen: “Wat is er tegen om buitenlandse software in vertaalde vorm te gebruiken?  Geneeskunde blijft toch geneeskunde?” Niets is minder waar. Ziekten hebben overal vrijwel dezelfde verschijningsvorm. Echter, de kans om bepaalde ziekten te krijgen kan per regio en zeker per land verschillen. Dat heeft niet alleen te maken met de demografische opbouw van de populatie(leeftijd, geslacht burgerlijke staat) en de samenstelling qua bevolkingsgroepen. Het heeft ook te maken met het welvaartsniveau, de mate van industrialisatie, agrarische verschillen etc. tussen regio’s en zeker tussen landen. Een selectie-/ triage-/ of diagnose-app is dan ook niet zo maar na vertaling elders bruikbaar. Validatie binnen een land is vers één, maar bij vertaling is validatie elders opnieuw noodzakelijk. Ik legde recent in een artikel al uit hoe validatie ontlopen kan worden.

Bron

De meest waarschijnlijke bron is de Babylon-app, in gebruik in het Verenigd Koninkrijk en in Rwanda. Het bedrijf erachter, Babylon Health heeft plannen voor wereldwijde expansie niet onder stoelen of banken gestoken. Eind 2019 haalde het bedrijf voor deze expansie 550 miljoen dollar op aan investeringsgeld. De vraag daarbij is of er niet sprake is van een discutabele investeringszeepbel   Andere voorbeelden van flink aan de weg timmerende symptoomcheckers zijn niet direct te vinden.

Gelijkenis

Ten eerste valt de gelijkenis qua functionaliteit op tussen de Babylon-app en de Quin-app. In de Apple Store is de gelijkenis ook groot. Babylon en Quin lijken daar heel erg op elkaar.

Licentiegevers(1)

De gebruikersvoorwaarden van de Quin-symptoomchecker-app bevat een niet mis te verstane zin bij de passage over het intellectuele eigendom:

“7.1 Onze licentiegevers(vet: WJJ) en wij zijn de enige eigenaren van alle intellectuele-eigendomsrechten in de App, de content van de App en de door de App gegenereerde output.”

Hier staat niet wie de licentiegevers dan wel zijn. Ook elders is dat onvindbaar. Gezien de volgorde in de tekst zijn de licentiegevers belangrijker dan Quin zelf. “De licentiegevers” kan zowel op een bron-symptoomchecker slaan als software waarmee men de app verrijkt, bijv. die van Thuisarts.nl

Licentiegevers(2)

In 7.4 van de gebruikersvoorwaarden staat ook nog:

“U verleent ons(vet: WJJ) een wereldwijde, niet-exclusieve, royaltyvrije licentie om de door u verstrekte gegevens te gebruiken, uitsluitend voor zover dat gebruik noodzakelijk is voor het verlenen van onze Diensten aan u.”

Hier staat “ons”. In het licht van 7.1 moet hier dus gelezen worden: de licentiegever en Quin. Als ik aanneem dat Babylon Health de licentieverlener is dan past de wereldwijde toestemming om data van een patiënt te gebruiken perfect in het plaatje van Babylon Health.

Terms and Conditions

Zeer opvallend is de gelijkenis van de gebruiksvoorwaarden. Bij Babylon Health staat:

“Our digital healthcare services are for information only. Are not designed to diagnose you or provide you with medical advice or treatment. They should never be used as a replacement for a qualified medical professional.”

“They are there to give you information relating to your health and to let you know about general causes, risks and possible next steps. They’re not designed to be used instead of a healthcare professional.”

Bij Quin:

“3.2 De output van onze Diensten vormt geen medisch advies, diagnose of behandeling. U dient daarom altijd met een bevoegde medische professional te praten over eventuele vragen die u heeft over een medische aandoening, over zorgen die u wellicht heeft over de door onze Diensten verstrekte informatie, dan wel voordat u beslissingen neemt die van invloed kunnen zijn op uw gezondheid. ”

Korte ontwikkelingsperiode

Dat men bij Quin waarschijnlijk gebruik maakt van een buitenlandse bron voor de software is niet vreemd. De mensen achter Quin komen uit een tweedelijnsvoorziening: de Bergman Clinics. Dat is een keten die verankerd is in de specialistische zorg, zonder expertise van de huisartsenzorg. In 2019 startte men met Quin BV.  Het is voor te stellen dat men mensen met kennis van de huisartsenzorg inhuurt. Daarmee heb je echter nog niet de zeer gevoelige expertise in huis om alle “ins and outs” van de eerstelijnszorg in software te vangen. Wat is dan makkelijker om een buitenlands bedrijf met dezelfde doelstelling een licentie te vragen en de software te gaan vertalen. Met het maken van interne koppelingen naar bijv. Thuisarts.nl  krijgt de software dan gelijk een beetje een Nederlands tintje.

Risico’s

Zoals in een eerder artikel genoemd is het bij een symptoomchecker-app van groot belang dat verificatie en validatie plaatsvindt. Dan is het helder dat wat de app zegt te doen ook daadwerkelijk plaats vindt.  De Babylon Health app heeft een onafhankelijke validatie nooit ondergaan. Door de klasse 1 CE-certificatie van de Quin symptoomchecker ontloopt die ook eenzelfde soort validatie. Het is van groot belang dat bij de Quin symptoomchecker de app naar Nederlandse maatstaven gevalideerd wordt. Juist omdat, als er sprake is van een vertaalde/aangepaste buitenlandse app, de beslisbomen in de app niet vanzelfsprekend in een ander land toepasbaar hoeven te zijn. Hier ligt een schone taak voor de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd(IGJ) om gericht toezicht op uit te oefenen.

Quin zal sowieso openheid dienen te verschaffen aan de toezichthouder(s) over welk deel van de software uit eigen intellectueel gedachtengoed bestaat en welk deel onder licentie gemaakt is.

W.J. Jongejan, 23 maart 2021

Afbeelding van falarcompaulo via Pixabay