Smart ePants. Daar zakt je (privacy)broek toch echt van af

smartOp 2 september 2023 viel een bericht op de websiteThe Intercept uit de USA mij op. Het is een bekroonde nieuwsorganisatie die zich inzet om de machtigen der aarde ter verantwoording te roepen door middel van onbevreesde, tegendraadse en kritische journalistiek. Het bericht betrof de opdracht van de Amerikaanse federale overheid ter waarde van 22 miljoen dollar met de bedoeling  “slimme” kleding te ontwikkelen. Kleding die, ja u leest het goed, als doel heeft de drager en zijn omgeving te bespioneren. Het programma heeft tot doel kleding te ontwikkelen die audio-, video- en geolocatie-gegevens kan opnemen, zo maakte het Bureau van de Directeur van de Nationale Inlichtingendienst in een persbericht van 22 augustus bekend. Kledingstukken die voor productie beschikbaar zijn, zijn onder meer overhemden, broeken, sokken en ondergoed, die allemaal bedoeld zijn om wasbaar te zijn. Dit initiatief is tegelijk belachelijk en angstwekkend.

Smart ePants

Het gaat om het Smart ePants-programma. De naam geeft aan dat het een “slimme” broek zou betreffen. Maar, zoals hierboven gezegd gaat het om allerlei soorten kledingstukken. Trouwens, “smart ePants” is naar goed Amerikaans gebruik ook weer een acroniem. Het staat voor: Smart Electrically Powered and Networked Textile Systems. De basistoepassing is surveillance en gegevensverzameling. Het project wordt uitgevoerd door de Intelligence Advanced Research Projects Activity, de geheimzinnige tegenhanger van de inlichtingengemeenschap van het bekendere Defense Advanced Research Projects Agency (DARPA) van het leger. Het Smart ePants  programma heeft tot doel kleding te ontwikkelen die audio-, video- en geolocatie-gegevens kan opnemen. Deze eTextile-technologie zou volgens het Bureau van de Directeur van de Nationale Inlichtingendienst ook personeel en eerstehulpverleners kunnen helpen in gevaarlijke, stressvolle omgevingen. Zoals het s plaats delict en wapencontrole-inspecties, zonder hun vermogen om snel en veilig te opereren te belemmeren.

Nog wel een dingetje

Het ontwikkelen van “smart” kleding is nog wel een dingetje. Het project wordt uitgevoerd door de Intelligence Advanced Research Projects Activity, de geheimzinnige tegenhanger van de inlichtingengemeenschap van het meer bekende Defense Advanced Research Projects Agency (DARPA) van het leger. IARPA verwacht dat de grootste technische uitdagingen zullen zijn: duurzame bedrading en verbindingen tussen componenten die bestand zijn tegen uitrekken, buigen en wassen.

Krachtbronnen met eigenschappen die geschikt zijn voor textiel; gebruikersinterfaces die zowel functioneren als zich nog steeds als kledingstof gedragen; en computers en gegevensopslag die op een textielsubstraat kunnen worden geplaatst in plaats van op een stijve printplaat. Je moet er niet aan denken dat de drager opeens zit met kortsluiting in de bedrading of het doorbranden van elektronische componenten in zijn smart(onderbroek). Het project zou drie en een half jaar gaan duren.

Hoog sciencefiction gehalte

Het hele project ademt een hoog sciencefiction-gehalte. Toch dachten we een jaar of twintig terug nog niet aan smartphones die ongelimiteerd audio- en video-opnamen konden maken. Ook de gedachte aan een smartwatch die hetzelfde kan kwam toen niet bij ons op. Toch is het zo dat een smartphone en een smartwatch nog zichtbare opnameapparatuur zijn. “Slimme” kleding daarentegen is dat niet meer.

Hoog “Enemy of the State”- gehalte

Het project ademt ook een hoog “Enemy of the State”- gehalte. Deze film uit 1998 met in de hoofdrollen Will Smith en Gene Hackman, vertelt het verhaal van een groep corrupte agenten van de National Security Agency (NSA) die samenzweren om een ​​congreslid te vermoorden. Een doofpotoperatie volgt daarop nadat een videoband van de moord in een tas van een nietsvermoedende advocaat(Will Smith) belandt. NZa-mensen pogen die van hem af te pakken. Hij blijkt door een huisbezoek van NSA-mensen volgepakt te zijn met sensoren in zijn mobieltje, zijn pager, schoen, horloge, broek en pen. Waarmee de NSA-mensen hem dan kunnen lokaliseren. Gene Hackman, die een voormalige NZA-communicatie-expert speelt, helpt de advocaat door hem alle volg-technieken duidelijk te maken. Een vermakelijk punt in de film als de achtervolgde advocaat weet dat hij gevolgd wordt door al die sensors in zijn kleding en in een wildvreemd huis kleren andermans aantrekt.

 Onzichtbare surveillance

Waar het aanwezig zijn van zichtbare camera’s en microfoons mensen nog bewust maakt van het feit dat er audio- dan wel video-opnamen plaatsvinden, maakt “smart”-kleding zoiets praktisch onmogelijk. Bij een politieagent met door hem/haar gehanteerde camera of bodycam zie je nog dat er opnamen gemaakt worden. Smart ePants zou, indien het ooit van komt, een zeer grote indringer zijn in de privacy van een individu. Zich onbespied wanen zou een illusie gaan worden. Het lijkt dus raadzaam dat mensen die gefocust zijn op dit soort initiatieven het waakzaam volgen.

Uw correspondent doet dat zeker.

Overigens verscheen ook een artikel over deze materie op 9 september op het online tech-magazine The Register.

W.J. Jongejan, 12 september 2023

Afbeelding van Winterseitler via Pixabay