Standpunt AP over temperatuurmeting bij werknemers bij corona-bestrijding terecht

De Autoriteit Persoonsgegevens(AP) liet op 24 april 2020 in een persbericht weten dat werkgevers die bij werknemers de temperatuur (willen) opnemen in het kader van de corona-bestrijding overtreding zijn. Zelfs niet als ze de werknemer eerst om toestemming vragen. Werkgevers riskeren hoge boetes. Deze uitspraak zorgde op Twitter meteen voor een forse hoeveelheid afwijzende reacties. De gezondheidseconoom Xander Koolman vroeg zich af of de voorzitter van de AP, Aleid Wolfsen, wel met dit bericht werkelijk onze maatschappelijke voorkeuren weergaf. Met de uitspraak van de AP zet die heel duidelijk haar piketpaaltjes uit in een periode waarin, om maar iets te doen tegen het coronavirus, maatregelen worden genomen die strijdig zijn met de privacy. Bovendien zijn ze vaak onbetrouwbaar of niet goed onderbouwd. Het meten van de lichaamstemperatuur van werknemers is volgens de AP een ernstige overtreding van de Algemene Verordening Gegevensbescherming(AVG) en de daarbij behorende uitvoeringswet.

Standpunt

De AP laat duidelijk weten dat er bij het meten van de lichaamstemperatuur van een werknemer sprake is van het verzamelen en opslaan van gezondheidsgegevens, dus daarmee van bijzondere persoonsgegevens. Het vragen van toestemming aan de werknemer maakt er ook geen rechtsgeldige handeling van. Dat komt omdat werknemers in een evidente gezagsverhouding staan tot hun werkgever. Daardoor kan die toestemming niet vrij gegeven worden.

Onnauwkeurigheid

De uitspraak van de AP volgde op berichten dat werkgevers de lichaamstemperatuur van hun werknemers opmeten voordat zij het bedrijf betreden mogen. Of de temperatuur meten van hun bezoekers, zoals vrachtwagenchauffeurs die lading komen lossen. Het zal in de meeste gevallen gaan om het contactloos meten van de lichaamstemperatuur middels een zogenaamd infrarood-pistool of een warmtebeeldcamera die ook infrarode straling meet. Deze metingen zijn notoir onbetrouwbaar. Diverse belangrijke organisaties zoals het European Centre for Disease Prevention and Control(ECDC) en de WHO lieten zich al ronduit negatief uit over dit soort metingen op luchthavens in het kader van infectiepreventie.

Modaliteiten

Als je het meten van de temperatuur van werknemers zou toestaan zit je gelijk met het probleem dat er vele modaliteiten van een lichaamstemperatuur-meting zijn. Infrarood-camera, infrarood handgun, non-contact voorhoofdsmeting, meting in het oor, in de oksel, oraal en eventueel rectaal. Dat laatste is overigens de enige echt betrouwbare manier om de kerntemperatuur van iemand te meten. Zou men toestaan dat de temperatuur van werknemers gemeten mocht worden dan zou ogenblikkelijk de vervolgvraag worden wat dan wel een toegestane methode zou mogen zijn.

Uitermate beperkte waarde

Het meten van de lichaamstemperatuur is trouwens van zeer beperkte waarde bij het selecteren van met het coronavirus besmette mensen die een bedrijf zouden mogen betreden. Bij degenen die besmet zijn hebben niet allen temperatuursverhoging en scheiden de patiënten in de asymptomatische fase al virussen uit. Bovendien kan de lichaamstemperatuur verhoogd zijn door langdurig verblijf van een chauffeur in de cabine van zijn truck, door het dragen van veel kleding of zeer recente grote inspanning.

Meegeven AP

Tijdens de coronacrisis leek de AP aanvankelijk makkelijk mee te bewegen met overheidsdrang om meer mogelijk te maken. Zo ging de AP rond 20 maart akkoord met een wijziging in de positie van de werkgever bij door corona zieke werknemers. De AP publiceerde toen enkele pagina’s op de website gewijd aan het corona-virus. Daaruit bleek dat -in afwijking van het normale beleid- het werkgevers nu het nu wel is toegestaan de gezondheid van werknemers in de gaten te houden. Normaal beleid was tot dan dat de werkgever geen rol had bij een zieke werknemer. Door de wijziging mogen werkgever zieke werknemers naar huis sturen. Zij mogen niet zelf testen. Dat dient door de bedrijfsarts te geschieden. Dat geldt ook voor de temperatuurmeting. Ook ging de AP mee met de corona-opt-in-maatregel van het ministerie van VWS.

Niet meegeven AP

Bij de appathon voor het ontwikkelen van een corona-app van het ministerie van VWS zette de AP terecht de hakken in het zand. De AP achtte de privacy onvoldoende geborgd, vond dat VWS onvoldoende kaders had gesteld en vond dat meerdere app-bouwers te weinig lieten zien over de werking van de app. Voor de geloofwaardigheid van deze toezichthouder is het een goede zaak dat deze ondanks externe druk  ook nu ten aanzien van temperatuurmeting van werknemers laat weten dat er grenzen zijn aan wat mag. Ook al zouden maatschappelijke voorkeuren anders zijn.

W.J. Jongejan, 29 april 2020

Afbeelding van 15675001 via Pixabay