VZVZ begint eigen zorgdata-portaaltje met behulp van LSP+

Op de website van de Vereniging van Zorgaanbieders Voor Zorgcommunicatie(VZVZ), verantwoordelijke voor het landelijk SchakelPunt(LSP), staat op 5 maart 2020 een opvallend bericht. De kop luidt: “Volgjezorg start pilot downloaden eigen medicatiegegevens”. Volgjezorg is de website van VZVZ waarop de burger kan zien aan welke zorgaanbieders hij/zij toestemming gaf om medische gegevens op te vragen, maar ook om te zien welke zorgaanbieders zorgdata via het LSP opvroegen. Volgjezorg(lees: VZVZ) wil het voor patiënten mogelijk maken eigen medische gegevens te downloaden. Eind februari 2020 is een pilot van VZVZ van  start gegaan in samenwerking met Stichting GERRIT waarin patiënten hun eigen medicatiegegevens kunnen downloaden vanaf de website www.volgjezorg.nl. De bedoeling is dat een patiënt over wie data(met diens toestemming vooraf) zijn opgevraagd via het LSP ook kan zien welke data opgevraagd zijn. In de pilot gaat het alleen om de medicatiegegevens.  Aan de proef nemen acht apotheken in Noord-Nederland deel.

Achtergrond

De start van VZVZ met deze bezigheid heeft een duidelijke reden. Er speelt een al langere tijd stagnerende functionaliteit van het LSP.  Via het LSP worden voornamelijk medicatiegegevens uitgewisseld en maar beperkt zorgdata van huisartsen. Daarnaast moeten per 1 juli 2020 de Persoonlijke GezondheidsOmgevingen(PGO’s) van start gaan waarin patiënten zelf hun zorgdata afkomstig van ziekenhuizen, huisartsen en apotheken zouden moet kunnen opslaan. De ontwikkeling van de PGO’s verloopt moeizaam. Het aanjagen van de ontwikkeling gebeurde met geld van het ministerie van VWS. Omdat er geen direct verdienmodel te bedenken is, gaat VWS de PGO’s vanaf 1 juli 2020 zelf financieren. Last but not least raakte half februari j.l. bekend dat het minimaal een half jaar langer gaat duren om alle elders geëxtraheerde zorgdata fatsoenlijk samen te voegen in de PGO’s. Reden voor VZVZ om zelf een zorgdata-portaal op te gaan zetten. Daarbij maakt men gebruik van LSP+.

LSP+

Om zorgdata in een PGO  te krijgen heeft men volgens de MedMij-protocollen een entiteit nodig die ervoor zorgt dat op verantwoorde wijze zorgdata van een bronsysteem van een zorgaanbieder in een PGO kunnen verdagen. Daarvoor heeft men de functie van een DienstVerlener-ZorgAanbieder(DVZA) bedacht.  DVZA’s vertegenwoordigen binnen het MedMij afsprakenstelsel de zorgaanbieders en zorgen ervoor dat de gezondheidsgegevens die bij de zorgaanbieder zijn opgeslagen, uitgewisseld kunnen worden met de PGO van de patiënt. DVZA’s zullen dus bijvoorbeeld de leveranciers van huisarts-, apotheek- en ziekenhuisinformatiesystemen zijn en niet de zorgverleners zelf. Omdat het uitwisselen van zorgdata uitgaat van een makkelijk toegankelijke “stekker” aan de leverancierskant en die financieel belang hebben bij een zo gesloten mogelijk systeem, vlot het gebeuren met de DVZA’s niet zo erg. Het online magazine SmartHealth schreef er op 5 maart 2020 een interessant artikel over. VZVZ ontwikkelde daarom het vehikel, de applicatie LSP+, en zorgde voor certificatie ervan eind december 2019.

Pilot

De pilot die VZVZ nu uitvoert met LSP+ als DVZA is eigenlijk een versimpelde vorm van een pilot die VZVZ en de Stichting Gerrit in 2015, aankondigden. In 2016 startte men die, in 2017 heeft men ‘t wegens uitblijven van succes gestaakt. Men probeerde toen medicatiedata uit het LSP te halen en in een soort voorloper van een PGO te stoppen. Voor de authenticatie aan de patiëntkant maakte men gebruik van het uitlezen van de NFC(Near Field Communication) chip die toen in smartphones verscheen. Met die technologie, Remote Document Authentication(RDA) leest de de NFC-chip in iPhone(7 of hoger)- of Android(6.0 of hoger)-smartphone de RFID-chip uit die in de moderne paspoorten en rijbewijzen zijn aangebracht. De Rijkdienst voor Identiteitsgegevens of het rijbewijzenregister van de RijksDienst voor het Wegverkeer controleert elektronisch of het identiteitsbewijs correct is. Die zogenaamde ID-check werkt  in combinatie met de DigiD-app.

 Zorgdataportaaltje

Precies diezelfde technologie gebruikt VZVZ nu om de bij de brondossiers aanwezige medicatiedata op een beveiligde webpagina op de Volgjezorg-site te tonen. Die pagina bestaat uit vier “tegels”.  Links boven de toestemmingen, rechtsboven de bevragingen, links onder het nieuwe medische gegevens overzicht en rechts onder de instellingen. In het medische gegevensoverzicht staat ook duidelijk dat het nog om een pilot gaat en een verwijzing naar de te gebruiken technologie met de DigiD-app en ID-check. In tegenstelling tot een bevraging van zorgdata via het LSP is de aanvrager nu geen zorgaanbieder maar de patiënt zelf. Daarbij fungeert Volgjezorg als een zorgdataportaal. Die kennen we bij ziekenhuizen en huisartspraktijken om een patiënt delen van het dossier en uitslagen te laten inzien, of afspraken te maken en herhaalrecepten op te vragen. Het is op voorhand niet te verwachten dat de nieuwe functionaliteit een grote vlucht zal gaan nemen.

Weinig zinvol

De gebruikte technologie leunt heel sterk op het digitale begrip en dito bezit van de burger. Het is in de breedte ongeschikt voor iedere Nederlandse Burger. Die moet dan een moderne NFC-chip-bevattende smartphone hebben. En moet bovendien in staat zijn alle stappen van het niet onaanzienlijke stappenplan te doorgronden en uit te voeren. Bij elke bevraging door de patiënt zal de hele identificatieprocedure opnieuw doorlopen moeten worden. Een beperking is bovendien dat men nu in de pilot alleen de medicatiegegevens gebruikt en niet de Professionele Samenvatting(PS) van huisartsendata. Heel erg zinvol om de patiënt via Volgjezorg de medicatiegegevens zelf te laten opvragen is het niet. Immers de patiënt weet zelf hoe dan ook al wat hij/zij gebruikt. Het opvraagbaar zijn van medicatie is alleen zinvol voor zorgverleners die geen overzicht hebben van de gebruikte medicatie. Een groot aantal deelnemers aan de pilot is dan ook niet te verwachten.

Rol

VZVZ lijkt met dit initiatief een rol als breekijzer(tje) te willen spelen in het PGO-verhaal in een stadium waarin zorgICT-leveranciers niet staan te springen om uitbreiding van de connectiviteit.

W.J. Jongejan, 9 maart 2020

Image by Clker-Free-Vector-Images from Pixabay