Illegaal vragen van opt-in-toestemmingen voor LSP in Nijmegen

In de regio Nijmegen gaan thuiszorgorganisaties opt-in-toestemmingen vragen voor het uitwisselen van huisarts- en apotheekgegevens via het Landelijk SchakelPunt(LSP). De bedoeling is om daarmee te komen tot een maximalisatie van het aantal opt-in-toestemmingen. Apotheker Bart van der Arend zegt dat in een interview met als titel ‘Opt-in: samenwerken als wondermiddel’ dat afgedrukt is op de website van de vereniging van Zorgaanbieders Voor Zorgcommunicatie(VZVZ), de beheerder van het LSP. Men heeft er in Nijmegen een heuse taskforce voor opgericht. Het bizarre aan het inschakelen van thuiszorgorganisaties is dat deze niet zelf aangesloten zijn op het LSP. De toestemming die men vraagt men behelst dus de opt-in voor huisarts- en apotheekgegevens. Een plaatsvervangende vraag die illegaal en ongewenst is. De argumentatie daarbij is dat de mensen die onder de thuiszorg vallen een kwetsbare groep vormen die zelf niet meer bij zorgverleners komen. Men vergeet daarbij dat bij die groep de huisarts als zorgverlener zelf er op uit trekt om ze te bezoeken. Snel wordt daarna in het interview duidelijk dat met een minimale inspanning een maximaal resultaat beoogd wordt bij de opt-in-toestemmingen.

Eerder vertoond

Het plaatsvervangend vragen van opt-in-toestemmingen wordt wel vaker vertoond. Mijn eigen apotheek deed dat in 2014 ook door behalve de opt-in-toestemming voor de apotheek ook die voor mijn huisarts te vragen. En dat terwijl die huisarts helemaal niet aangesloten was op het LSP.

Strijdig

Aan het geven van een opt-in-toestemming dient volgens de wet weloverwogen en goed voorgelicht te geschieden. Het is daarom zo dat de opt-in-toestemming bij de bron die zorgdata heeft vastgelegd gegeven dient te worden. Het is onmogelijk voor een thuiszorgmedewerker om de patiënt correct voor te lichten over de consequenties van toestemmingsverlening om de huisartsgegevens te delen. Met de toestemming wordt niet alleen dat wat nu vastgelegd is bij de huisarts vrijgegeven voor bevraging door een andere zorgaanbieder maar ook de in de toekomst vast te leggen data. Het is strijdig met de eigen brochure van VZVZ, waarin nadrukkelijk staat dat huisarts en apotheker zelf de opt-in-toestemming vragen.

“Zijn uw huisarts en apotheek aangesloten op het LSP? Dan vragen zij u om toestemming.”

Grens

Met de stap die in Nijmegen men de taskforce in Nijmegen nu zet wordt een duidelijke grens overschreden. Als men toestaat dat op deze wijze thuiszorgorganisaties mee gaan werken aan het maximaliseren van de opt-in-opbrengst is het hek van de dam. Nog even en dan gaan diëtisten, optometristen, podotherapeuten of misschien de bloemist op de hoek opt-in-toestemmingen voor het delen van huisarts- en apotheek-data vragen. Simpelweg omdat het zo handig is om zo de opbrengst te vergroten.

De opt-in-toestemming dient verleend te worden aan de zorgaanbieder die zelf de data van de patiënt beschikbaar stelt via het LSP ter inzage. Plaatsvervangend vragen is onfatsoenlijk, ongewenst en illegaal.

W.J. Jongejan