Eén zorgICT-leverancier acht beperken interoperabiliteit te billijken
Op 22 november 2022 publiceerde de Autoriteit Consument en Markt(ACM) de definitieve leidraad over de concurrentieregels voor zorgICT-markten. Die draagt de naam ‘Goedwerkende markten voor zorg-ICT’. Op 1 juli 2022 zag de conceptversie van deze leidraad het licht, waarna een consultatieronde volgde. Op 22 november publiceerde de ACM ook het consultatieverslag. Burgers, bedrijven en overheden konden hun mening geven over die concept-leidraad. Dat bevat interessante passages wat betreft het standpunt van één niet nader genoemde, maar wel te raden, zorgICT-leverancier. Die vindt namelijk dat het om meerdere redenen, onder andere vanwege continu wijzigende wet- en regelgeving, te billijken dat ze uit het oogpunt van risicobeheersing bepaalde contractuele beperkingen moet kunnen opnemen zoals op het gebied van de aansprakelijkheid en de interoperabiliteit. Dit is een uiterst opvallend standpunt. HET GROTE PROBLEEM in de zorgICT is nu juist de beperkte en moeizame onderlinge koppeling, de interoperabiliteit.
Wat staat er?
Op pagina drie van het consultatieverslag staat onder punt 5 Bedrijfsrisico’s zorgICT-aanbieders :
“Eén partij wijst in het licht van de complexiteit van zorgICT op het bijzondere risicoprofiel van marktpartijen. Zo wijst deze partij op het ontbreken van eenheid van taal en techniek, en op de dynamiek van de continu wijzigende wet- en regelgeving die vanuit de overheid aan het zorgveld wordt opgelegd en waarvan tevens ook de interpretatie niet altijd duidelijk en eenduidig is. Dit betekent volgens deze partij ook dat ICT-leveranciers vanuit het oogpunt van risicobeheersing bepaalde contractuele beperkingen moeten opnemen, zoals op het gebied van aansprakelijkheid en interoperabiliteit.”
Wat zegt de ACM hierop?
“Het doel van de leidraad is om in algemene zin de mededingingsregels te verduidelijken voor zorg-ICTmarkten. Tegen deze achtergrond wordt er in de leidraad relatief weinig tekst gewijd aan casusspecifieke uitzonderingssituaties waarin een concrete mededingingsbeperkende gedraging mogelijk gerechtvaardigd zou kunnen zijn, bijvoorbeeld vanwege bijzondere bedrijfsrisico’s. Het is aan marktpartijen om in een concrete situatie mededingingsbeperkende gedragingen te rechtvaardigen.
De ACM wil in de leidraad daarin ook geen ogenschijnlijke beperking aanbrengen. In de context van het risicoprofiel van marktpartijen in het zorg-ICT-veld heeft de ACM in de definitieve leidraad de rol van (voorkomen van) fouten en storingen opgenomen bij mogelijke objectieve rechtvaardigingsgronden op basis waarvan zorg-ICT-leveranciers specifieke voorwaarden kunnen verbinden aan interoperabiliteit en dataportabiliteit, zoals waarborging van de patiëntveiligheid en zorgcontinuïteit.”
ACM bepaalt
De ACM maakt dus duidelijk dat zij slechts op specifieke voorwaarden, op objectieve gronden, beperkingen van interoperabiliteit en dataportabiliteit accepteert. Dus niet op de subjectief ervaren gronden die deze niet bij naam genoemde zorgICT-leverancier aandraagt. Het roepen dat het ontbreken van eenheid van taal en techniek een beperking van interoperabiliteit rechtvaardigt valt daar niet onder. Terecht, want zorgICT-leveranciers zijn tot heden vaak zelf een bepalende factor geweest als het gaat om hanteren van verschillende taal en techniek. Het argument van continu veranderende wet- en regelgeving kan ik trouwens ook niet valide noemen. Die veranderingen zijn er nu juist vanwege het ontbreken van goede sturende wet- en regelgeving in het verleden. Het is ook tekenend dat slecht één zorgICT-leverancier deze argumenten aandraagt en dat het geen markt-breed argument van een bracheorganisatie lijkt te zijn.
Chipsoft?
Aangezien er geen bedrijfsnaam in het consultatieverslag staat ,blijft het raden welke zorgICT-leverancier dit geweest kan zijn. De focus van het ACM-onderzoek lag sinds 2021 op de leveranciers van ziekenhuisinformatiesystemen(ZIS-sen). Dat de grote zorgICT- en met name de ZIS-leveranciers de ACM nauwgezet volgen bleek dit voorjaar toen een grote zorgICT-leverancier het via de voorzieningenrechter gedaan kreeg van een “Marktverkenning ICT in de zorg” door de ACM slechts de management samenvatting gepubliceerd mocht worden. Daar stonden namelijk geen namen van zorgICT-leverancier in. De eiser in deze zaak was een ZIS-leverancier die op te lopen reputatieschade bij de rechter als argument aanvoerde. Breed gevoeld was toen de mening dat deze leverancier wel Chipsoft geweest moet zijn, die marktleider is bij de ZIS-sen. Ook nu heb ik een vuig vermoeden dat het Chipsoft is die vindt dat ze een beperking van de interoperabiliteit contractueel zou kunnen bepalen.
Belangen
Zoals zo vaak draait het in de ICT en met name in de zorgICT om belangen en het beschermen van die belangen. Daarbij gaat het uiteraard om de financiële belangen die spelen in de ZIS-wereld. Naar verluidt heeft een bedrijf als Chipsoft een winstmarge van 42 procent(2019). Niet gering dus. Dat bedrijven dan ook bij acties van de ACM pogingen ondernemen om de scherpe kanten van ACM-uitingen af te halen, is te voorzien.
W.J. Jongejan, 26 november 2022
Afbeelding van Steve Buissinne via Pixabay
Recente reacties