Borging beroepsaansprakelijkheid voor niet-reguliere zorgverleners in coronacrisis

In een duidelijk gecoördineerde actie hebben de grootste verzekeraars van beroepsaansprakelijkheid voor zorgverleners de verzekering voor dat risico tijdens de coronacrisis geborgd. Dat was bijzonder hard nodig aangezien tijdens de crisis op onconventionele wijze zorgpersoneel zich inzet. Onconventioneel, vanwege het inschakelen van artsen en verpleegkundigen die eerder gepensioneerd raakten of anderszins het vak verlieten. Ook onconventioneel omdat veel zorgverleners zich nu inzetten voor de patiënt op een totaal andere locatie of met activiteiten die ze niet eerder zo uitvoerden. Daarbij komt dat het corona-virus een ziektebeloop kent met acute dramatische wijzigingen in de gezondheidstoestand. Daardoor kan bij de patiënt, maar ook bij familie of anderen de perceptie bestaan dat mogelijk onzorgvuldig gehandeld is. Dat terwijl dat zoiets niet noodzakelijkerwijs het geval hoeft te zijn.

Onconventioneel

Het moge duidelijk zijn dat we thans in een bijzondere tijd leven. Artsen met een tot twee jaar verlopen BIG-registratie mogen weer werken. Coassistenten  en studenten geneeskunde vallen in op de huisartsenpost. Eerder gestopte/gepensioneerde verpleegkundigen pakken hun werk weer op. Deels vullen die weer de rijen aan van IC-verpleegkundigen die hen superviseren. Vanmiddag zag ik op LinkedIn een bericht voorbij komen dat een hoogleraar neurologie nu tijdelijk de behoeftepeiling en het testen van beschermingsmiddelen doet voor twee provincies. Deze inzet is fantastisch maar heeft natuurlijk inherente risico’s vanwege de niet geheel op de nieuwe taak toegespitste werkervaring.

Maar je moet wat in crisistijd. WHO-arts Michael Ryan op 14 maart 2020 zei dat op een zeer indringende wijze over het bestrijden van een pandemie.:

“If you need to be right before you move – you will never win. Perfection is the enemy of the good when it comes to emergency management.”

Belemmeringen opruimen

Door de gecoördineerde actie van verzekeraars VVAA, Sibbing en AON kan niet los gezien worden van de pogingen vanuit het ministerie van VWS om zoveel mogelijk zorgpersoneel, ook op onconventionele wijze in te zetten. Op 1 april 2020 liet de Landelijke HuisartsenVereniging(LHV) op haar website weten dat genoemde verzekeraars gezamenlijk optrekken. Ook maakte de LHV melding van het onder de arbeidsongeschiktheids- en verzuimverzekering vallen van het risico van uitval van arts of personeel door het coronavirus.  Uit doorgaans welingelichte kringen vernam ik dat VWS goed en constructief meewerkt en meedenkt. De verzekeraars regelen daarbij de dekking voor de zorgverleners. De samenwerking tussen de verzekeraars blijkt uit de gelijkluidende teksten die op de FAQ-pagina’s over dit nieuwe initiatief te vinden zijn.

Geruststelling

Veel oud-verpleegkundigen en artsen, naast degenen die nog in opleiding zijn, hebben zich de afgelopen paar weken gemeld om waar nodig in te vallen. Voor die mensen moet het een hele geruststelling zijn dat ze met terugwerkende kracht onder de beroepsaansprakelijkheidsverzekering van de respectievelijke beroepsgroepen vallen. Uiteraard staan er dingen in zoals dat gewerkt moet worden onder supervisie van reguliere zorgverleners met een volledige opleidingsstatus.

Het onmogelijke mogelijk

In 1 januari 2018 rondde het ministerie van VWS een opruimingsactie af met het doorhalen van de registratie van rond de 18.000 artsen in het  BIG-register. Ook schrijver dezes verloor toen zijn registratie als arts. Dit als gevolg van nieuwe eisen voor herregistratie van basisartsen die per 1 januari van dat jaar gingen gelden. Bij een vergelijkbare, eerder uitgevoerde exercitie bij de groep fysiotherapeuten, verlos- en verpleegkundigen werd 27 procent uitgeschreven uit het BIG-register. Bij apothekers, tandartsen, gezondheidszorgpsychologen en psychotherapeuten was dit 26 procent. Critici schreven toen al dat zoiets niet bepaald slim was voor het geval plotseling de nood aan de man zou komen. Fred Dreijerink, huisarts niet praktiserend te Nijmegen, schreef toen: “Een land dat zich kan permitteren om medische capaciteit van een dergelijke omvang af te schrijven moet wel erg rijk zijn en een erg goede gezondheidszorg hebben.” VWS heeft nu de koers verlegd.

Nieuwe koers VWS

Half maart 2020 liet minister Bruins van VWS  weten dat verpleegkundigen en artsen van wie de registratie in het zogeheten BIG-register is verlopen na 1 januari 2018,  per 18 maart weer officieel aan de slag mogen. De verplichting tot herregistratie van de medewerkers die nog wel staan geregistreerd, wordt door de minister tot nader order opgeschort. Dat om te voorkomen dat men weer mensen uitschrijft.

Onder druk wordt alles vloeibaar

Wat we zien gebeuren is dat onder druk van alles mogelijk is, eerdere beleidsfouten plotseling ongedaan gemaakt worden en het ondenkbare toch denkbaar wordt. Het zeer tijdig regelen van de beroepsaansprakelijkheid van verpleegkundigen en artsen met een uniforme uitspraak van de verzekeraars is een bijzonder verstandig en goed signaal. Zorgen over de vraag of het buitengewone handelen in een onconventionele toestand al dan niet onder enige verzekering valt dienen de extra krachten die nu de zorg mee overeind houden niet aan het hoofd te hebben.

W.J.Jongejan, 5 april 2020

Image by Miroslava Chrienova from Pixabay