Nieuwe variant Kuipers met PGO’s: Whip the dead horse’s driver

NieuweRecent, op 5 mei 2023, schreef ik alhier: “Publiekscampagne PGO-gebruik is whip the dead horse”. Onder Dakota-indianen bestaat een al generaties-lang overdragen gezegde. Het luidt: “What to do when riding a dead horse?”  De beste strategie is afstappen. Bij veel overheidsprojecten kiest men niet voor afstappen, maar voor onpraktische, irreële, oplossingen. Dat kan zijn “Mount another dead horse” tot “Buy a stronger whip”. Zoals ik al eerder schreef op deze website loopt het met de Persoonlijke GezondheidsOmgevingen, bedacht door VWS, helemaal niet goed.(A ,B ,C ,D ) PGO’s zijn apps of programma’s op smartphone/tablet waarin patiënten hun zorgdata kunnen opslaan. Die data kunnen ze downloaden m.b.v. softwarematige voorzieningen vanuit huisarts- of ziekenhuisinformatiesystemen.

Minister Kuipers van VWS heeft nu een nieuwe variant op dit gezegde bedacht. Die houdt in dat hij wettelijk wil afdwingen dat zorgverleners data ontsluiten richting PGO’s. Dat komt neer op “Whip de dead horse’s driver”.

Kamerbrief Kuipers

In een brief aan de leden van de Tweede kamer d.d. 11 mei 2023 beschrijft de minister de stand van zaken rond de PGO’ onder de kop “Voorgang persoonlijke gezondheidsomgevingen”. Bij goede lezing van deze brief wordt het ondanks de omhaal van woorden duidelijk dat het helemaal niet goed loopt met die PGO’s. Zoals een goede deelnemer aan een cursus probleembeheersing en public relations praat Kuipers over uitdagingen in plaats van problemen. De brief staat vol met gedachten en pogingen om het PGO-gebruik te doen stijgen. Zoals zo vaak zet hij weer extra middelen(lees: geld) in om het PGO-gebruik te stimuleren. Het hele PGO-stelsel uit handen te nemen van private partijen en in overheidshanden over te nemen ziet hij niet zitten.

Verplichting

Kuipers wil wettelijk afdwingen dat zorgverleners data ontsluiten voor gebruik door PGO’s.

Hij schrijft:

“Per gegevensuitwisseling wordt verkend of de verplichting van het delen van de gegevens met een PGO mogelijk is. Dit is het geval voor de twee eerste gegevensuitwisselingen: het versturen van het recept door de huisarts aan de terhandsteller en de Basisgegevensset Zorg.

In mijn brief van 26 september 2022 heb ik aangegeven dat ik bezie of aanvullende wetgeving nodig is voor een minder vrijblijvende en bredere ontsluiting van relevante gegevens naar PGO’s (en wellicht ook voor andere onderdelen in de PGO, zoals het kunnen gebruiken van DigiD en eisen aan gebruiksvriendelijkheid in de hele keten).”

PGO-gebruik zelf kan de minister echter niet rechtstreeks beïnvloeden. Het is de keuze van de cliënt/patiënt zelf of deze wel of niet een PGO gaat gebruiken. Dwang aan zorgverleners om data te ontsluiten voegt daar weinig aan toe.

Sanering

Een ander probleem daarbij is dat de PGO’s niet woest aantrekkelijk zijn. Uit de brief blijkt ook dat minister wat wil gaan doen aan de aantrekkelijkheid:

“Ik onderzoek op welke wijze na 2023 de financiering van PGO-leveranciers gerealiseerd kan worden en denk daarbij op dit moment aan een reguliere aanbesteding. PGO-leveranciers die niet meedingen naar de opdracht of daarvoor vanwege de gestelde eisen niet in aanmerking komen, kunnen hun PGO in dat geval wel blijven aanbieden, echter zonder daarvoor door VWS betaald te worden. Zij zullen ook aan de verscherpte MedMij eisen moeten voldoen om het MedMij label te behouden en wellicht andere verdienmodellen moeten vinden. Dit kan betekenen dat er minder PGO-leveranciers dan nu overblijven, maar dat deze wel een kwalitatief beter PGO kunnen leveren met meer waarde voor de PGO-gebruiker. De juridische haalbaarheid van een aanbesteding wordt momenteel onderzocht.”

Dit houdt een soort sanering in.

Niet te begrijpen

De enige betaler van PGO’s is VWS. Zorgverzekeraars betalen er niets aan. Men wil de cliënt/patiënt niet laten betalen. Nu gaat Ernst Kuipers dus een aanbesteding maken met verscherpte eisen. PGO’s leveranciers die er niet aan voldoen krijgen niet meer betaald door VWS. Het gevolg zal een sanering van het bestaande aantal PGO-leveranciers zijn. Die zullen dan een alternatief(welk dan?) betaalmodel moeten zien te ontwikkelen of stoppen. Het gevolg is dat het totaal aantal PGO-gebruikers dan weer zal dalen door die uitvallers.

Deze aanvullende eisen bij een aanbesteding zijn net zo vreemd als dwang gaan uitoefenen aan zorgverleners om zorgdata te ontsluiten. Ze doen dat al in het kader van de zorgportalen, de tegenhangers van de PGO’s. Bovendien hebben de leveranciers van alle huisartsinformatiesystemen hun systemen al PGO-aansluitbaar gemaakt.

“Whip the dead horse’s driver” is dus zoals iedereen, behalve VWS, aan zijn water aanvoelt een totaal zinloze bezigheid.

W.J. Jongejan, 17 mei 2023

Afbeelding van Herbert Bieser via Pixabay