verplichting

Verplichting patiëntenportaal huisartsen in West-Brabant ten onrechte voorgehouden

Recent, op 6 mei 2021, kregen huisartsen in West-Brabant een mij nogal bevreemdend bericht per email van de projectleider ICT/OPEN. Die begeleidt de huisartspraktijken bij het mogelijk maken om zorgdata van patiënten in een Persoonlijke Gezondheids Omgeving(PGO) te stoppen. Een PGO is een app of web-toepassing waarbij patiënten hun eigen zorgdata naar zich toe kunnen halen. Voor huisartsen bestaat de verplichting daaraan deel te nemen. Los daarvan bestaan elektronische huisartsportalen, waarbij de patiënt de bij de huisarts opgeslagen zorgdata in kan zien. Tot mijn grote verbazing beweerde de projectleider, werkzaam bij de HuisartsCoöperatie West-Brabant(HCWB), dat er vanuit het ministerie van VWS sinds enkele weken de verplichting zou bestaan om daarnaast die zorgdata via een portaal inzichtelijk te maken. Dat klopt absoluut niet. Navraag deed ik bij de projectleider of die daar documentatie dan wel relevante weblinks over kon overleggen. Dat kon hij niet.

Bewering

OPEN is de organisatie  die met subsidiegeld van VWS is opgetuigd door INEEN, de Landelijke HuisartsenVereniging en het Nederlands Huisartsen Genootschap. Doel ervan is om met dit geld de PGO-vulling met zorgdata te faciliteren aan de huisartsenkant. In de OPEN-update 6 mei 2021 van de projectleider ICT/OPEN bij de HCWB staat:

“In eerdere OPEN-update had ik u geïnformeerd dat u als praktijk zelf de keuze kon maken voor een patiëntenportaal of de PGO-route, maar volgens de laatste communicatie vanuit VWS moeten alle praktijken beide routes ondersteunen. Dit geldt voor alle huisartspraktijken landelijk.(vet door WJJ) Het ontsluiten van informatie via het PGO is gelukkig voornamelijk een administratieve aangelegenheid, met weinig impact op de praktijkvoering als u al een werkend patiëntenportaal heeft “

Geen bewijs

Zoals in de eerste alinea gemeld had de projectleider daarna in een uitgebreide mailwisseling geen enkel bewijs voor die verplichting. Hij ontkende het door te stellen: “Ik heb volgens mij geen verplichting genoemd voor het portaal”.  En krabbelde terug door te stellen dat hij de formulering een volgende keer aan zou passen. Tijdens de maildiscussie leek hij mijn duidelijke vraagstelling niet te begrijpen. Of wilde het niet begrijpen..

Jammer

Op deze website heb ik in het recente verleden, op 2 juni 2020, 7 september 2020 en 20 januari 2021, aandacht besteed aan pressie op huisartspraktijken om zorgdata via patiëntenportalen inzichtelijk te maken. Er bestaat namelijk geen verplichting om dat zo te doen. Voor het maken van de aansluitingen op PGO’s krijgen leveranciers van huisartsinformatiesystemen(HIS-sen) subsidiegeld vanuit VWS. Huisartsen krijgen door aan OPEN mee te doen subsidie geld voor hun inspanningen t.a.v. de PGO’s. Voor patiëntenportalen bestaat geen subsidieregeling. De HIS-leveranciers laten de huisarts daar apart voor betalen en rekenen er ook jaarlijkse onderhoudskosten voor. De portalen vormen derhalve een extra inkomstenbron voor deze leveranciers.

Eigenstandige beslissing

Het al dan niet hebben van een patiëntenportaal is een eigenstandige beslissing van praktijken. Daar bestaat geen verplichting voor. Het dient dan ook niet voor te komen dat hetzij HIS-leveranciers, hetzij portaalleveranciers dan wel een projectleider ICT/OPEN suggereert dat iets verplicht terwijl dat niet zo is.

PGO’s in kinderschoenen

Een heel aardige opmerking wik ik u niet onthouden uit de update-pdf van de projectleider. Hij stelt namelijk duidelijk:

Kort samengevat staan alle PGO-ontwikkelingen nog in de kinderschoenen(vet door WJJ). De komende jaren verwacht ik dat het PGO-gebruik langzaam gaat stijgen. Er ontwikkelen zich nu PGO’s die zich richten op specifieke ziektebeelden of PGO’s voor burgers die de Nederlandse-taal onvoldoende machtig zijn. Mijn eigen verwachting is dat het patiëntenportaal voorlopig leidend blijft. Alle patiënten portalen bestaan al jaren en worden bij veel praktijken ook al jaren gebruikt.”

Dat is namelijk precies waarom het gaat. De PGO’s lopen namelijk nauwelijks terwijl de deadline om aan de wetgeving te voldoen inmiddels al een jaar opgeschoven is, namelijk per 1 juli 2021. Sommige media brengen dat als zijnde “op schema”.

PGO: hoofdpijndossier

PGO’s zijn de natte droom van het ministerie van VWS en de Patiëntenfederatie Nederland. Het blijkt een zeer kostbare droom. Vele tientallen miljoenen euro’s gaf VWS uit aan het propageren en het doen ontwikkelen van PGO’s door ICT-leveranciers. Honderden miljoenen euro’s gaf men uit aan VIPP-subsidies om data in zorgsystemen zo te ordenen dat ze uit te wisselen zouden zijn met PGO’s. Omdat er geen verdienmodel voor bestaat besloot VWS zelfs het gebruik van de PGO’s te gaan betalen.

Niemand durft het hardop te zeggen, maar de PGO’s zijn eigenlijk “dead on arrival”.

Vandaar dat de pressie op portalen.

W.J. Jongejan,

25 mei 2021