Weer verdwijnt 75 miljoen euro in de niet te dempen zorgcommunicatie-put
Op 6 februari 2020 maakte het online magazine SmartHealth bekend dat het in gebruik nemen van de Persoonlijke GezondheidsOmgevingen(PGO’s) per 1 juli 2020 niet ging lukken. Op 7 februari ging BNR Nieuwsradio er met een interview verder op in. Een PGO is een app of website waarop patiënten hun medische gegevens afkomstig uit ziekenhuis, apotheek of huisarts elektronisch kunnen opslaan. Volgens de Wet cliëntenrechten bij elektronische verwerking van gegevens zou de patiënt per 1 juli 2020 de bij zorgverleners vastgelegde gegevens moeten kunnen opslaan in een PGO. Dat gaat niet lukken. BNR maakte met informatie van SmartHealth duidelijk dat het complex is om gegevens afkomstig uit verschillende bronnen, samen te voegen in een PGO. Het is complex omdat alle bronnen, ziekenhuis informatiesystemen( ZIS-sen), apotheekinformatiesystemen(AIS-sen) en huisartsinformatiesystemen(HIS-sen) allemaal verschillende manieren kennen om data op te slaan.
Moeizaam koppelen
De overheid sorteerde nooit voor op de Europese, en latere ISO, -norm 13606 in de zorg. Daarom zal het moeizaam aan elkaar koppelen van zorgdata-systemen, dus ook het bij elkaar brengen van zorgdata in één PGO, lang blijven doorwoekeren. De reactie van het ministerie van VWS enkele dagen later, op 11 februari, is er weer één van de subsidiekraan open draaien met 75 miljoen euro. Het koppelen van data uit verschillende bronnen is door de verschillen in data-architectuur bij de diverse bronnen een blijvend probleem. Nictiz probeert dat te ondervangen door het ontwikkelen van zogenaamde zorginformatiebouwstenen. Dat is een uiterst langdurig proces waarbij telkens consensus moet bestaan over welke data op welke manier gecommuniceerd worden in een zorginformatiebouwsteen. In feite probeert Nictiz op deze manier een soort oplossing te creëren voor het probleem van niet ISO-13606-compliant zorgICT-systemen.
Boodschapper
Bij de berichtgeving over de vertraging met het realiseren van de vulling van de PGO’s is het ministerie van VWS de grote afwezige. Via BNR komt een bericht naar buiten dat zorgaanbieders een half jaar langer nodig hebben om zorgdata uit meerdere bronnen bij elkaar te krijgen in een PGO. Het zijn echter niet de zorgaanbieders die moeite hebben met het bij elkaar brengen van zorgdata in een PGO. Het zijn de zorgICT-leveranciers samen met de PGO-makers die dit blijkbaar niet voor 1 juli 2020 voor elkaar krijgen. Het is een ICT-probleem waarbij zorgaanbieders de rol spelen van betalende en faciliterende partij en een doorgeefluik zijn van subsidiegeld van VWS richting zorgICT-leveranciers. In de BNR-uitzending komt Marcel Heldoorn, manager digitale zorg van de Patiëntenfederatie Nederland ook aan het woord. Die vindt het maar niets dat drie en een half jaar na het aannemen van de wet cliëntenrechten bij elektronische verwerking van gegevens de data niet in een PGO verzameld kunnen worden. En dat de zorgaanbieders mede aanwrijft.
VWS
In het hele verhaal met negatieve berichtgeving ontbreekt geheel het ministerie van VWS. Dat komt op 11 februari 2020 met een blijmoedig persbericht waarin de PGO-misère niet ter sprake komt. Minister Bruno Bruins meldt dan dat hij besloten heeft 75 miljoen euro uit te trekken voor ziekenhuizen om medische gegevens digitaal aan patiënt beschikbaar te stellen. In een PGO dus. Het geld is een onderdeel van de inmiddels 400 miljoen euro die VWS als subsidie verschaft aan zorgaanbieders in het kader van het VIPP-programma. Dat staat voor Versnellingsprogramma Informatie-uitwisseling Patiënt en Professional. De 75 miljoen zijn bedoeld voor instellingen voor medisch specialistische zorg, de ziekenhuizen dus.
ZorgICT-put
Wat gebeurt er nu met die subsidie? Die verdwijnt via de ziekenhuizen weer in de richting van de ZIS-leveranciers. De ziekenhuizen zijn namelijk niet bij machte hun zorgICT aan te passen. Dat moet hun leverancier doen. Met de stroom van subsidies is VWS een zeer belangrijke speler bij het in stand houden van de buitenproportionele marktmacht die de ZIS-leveranciers hebben. Immers, hoe lastiger de datacommunicatie is of voorgesteld wordt, des te luider is de roep dat zoiets niet meer van deze tijd is. En des te gretiger schuift VWS weer miljoenen euro’s door. Het is nu al te voorspellen dat de nu beschikbaar gestelde miljoenen straks weer niet afdoende zijn om de beoogde doelen te halen.
Open eindefinanciering
Het zorgelijke is dat het ministerie van VWS met open ogen een open eindefinanciering van de zorgICT tot stand heeft gebracht. Door telkens met een soort “one final push” te komen in de vorm van subsidies is er nooit een tegenkracht tot stand gekomen om de machtspositie van zorgICT-leveranciers tegenwicht te bieden.
Helaas geldt nu ook weer: wordt vervolgd.
Recente reacties