Google strooit Europese Commissie en anderen zand in ogen over overname Fitbit

Op 1 november 2019 maakte Google bekend de wearable-product Fitbit over te nemen. Fitbit is een Amerikaans bedrijf dat activiteitstrackers produceert. Deze worden om de pols gedragen. Ze meten allerlei gegevens zoals het aantal stappen, de hartslag, de slaapkwaliteit, het aantal beklommen trappen. En  andere persoonlijke gegevens die van belang zijn voor fitness. Google onderneemt die stap om op de markt van activiteits-trackers en smartwatches een concurrent te kunnen blijven van Apple. De overname riep en roept vragen op over de privacy van de gebruikers. Google heeft een reputatie als data-miner. Veel mensen vroegen zich af of deze overname wel zou mogen, ook in Europa. De Europese Commissie maakte op 4 augustus 2020 bekend een onderzoek te starten naar deze overname. Daarmee is twee miljard euro gemoeid is. Over de overname had Google bekend gemaakt dat het dat de “Fitbit health and wellness data” niet zal gebruiken voor Google advertenties.

Europese Commissie

Margarethe Vestager, de Eurocommissaris voor mededinging, liet weten een onderzoek te starten naar de overname van smartwatch-/fitnesstracker- maker Fitbit door Google. De toezichthouder in Brussel is bang dat de overname de dominante positie van Google in de online advertentiemarkt verder versterkt. Google zou de nieuwe data kunnen gebruiken voor het verder personaliseren van reclame.

“The use of wearable devices by European consumers is expected to grow significantly in the coming years. This will go hand in hand with an exponential growth of data generated through these devices. This data provides key insights about the life and the health situation of the users of these devices. Our investigation aims to ensure that control by Google over data collected through wearable devices as a result of the transaction does not distort competition.”

De aankondiging van Vestager komt kort na een verklaring die twintig verontruste consumenten- en burgerrechtenorganisaties uit Europa, Canada en de V.S. gezamenlijk publiceerden.

Boterzachte beloften

Beweringen en beloftes over datagebruik door grote tech-bedrijven zijn zo zacht als boter. Google brak al eerder een gedane belofte over data-gebruik na een overname. Bij de overname van het advertentienetwerk DoubleClick in 2007 beloofde men dat privacy de topprioriteit had als ze nieuwe soorten advertentie-producten zouden overwegen. Nog geen half jaar later was van de belofte niets meer over en combineerde men de eigen en DoubleClick-data. Ook Facebook draaide na overnames in het verleden ook gedane beloften rap terug.

Analyse verklaring

Het is zinvol te analyseren wat in de verklaring over de overname door Google geschreven staat.  Veel belangrijker is te zien wat NIET in die verklaring staat en toch wel mogelijk is. Met de verklaring van Google strooit ze zand in de ogen van toezichthouders en kritische overheden. Fitbit kent ongeveer dertig miljoen actieve gebruikers en bezit daardoor een grote hoeveelheid data die gebruikers in apps verzamelen. Google bezit een schat aan gepersonaliseerde data en kan met de verkregen Fitbit-data haar eigen data verrijken. Strikt genomen gebruikt men ze dan niet rechtstreeks voor gepersonaliseerde advertenties, maar indirect wel. Google kan de data, al dan niet verrijkt, ook doorverkopen aan derden, bedrijven, waarmee ze zaken doen. Die gebruiken dan de data voor hun advertenties en beleid.

Risico

Het is zeer wel denkbaar dat Google de verzamelde en met Fitbit-data verrijkte profielinformatie onder andere te gelde maakt bij levensverzekering- of zorgverzekeraars. Gebruikers waarvan de Fitbit-wearable aangeeft dat ze weinig stappen per dag zetten en/of vaak een hoge hartfrequentie hebben en de Google-info aangeeft dat ze vaak naar een McDonald of Burger King rijden en urenlang op YouTube zitten te kijken, kunnen zo een sterk negatief profiel bij die verzekeraars krijgen.

Resource-grabbing

Overal waar geld en macht te verwerven is op een relatief makkelijke manier vindt “resource-grabbing” plaats, of het nu om water, land, bossen, ruwe delfstoffen( olie, gas, mineralen en edelstenen), visserij of genetische bronnen(DNA) of andere data gaat. Hoe eerder de toegang en hoe groter de voorsprong op concurrenten des te groter is de winst.

Een lezer die commentaar gaf op het bericht op de website TheRegister dat het onderzoek van de Europese Commissie beschreef, vertelde heel treffend hoe hij Google vertrouwt. Hij schreef dat hij Google net zo vertrouwde als een hongerige kannibaal die beweert je niet op te eten als je slaap.

W.J. Jongejan, 7 augustus 2020

Afbeelding van Dimitris Vetsikas via Pixabay