Proliferatie onjuiste informatie via LSP in huisartsinformatiesystemen

Afgelopen week ontspon zich op Twitter na een melding uit een huisartspraktijk een zeer interessante discussie. Het ging over onterecht toegekende contra-indicaties en allergieën die bij het inladen van de elektronische post via het Landelijk SchakelPunt(LSP) in huisartsinformatiesystemen(HIS-sen) terecht komen. Daarbij bleek ook dat niet elke HIS de mogelijkheid heeft om een zo binnengehaalde onterechte contra-indicatie of allergie direct uit te zetten. Als de onterechte waarschuwing (al dan niet tijdelijk) uitgezet was, kon bij opnieuw binnenhalen van elektronische receptberichten via het LSP de huisarts de foutieve melding opnieuw inladen. Waarbij uiteindelijk een lastige oplossing volgt. Dat houdt in dat de huisarts degene die de data onterecht heeft ingevoerd buiten het LSP om moet benaderen en vragen de gewraakte data in zijn/haar systeem te veranderen. Uit de discussie bleek dat het in diverse HIS-sen moeilijk, zo niet onmogelijk is, om een via het LSP binnengekregen onjuiste melding uit te zetten.

Contra-indicaties

Een contra-indicatie is in de medische wereld een aandoeningen of kenmerk van een patiënt waarbij bepaalde geneesmiddelen niet of slechts onder bepaalde voorwaarden toegepast mogen worden. Dat kan bijvoorbeeld een nierfunctiestoornis zijn. Dan dient men met het voorschrijven van een medicijn dat het lichaam hoofdzakelijk via de nier uitscheidt rekening te houden. Het komt nogal eens voor dat in apotheeksystemen iemand ten onrechte een contra-indicatie invoert. Een berucht voorbeeld is de levering van een beclomethazon-neusspray aan iemand met een neusallergie. Dit middel heeft ook een uitgebreid toepassingsgebied bij astma en COPD. Het apotheeksysteem waarschuwt dat er bij gebruik van die stof het verstandig is te noteren dat er mogelijk sprake is van astma of COPD. Dit is dan afgeleide contra-indicatie. Als de medewerker dit advies, alleen gebaseerd op de stofnaam, accepteert krijgt de patiënt de contra-indicatie astma/COPD bij zijn naam staan terwijl er slechts sprake is van een neusallergie.

Allergieën

Echte allergieën voor medicijnen bestaan. Vaak meldt de patiënt een bijwerking die geen allergie is maar door een medewerker van een apotheek of huisarts genoteerd wordt als allergie. Meer dan eens komt dat omdat de systemen niet altijd het noteren van subtiele klachten over medicatie die geen echte allergie betreffen kunnen faciliteren. Buikpijn krijgen van een antibioticum is een reële klacht, maar geen allergie. In geval van een levensbedreigende infectie kan de arts het middel toch wel voorschrijven en de apotheek het afleveren.

Inherent aan het LSP

Het probleem dat ik in de eerste alinea aankaartte is het gevolg van de systematiek van het LSP. Het is namelijk een opvraagsysteem. Als de huisarts gebruik maakt van de receptfaciliteit van het LSP dan gaat de centrale LSP-computer alle systemen langs waar de patiënt in geregistreerd staat. Heeft het AMC ooit een contra indicatie of intolerantie ingebracht dan wordt die steeds weer opnieuw opgevraagd. Je kunt in het eigen huisartssysteem een onterechte contra-indicatie misschien wel (al dan niet tijdelijk) uitzetten. Echter bij elke volgende bevraging van het LSP bij een receptactie kan men die contra-indicatie zo weer importeren. Tenzij de huisarts extra actie onderneemt en de zorgverlener die de foutieve notitie maakte benadert met de vraag de zaak te corrigeren.