Rijnmondgemeenten ontkennen glashard profilering in jeugdzorg
In de Rijnmondgemeenten Maassluis, Vlaardingen en Schiedam(MVS) gebeuren aparte dingen in de jeugdzorg. Men had daar een ambitieus jeugdzorgplan opgezet dat door een vers consortium, genaamd MEVIS, vorm moet krijgen. Bij het uitvoeren van de jeugdzorg zoeken de MVS-gemeenten regelmatig de rafelranden op van wat mogelijk is. Eén van die rafelranden was het plan om beschikkingsarm te werken. Daarnaast staat in het Koersdocument MVS Jeugdmodel van de gemeenten Maassluis, Vlaardingen en Schiedam expliciet dat men informatie gestuurd wil gaan werken(pagina 32) en dat men met dynamische wijk- en doelgroep-profielen(pag. 5) wil gaan werken. Na een indringende brief van drie belangenverenigingen van ouders en jeugdigen t.a.v. jeugdzorg aan de colleges van B&W van de MVS-gemeenten reageerden die drie colleges(A ,B ,C ) met een eenvormige brief waarin de bestuurscolleges de zorgen tegenspreken. Het meest opvallende is de ontkenning van het maken van data-profielen van de bevolking. Daarover spreken de colleges het vastgelegde koersdocument volkomen tegen.
Ontkenning van maken profielen
In de brief van de bestuurscolleges aan de belangenverenigingen van ouders en jeugdigen staat de volgende passage:
“MVS Koersplan & Privacy
In uw brief verzoekt u ons om te stoppen met het vervaardigen dan wel inzetten van zgn. populatieprofielen. U spreekt over profilering en een grootschalige vorm van dataverzamelingen, waarbij straks ouders de omgekeerde bewijslast toegespeeld krijgen en vergelijkt dit zelfs met de toeslagenaffaire. Wij benadrukken dat er geen sprake is van populatieprofielen of grootschalige vorm van dataverzamelingen. Wij herkennen ons dan ook niet in de door u aangehaalde voorbeelden.”
In tegenspraak met koersdocument
Maar wat staat er in het koersdocument MVS Jeugdmodel van de gemeenten Maassluis, Vlaardingen en Schiedam?
“Omdat wijken verschillen zal er met dynamische wijkprofielen en doelgroep-profielen worden gewerkt”(blz.5)” ……
“Het is dus logisch dat teams per wijk verschillen, omdat de ondersteuningsvraag anders is. Hiertoe moet de informatiepositie van de wijkteams worden versterkt: dynamische wijkprofielen zijn wezenlijk om het functioneren van de teams en professionals te kunnen richten.”(blz. 40)……
“Teams werken wijk- en vindplaatsgericht, taak- en samenwerkingsgericht, mede op basis van wijkprofielen (opgesteld in samenspraak met gemeente) en doelgroep-profielen (opgesteld i.s.m. zorg en andere organisaties)” (blz. 42)
Onterechte ontkenning
Uit het bovenstaand moet duidelijk zijn dat de ontkenning van de colleges van B&W geen hout snijdt. Waarschijnlijk komt men van officiële gemeentezijde er mee aan dat ze wijk- of doelgroep-profielen niet als “grootschalig” betitelen. Het twee keer voorkomen van dat woord in het antwoord wijst daar op. Uit een recente raadscommissievergadering en zijdelings vanuit MEVIS blijkt dat men bij MEVIS het maken van wijk-/doelgroep-profielen nog niet startte.
Beschikkingsarm werken
Dat betekent dat jeugdigen/ouders na het maken van een ondersteuningsplan niet automatisch een gemeentelijke beschikking kregen. Tenzij de ouders daar expliciet op stonden dat zulks wel gebeurde. Dat zet ouders op een juridische achterstand bij onenigheid over het gemaakte ondersteuningsplan. De drie MVS-colleges waren al door enkele raadsleden gewaarschuwd dat dat beschikkingsarm werken niet maf volgens de Algemene wet bestuursrecht(Awb). Met een Kroonberoep lokte de stichting Recht Kinderen van de Staat een reactie uit van het ministerie van VWS, afgestemd met dat van Rechtsbescherming en van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelatie. In die reactie stond klip en klaar dat beschikkingsarm werken simpelweg niet mag krachtens de Awb. De door de MVS-gemeenten opgestelde verordening jeugdzorg 2023 waarin het beschikkingsarm werken stond, pasten de MVS-gemeenten aan. De raad discussieerde daar vorige week over en zal er in april over stemmen. Nu staat beschreven dat men een wel beschikking verstrekt na een geaccordeerd ondersteuningsplan.
Terugfluiten weggepoetst
Dat de ministeries de MVS-gemeenten terugfloot staat nergens in de brief van de drie bestuurscolleges(A ,B ,C ). Wel staat er dat de verordening was gebaseerd op de modelverordening van de Vereniging Nederlandse Gemeenten(VNG), daarmee de verantwoordelijkheid richting VNG afschuivend. De MVS-gemeenten zeggen nu in hun brief dat de praktijk uitwijst dat deze werkwijze onduidelijkheid met zich meebrengt over de rechtsbescherming. Ze hebben echter ondanks waarschuwende woorden van raadsleden niet eigenstandig geconcludeerd dat wat ze deden strijdig was met de Awb, Met de beschrijving die men nu geeft, ontloopt men duidelijk de eigen verantwoordelijkheid en poetst men de verkeerde zienswijze weg.
Terugtrekkende bewegingen
Wat duidelijk wordt uit de brieven van de MVS-bestuurscolleges is dat men met veel omhaal van woorden bezig is met een strategische heroriëntatie over wat men aan het doen is in de jeugdzorg en hoe men het doet. Men draait nu dingen terug waarvan eerst gezegd werd dat het onruststokerij en tonen van wantrouwen was.
Men moet zich er goed van bewust zijn dat wat de gemeenten Maassluis, Vlaardingen en Schiedam in hun koersdocument aangeven een regelrechte uitwerking is van het GIRFEC-gedachtengoed uit Schotland(waar men het overigens niet invoerde). Daarin staat het per kind verzamelen van data op een aantal onderscheiden terreinen centraal. Terreinen, vastgelegd in de zogenaamde kansencirkel. Om op basis van die verzamelde informatie(profielen) te gaan handelen. Ik beschreef dat al in 2022.
Dat soort initiatieven dient gestopt te worden omdat het gaat om datamining over de hoofden van kwetsbare jeugdigen en hun ouders. Met alleen maar de gedachte om de zorg efficiënter=goedkoper te maken.
W.J. Jongejan, 26 maart 2024
Afbeelding van tswedensky via Pixabay
29-03-2024: Kleine aanpassing in tekst in alinea 1 en 3. Per abuis stond daar vermeld dat het Koersdocument afkomstig was van het jeugdhulp-consortium MEVIS, Dat moest zijn het Koersdocument van de gemeenten Maassluis, Schiedam en Vlaardingen.